สุภาษิตไทยหมวดหมู่ ช. ชาดไม่ดีสีก็ไม่แดง ชาดจะดีไม่ทาสีก็แดง
ชาดไม่ดีสีก็ไม่แดง ชาดจะดีไม่ทาสีก็แดง หมายถึง
สุภาษิต “ชาดไม่ดีสีก็ไม่แดง ชาดจะดีไม่ทาสีก็แดง” หมายถึง นิสัยและสันดานของคน หากไม่ดีแล้ว ย่อมแสดงออกมาให้เห็นเสมอ แม้พยายามปกปิดก็ยากจะซ่อนเร้น ในทางกลับกัน หากเป็นคนดีจริง ก็ไม่จำเป็นต้องเสแสร้ง เพราะความดีจะแสดงออกมาเองโดยธรรมชาติ เปรียบเสมือนผ้าที่หยาบกระด้าง ต่อให้ย้อมสีสวยแค่ไหนก็ยังคงหยาบอยู่ หรือผ้าที่ดี แม้ไม่ย้อมสีก็ยังดูงาม กล่าวคือ “นิสัยแท้จริงปิดไม่มิด คนดีไม่ต้องเสแสร้ง คนไม่ดีแสร้งอย่างไรก็เห็นตัวตน” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากการใช้ “ชาด” ซึ่งเป็นสารสีแดงสำหรับย้อมหรือทาเครื่องไม้เครื่องมือในสมัยโบราณ หากชาดไม่มีคุณภาพ สีที่ได้ก็ไม่สดใส ในทางกลับกัน หากชาดดี แม้ไม่ต้องพยายามมาก สีที่ได้ก็ยังคงแดงสด สะท้อนให้เห็นถึงธรรมชาติของคนว่านิสัยและสันดานที่แท้จริง ไม่สามารถปกปิดได้ คนดีแม้ไม่เสแสร้งก็ยังคงเป็นที่ยอมรับ ขณะที่คนไม่ดี ต่อให้พยายามปรุงแต่งอย่างไร ก็ยากจะปิดบังตัวตนที่แท้จริง
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- แม้กานต์จะแสร้งทำตัวเป็นคนดีต่อหน้าเจ้านาย แต่สุดท้ายพฤติกรรมเอาเปรียบเพื่อนร่วมงานก็ถูกเปิดเผย นี่แหละที่เขาว่าชาดไม่ดีสีก็ไม่แดง ชาดจะดีไม่ทาสีก็แดง (นิสัยที่แท้จริงไม่อาจปกปิดได้นาน)
- ถึงแม้ว่านิดจะไม่ค่อยพูดมาก แต่เธอเป็นคนขยันและจริงใจ ทำให้ทุกคนรักและเชื่อใจ เพราะชาดจะดีไม่ทาสีก็แดง ความดีแสดงออกมาเองโดยไม่ต้องสร้างภาพ (คนดีไม่ต้องเสแสร้ง ก็ได้รับการยอมรับ)
- บอยพยายามแกล้งทำตัวเป็นคนใจกว้าง แต่ทุกครั้งที่มีเรื่องเงิน เขาก็ยังเห็นแก่ตัวเหมือนเดิม นี่แหละชาดไม่ดีสีก็ไม่แดง คนไม่ดีแค่ไหนก็ไม่อาจเปลี่ยนแปลงตัวเองได้ (นิสัยเดิมย่อมปรากฏออกมา)
- พลอยถอนหายใจพลางบ่นกับเพื่อน “ทำไมพี่เอกชอบเสแสร้งทำตัวดีต่อหน้าหัวหน้า แต่ลับหลังเอาเปรียบลูกน้อง” พิมพ์หัวเราะเบา ๆ ก่อนตอบว่า “ก็นั่นแหละ ชาดไม่ดีสีก็ไม่แดง สักวันความจริงก็ต้องเผยออกมา” (นิสัยจริงของคนไม่อาจปกปิดได้ตลอดไป)
- โต้งมองไปทางเมย์ก่อนจะพูดกับเพื่อน “พี่เมย์ไม่ต้องพยายามสร้างภาพหรอก ทุกคนเห็นอยู่แล้วว่าเธอเป็นคนยังไง” กานต์พยักหน้าเห็นด้วย “ใช่เลย คนดีหรือไม่ดีดูที่การกระทำ ไม่ใช่คำพูด ชาดจะดีไม่ทาสีก็แดง” (ความดีพิสูจน์ได้จากการกระทำ ไม่ใช่การแสร้งทำ)