คำพังเพยไทยหมวดหมู่ ช. ชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้
ชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ หมายถึง
คำพังเพย “ชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้” หมายถึง คนที่มีสันดานไม่ดี แม้จะพยายามเปลี่ยนแปลงแค่ไหน สุดท้ายก็ยังกลับไปทำพฤติกรรมเดิมอยู่ดี เปรียบเหมือนสุนัขที่แม้จะถูกห้ามหรือไล่ ก็ยังกลับไปกินสิ่งสกปรกเหมือนเดิม กล่าวคือ “คนที่มีพื้นฐานเลว แม้จะเอามาอบรมบ่มนิสัยเพื่อให้เป็นคนดี แต่อดไม่ได้ที่จะทำเลวเหมือนที่เคยทำมาแต่อดีต” นั่นเอง
ที่มาของคำพังเพย
มาจากคำพังเพยจีนโบราณ 狗改不了吃屎 (gǒu gǎi bù liǎo chī shǐ) ซึ่งแปลตรงตัวว่า “หมาเปลี่ยนนิสัยไม่ได้นอกจากกลับไปกินขี้” เป็นสำนวนที่ใช้เปรียบเทียบกับ คนที่มีสันดานหรือพฤติกรรมไม่ดี แม้จะได้รับโอกาสหรือพยายามเปลี่ยนแปลง แต่สุดท้ายก็กลับไปทำสิ่งเดิมซ้ำๆ ไม่สามารถเลิกนิสัยเสียได้
คำพังเพยนี้แพร่หลายและถูกนำมาใช้ในหลายวัฒนธรรม รวมถึงในภาษาไทย ซึ่งคนโบราณเห็นว่าสุนัขมักมีพฤติกรรมเช่นนี้จริงๆ และได้นำมาประยุกต์ใช้กับ คนที่เคยทำผิด แล้วไม่สามารถปรับปรุงตัวได้ หรือยังคงทำผิดซ้ำๆ แม้ว่าจะได้รับโอกาสในการแก้ไข
ในสังคมไทย คำพังเพยนี้สะท้อนถึงแนวคิดที่ว่า นิสัยบางอย่างของคนเปลี่ยนได้ยาก หากมีสันดานที่ไม่ดี ต่อให้ได้รับโอกาสมากแค่ไหน ก็ยังคงกลับไปทำพฤติกรรมเดิม เปรียบเหมือนสุนัขที่แม้จะถูกไล่หรือห้ามอย่างไร สุดท้ายก็ยังกลับไปกินสิ่งสกปรกเหมือนเดิม คำพังเพยนี้จึงถูกใช้เพื่อเตือนให้ระวังคนที่ไม่น่าไว้วางใจ เพราะสุดท้ายแล้วพวกเขาก็อาจหวนกลับไปทำสิ่งที่ไม่ดีอีกครั้ง
ตัวอย่างการใช้คำพังเพย
- เขาสัญญาว่าจะเลิกโกง แต่สุดท้ายก็ทำเหมือนเดิมอีกชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ จริงๆ (หมายถึง คนที่มีนิสัยไม่ดี แม้จะสัญญาว่าจะเปลี่ยนแปลง แต่สุดท้ายก็กลับไปทำเหมือนเดิม)
- ถึงแม้จะให้โอกาสมันแก้ตัวกี่ครั้ง แต่มันก็กลับไปขโมยของอีกชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ จริงๆ (หมายถึง คนที่มีนิสัยเสีย แม้จะได้รับโอกาสแต่ก็ไม่เปลี่ยนแปลง)
- พ่อเตือนพี่ชายให้เลิกเที่ยวกลางคืน แต่สุดท้ายก็ออกไปอีกชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ (หมายถึง คนที่ติดนิสัยอะไรบางอย่าง เปลี่ยนแปลงได้ยาก)
- ที่ร้านกาแฟ ก้อยเล่าให้เมย์ฟังเรื่องเพื่อนที่กลับไปทำผิดอีกครั้ง “แก นุชบอกว่าจะเลิกโกหก แต่สุดท้ายก็กลับไปพูดจาเหลวไหลอีก” เมย์ตอบ “ก็ไม่แปลกหรอกชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ นิสัยเสียมันแก้ยาก” (หมายถึง คนที่มีพฤติกรรมไม่ดีแล้ว เปลี่ยนแปลงได้ยาก)
- ที่ออฟฟิศ บอยบ่นให้เต้ฟังเรื่องเพื่อนร่วมงานที่ชอบนินทาคนอื่น “แก แม่งบอกว่าจะเลิกพูดลับหลังคนอื่น แต่ก็ยังทำเหมือนเดิม” เต้ตอบ “ก็อย่างที่เขาว่าชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ ต่อให้พูดดีแค่ไหน สุดท้ายก็กลับไปเป็นเหมือนเดิม” (หมายถึง คนที่นิสัยไม่ดี แม้จะบอกว่าจะเปลี่ยนแปลง แต่ก็ยังกลับไปทำเหมือนเดิม)