สุภาษิตหมวดหมู่ ก. กงเกวียนกำเกวียน
กงเกวียนกำเกวียน หมายถึง
สุภาษิตไทย “กงเกวียนกำเกวียน” หมายถึง การกระทำของคนที่ไม่ว่าจะเป็นดีหรือไม่ดี ย่อมมีผลตามมาในภายหลัง สิ่งที่เราทำต่อผู้อื่นจะย้อนกลับมาหาเรา เช่น หากทำดี ผลดีก็จะเกิดขึ้นกับเรา หากทำไม่ดี ผลร้ายก็จะย้อนกลับมาหาเราในรูปแบบของกรรม สุภาษิตนี้มักใช้เพื่อเตือนใจให้ผู้คนระมัดระวังในการกระทำและพฤติกรรมของตน เพราะทุกการกระทำย่อมมีผลลัพธ์ที่ต้องรับผิดชอบ กล่าวคือ “การกระทำใด ๆ ที่มีผลต่อผู้กระทำนั้น ๆ” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิตนี้
สุภาษิตนี้เป็นคำที่เปรียบเทียบกับการหมุนของล้อเกวียนในสมัยก่อน ซึ่ง “กงเกวียน” หมายถึงส่วนของล้อเกวียนที่หมุนไปเรื่อย ๆ โดยที่ “กำเกวียน” หมายถึงล้อส่วนหน้าที่นำทางเกวียน สุภาษิตนี้จึงเปรียบเทียบกับการกระทำของคนเราที่เหมือนกับล้อเกวียนที่หมุนไป หากทำดี สิ่งดีก็จะหมุนกลับมาหา หากทำไม่ดี ผลกรรมก็จะหมุนกลับมาส่งผลในภายหลัง เป็นแนวคิดเรื่องกฎแห่งกรรมที่สิ่งที่คนทำไว้จะย้อนกลับมาหาตัวเองในที่สุด
สุภาษิตนี้สอดคล้องกับความเชื่อทางศาสนาและวัฒนธรรมที่สอนให้คนทำดีเพื่อให้ได้ผลดี และเตือนให้ระมัดระวังในการทำสิ่งไม่ดี เพราะผลของการกระทำจะส่งผลย้อนกลับมาเสมอ
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตนี้
- เขาเคยกลั่นแกล้งคนอื่นมาตลอด วันนี้เขาถึงได้รับผลจากกงเกวียนกำเกวียน (เขาถูกคนอื่นกลั่นแกล้งกลับ หลังจากที่เขาทำสิ่งไม่ดีในอดีต)
- ใครทำดีไว้ย่อมได้ดี กงเกวียนกำเกวียนมันไม่เคยผิด (การกระทำดีจะนำพาสิ่งดีมาหา เหมือนผลของกรรมที่เกิดจากการทำดี)
- การโกงคนอื่นถึงจะรวยเร็ว แต่กงเกวียนกำเกวียนจะตามมาไม่ช้าก็เร็ว (การทำไม่ดีอาจได้รับผลร้ายในอนาคต)
- เธอช่วยเหลือคนอื่นมาตลอด สุดท้ายก็ได้พบกับกงเกวียนกำเกวียนที่ดีในชีวิต (การทำดีทำให้เธอได้รับผลดีตอบแทนในชีวิต)
- พอเขาทำร้ายคนอื่น ผลของกงเกวียนกำเกวียนก็ทำให้เขาถูกตอบแทนด้วยการโดนทำร้ายกลับ (สิ่งไม่ดีที่เขาทำไว้ย้อนกลับมาหาเขา)
สำนวน, สุภาษิต, คำพังเพยที่คล้ายกัน
- ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว: หมายถึง การกระทำของคน ไม่ว่าจะดีหรือชั่ว ย่อมได้รับผลลัพธ์ตามที่ทำไว้
- เวรสนองเวร กรรมสนองกรรม: ใช้กับคนที่ทำสิ่งไม่ดี แล้วผลลัพธ์ของการกระทำนั้นย้อนกลับมาทำให้เขาเดือดร้อน
- หว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น: สื่อถึงการที่คนทำสิ่งใดไว้ จะได้รับผลตอบแทนตามสิ่งที่ทำไป
- กรรมใดใครก่อ กรรมนั้นตามสนอง: ความหมายตรงกับกฎแห่งกรรม ที่สิ่งที่ทำไปจะกลับมาสนองต่อตัวผู้ทำ
รู้จักสำนวน, สุภาษิต, อื่น ๆ ได้ที่ goodproverb.com
อ้างอิงความหมายจากสำนักงานราชบัณฑิตยสภา