สำนวนไทย
หมวดหมู่ ก.
- กระดี่ได้น้ำ หมายถึง: คนที่แสดงอาการดีอกดีใจตื่นเต้นจนตัวสั่น
- กระโถนท้องพระโรง หมายถึง: ผู้ที่ต้องรองรับภาระงานหรืออารมณ์ของผู้อื่นอยู่คนเดียว
- ก ข ไม่กระดิกหู หมายถึง: ผู้ที่เรียนหนังสือแล้วไม่รู้ อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้
- กิ้งก่าได้ทอง หมายถึง: คนที่ได้ลาภยศแล้วทะนงตนลืมฐานะเดิม
- กบเลือกนาย หมายถึง: ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนผู้บังคับบัญชาอยู่เรื่อย ๆ
- กบเกิดใต้บัวบาน หมายถึง: คนที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี ใกล้สิ่งที่ดีงาม แต่กลับไม่เห็นคุณค่าของสิ่งนั้น
- กบในกะลาครอบ หมายถึง: ผู้มีความรู้และประสบการณ์น้อย แต่สำคัญตนว่ามีความรู้มาก
- กรวดน้ำคว่ำขัน(คว่ำกะลา) หมายถึง: ตัดขาดความสัมพันธ์ ไม่ขอเกี่ยวข้องด้วยอีกต่อไป
- กรรมติดจรวด หมายถึง: ผลของการกระทำไม่ดีที่ส่งผลกลับมาผู้ที่กระทำอย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องรอเวลานาน
- กระต่ายสามขา หมายถึง: การยืนกรานไม่ยอมรับ
- กระต่ายตื่นตูม หมายถึง: คนที่แสดงอาการตื่นตกใจง่ายโดยไม่ทันสำรวจให้ถ่องแท้ก่อน
- กระต่ายหมายจันทร์ หมายถึง: ผู้ชายหมายปองผู้หญิงที่เหนือกว่าตนเองในทุกด้าน
- กระต่ายแหย่เสือ หมายถึง: การไปล้อเล่น ท้าทายกับผู้ที่มีอำนาจ บารมีมากกว่า ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายได้
- กระดูกร้องได้ หมายถึง: ผลสะท้อนของฆาตกรรมที่ทำให้จับตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษได้ คล้ายกับว่ากระดูกของผู้ตายร้องบอก
- กระเชอก้นรั่ว หมายถึง: บุคคลที่สุรุ่ยสุร่ายใช้จ่ายฟุ่มเฟือยเกินจำเป็น, ไม่รู้จักเก็บหอมรอมริบ, ขาดการประหยัด
- กระดังงาลนไฟ หมายถึง: ผู้หญิงที่เคยแต่งงานหรือผ่านผู้ชายมาแล้ว ย่อมรู้จักชั้นเชิงทางปรนนิบัติและเอาอกเอาใจผู้ชายได้ดีกว่าผู้หญิงที่ยังไม่ได้แต่งงาน
- กระชังหน้าใหญ่ หมายถึง: ผู้ที่ชอบแสดงตัวออกหน้าเป็นหัวเรือใหญ่, จัดจ้าน, ออกหน้ารับเสียเอง
- กาคาบพริก หมายถึง: ลักษณะคนผิวดำที่แต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีแดงหรือสีฉูดฉาดตัดกับสีผิว
- กาในฝูงหงส์ หมายถึง: คนที่ต่ำต้อยไม่มีเกียรติ ไปอยู่ท่ามกลางสังคมผู้ดี ผู้สูงศักดิ์ ทำให้ถูกดูหมิ่น ดูแคลน เป็นที่รังเกียจ
- กาฝาก หมายถึง: การแฝงตัวอาศัยอยู่กับผู้อื่นโดยที่ไม่ช่วยเหลือ หรือทำประโยชน์อะไรให้ คอยแต่จะเกาะเอาประโยชน์จากผู้อื่น
- กาหลงรัง หมายถึง: ผู้ที่ไปหลงติดอยู่ ณ บ้านใดบ้านหนึ่งแล้วไม่ยอมกลับบ้านของตน, ผู้เร่ร่อนไปไม่มีที่พักพิงเป็นหลักแหล่ง
- กิ่งทองใบหยก หมายถึง: ความเหมาะสมกัน (ใช้แก่หญิงกับชายที่จะแต่งงานกัน)
- กินน้ำพริกถ้วยเก่า หมายถึง: การกลับมาอยู่กับเมียคนเดิม
- กินนอกกินใน หมายถึง: การเอากำไรในการซื้อขาย ทั้งในราคาและนอกราคาที่กำหนด
- กินปูนร้อนท้อง หมายถึง: การทำอาการมีพิรุธขึ้นเอง, แสดงอาการเดือดร้อนขึ้นเอง
- กินตามน้ำ หมายถึง: การรับของสมนาคุณที่เขาเอามาให้โดยไม่ได้เรียกร้อง (มักใช้แก่เจ้าพนักงานผู้มีอำนาจ)
- กินรังแตน หมายถึง: คนที่มีอารมณ์เสียหงุดหงิดบ่นว่าเกินกว่าเหตุ
- กินเหล็กกินไหล หมายถึง: คนที่ทนต่อความเหน็ดเหนื่อยหรือความเจ็บปวดได้อย่างผิดปรกติ
- กินเกลือกินกะปิ หมายถึง: การอดทนต่อความลำบากยากแค้น
- กัดหางตัวเอง หมายถึง: คนที่พูดวกไปวนมา
- ก้างขวางคอ หมายถึง: ผู้ขัดขวางไม่ให้ทำการได้สะดวก, ผู้ขัดขวางให้ผู้อื่นเสียประโยชน์
- เกลือเป็นหนอน หมายถึง: ญาติมิตร สามีภรรยา บุตรธิดา เพื่อนร่วมงาน หรือคนในบ้าน คิดคดทรยศ, ไส้เป็นหนอน ก็ว่า
- แกะดำ หมายถึง: คนที่ทำอะไรผิดเพื่อนผิดฝูงในกลุ่มนั้นๆ (ใช้ในทางไม่ดี)
- ไก่รองบ่อน หมายถึง: ผู้ที่อยู่ในฐานะตัวสำรอง ซึ่งจะเรียกมาใช้เมื่อไรก็ได้
- ไก่แก่แม่ปลาช่อน หมายถึง: หญิงค่อนข้างมีอายุที่มีมารยาและเล่ห์เหลี่ยมมาก และมีกิริยาจัดจ้านเดิมพูดว่า กระต่ายแก่แม่ปลาช่อน
- ไก่บินไม่ตกดิน หมายถึง: บริเวณที่มีอาคารบ้านเรือนหนาแน่นแออัด
- ไกลปืนเที่ยง หมายถึง: คนที่ไม่รู้เรื่องราวอะไรเพราะอยู่ห่างไกลความเจริญ
- กวนน้ำให้ขุ่น หมายถึง: การทำเรื่องราวที่สงบอยู่แล้วให้เกิดเป็นปัญหาขึ้นมา
- กลมเป็นลูกมะนาว หมายถึง: ผู้ที่หลบหลีกไปได้คล่องจนจับไม่ติด (มักใช้ในทางไม่ดี)
- กินน้ำใต้ศอก หมายถึง: จำต้องยอมเป็นรองเขา, ไม่เทียมหน้าเทียมตาเท่า (มักหมายถึงเมียน้อยที่ต้องยอมลงให้แก่เมียหลวง)
- ก้นหม้อไม่ทันดำ หมายถึง: คู่สมรสที่อยู่ด้วยกันไม่นานก็เลิกร้างกันไป
- กัดก้อนเกลือกิน หมายถึง: การใช้ชีวิตที่ยากจนข้นแค้นแสนลำบาก
- เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน หมายถึง: การเก็บเล็กผสมน้อย, ทำอะไรที่ประกอบด้วยส่วนเล็กส่วนน้อย โน่นบ้างนี่บ้าง จนสำเร็จเป็นรูปเป็นร่างขึ้นมา
- เก็บหอมรอมริบ หมายถึง: การเก็บรวบรวมไว้ทีละเล็กละน้อย
- เกลือจิ้มเกลือ หมายถึง: การไม่ยอมเสียเปรียบกัน, การแก้เผ็ดให้สาสมกัน
หมวดหมู่ ข.
- ขอมดำดิน หมายถึง: คนที่ปรากฏตัวขึ้นทันทีอย่างไม่คาดฝัน หรือหายไปอย่างรวดเร็วไม่ทันได้สังเกต
- ขวานผ่าซาก หมายถึง: การพูดแบบโผงผางไม่เกรงใจใคร
- ขี่ช้างจับตั๊กแตน หมายถึง: การลงทุนหรือใช้ทรัพยากรที่มากเกินไปสำหรับสิ่งที่ได้กลับมาน้อยหรือไม่คุ้มค่า
- ขี่ช้างอย่าวางขอ หมายถึง: การที่มีลูกน้อง หรือมีผู้น้อยที่อยู่ในความปกครองหรือใต้บังคับบัญชาของเรา ก็อย่าประมาทละเลยเสีย ต้องหมั่นกวดขันกำชับ
- ขี้ราดโทษล่อง หมายถึง: การทำผิดหรือก่อปัญหาด้วยตัวเอง แต่กลับโยนความผิดหรือกล่าวโทษคนอื่นแทน
- ขี้ไม่ให้หมากิน หมายถึง: คนที่ตระหนี่ถี่เหนียวหรือหวงของจนเกินเหตุ แม้สิ่งของที่ไม่มีคุณค่าหรือไม่มีประโยชน์สำหรับตัวเองก็ยังไม่ยอมให้ผู้อื่น
- ขี้ใหม่หมาหอม หมายถึง: คนที่หลงใหลหรือให้ความสนใจในสิ่งใหม่ ๆ เป็นพิเศษในช่วงแรก
- ขี้หมูราขี้หมาแห้ง หมายถึง: เรื่องราวเล็ก ๆ น้อย ๆ ไร้สาระ ไร้ประโยชน์แก่นสาร ที่ไม่สำคัญ
- ข้าวใหม่ปลามัน หมายถึง: อะไรที่เป็นของใหม่ก็ถือว่าดี, นิยมเรียกช่วงเวลาที่สามีภรรยาเพิ่งแต่งงานกันใหม่ ๆ ว่า ระยะข้าวใหม่ปลามัน
- ข้าวเหลือเกลืออิ่ม หมายถึง: บ้านเมืองที่บริบูรณ์ด้วยข้าวปลาอาหาร
- ข้าวยากหมากแพง หมายถึง: ภาวะหรือสถานการณ์ที่กำลังขาดแคลนอาหาร
- ข้าเก่าเต่าเลี้ยง หมายถึง: คนที่อยู่ด้วยกันมานานในฐานะรับใช้จนเป็นที่ไว้วางใจได้
- ข้านอกเจ้าข้าวนอกหม้อ หมายถึง: จำนวนคนซึ่งมีจำนวนมาก ย่อมกระทำหรือประพฤตินอกออกไปจากคำสั่งหรือแบบอย่างขนบธรรมเนียมที่ถือปฏิบัติกันมามากเช่นกัน
- ข้านอกเจ้าบ่าวนอกนาย หมายถึง: ผู้ที่กระทำหรือประพฤตินอกเหนือคำสั่งหรือแบบอย่างขนบธรรมเนียมที่ถือปฏิบัติกันมา
- ขว้างงูไม่พ้นคอ หมายถึง: การทำอะไรแล้วผลร้ายกลับมาสู่ตัวเอง
- ขีดเส้นตาย หมายถึง: การกำหนดเวลาให้เสร็จสิ้นภารกิจหรือการกระทำบางอย่างวันสุดท้ายอย่างชัดเจน
- ขึ้นคาน หมายถึง: หญิงโสดที่หาคู่แต่งงานหรือคู่ครองที่คู่ควรไม่ได้
- ขนหน้าแข้งไม่ร่วง หมายถึง: การทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งแล้วไม่กระทบกระเทือนหรือไม่เสียหายถึงตัวเองหรือไม่กระทบต่อทรัพย์สินหรือฐานะ เพราะมีกำลังมากพอ
- ขมิ้นกับปูน หมายถึง: คนที่ไม่ถูกกันชอบวิวาทกันอยู่เสมอเมื่ออยู่ใกล้กัน
- ขายผ้าเอาหน้ารอด หมายถึง: การยอมเสียสละแม้แต่ของจำเป็นที่ตนมีอยู่ เพื่อรักษาชื่อเสียงของตนไว้, ทำให้สำเร็จลุล่วงไป เพื่อรักษาชื่อเสียงของตนไว้
- ขุดบ่อล่อปลา หมายถึง: การใช้กลอุบายเพื่อให้ฝ่ายหนึ่งหลงเชื่อโดยหวังผลประโยชน์จากอีกฝ่ายหนึ่ง
- ข่มเขาโคขืนให้กินหญ้า หมายถึง: การบังคับหรือฝืนใจผู้อื่นให้ทำในสิ่งที่เขาไม่เต็มใจหรือไม่ต้องการทำ โดยไม่ได้คำนึงถึงความรู้สึกหรือความสมัครใจของเขา
- เข็นครกขึ้นภูเขา หมายถึง: การทำงานที่ยากลำบากอย่างยิ่งโดยต้องใช้ความเพียรพยายามและอดทนอย่างมาก หรือบางทีก็เกินกำลังความสามารถหรือสติปัญญาของตน
- เขียนเสือให้วัวกลัว หมายถึง: การทำอย่างใดอย่างหนึ่ง เพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งเสียขวัญหรือเกรงขาม
- เข้าด้ายเข้าเข็ม หมายถึง: การอยู่ในช่วงเวลาหรือสถานการณ์ที่สำคัญและกำลังจะถึงจุดตัดสิน ซึ่งไม่ควรหยุดหรือขัดจังหวะ
- เข้าหูซ้ายทะลุหูขวา หมายถึง: การที่บอกหรือสอนสิ่งใดกับคนหนึ่งแล้วไม่ได้ผล เพราะเขาไม่ได้ใส่ใจหรือสนใจสิ่งที่พูด หรือการฟังสิ่งใดแล้วไม่ได้จดจำหรือใส่ใจ ฟังแล้วปล่อยผ่านไป
- เข้ารกเข้าพง หมายถึง: การพูดหรือการกระทำที่ผิดพลาดหรือหลุดจากประเด็น เนื่องจากขาดความรู้ความเข้าใจหรือความชำนาญในเรื่องนั้น
- เข้าพกเข้าห่อ หมายถึง: การเอาไว้เป็นส่วนของตัว, รู้จักเก็บออมไว้บ้าง, รู้จักเก็บออมไม่ใช้สุรุ่ยสุร่าย
- เข้าไต้เข้าไฟ หมายถึง: ช่วงเวลาพลบค่ำ หรือช่วงที่แสงสว่างเริ่มลดลงจนต้องใช้แสงจากไต้หรือไฟช่วยในการมองเห็น
- ไข่ในหิน หมายถึง: สิ่งที่ได้รับการดูแลหรือปกป้องอย่างดี ด้วยความระมัดระวังและเอาใจใส่เป็นพิเศษ
- ขึ้นต้นไม้ปะรังแตน หมายถึง: การพยายามหนีจากภัยอันตรายหรือปัญหาอย่างหนึ่ง แต่กลับไปเจอกับปัญหาหรือภัยอันตรายอีกอย่างหนึ่ง
- ขึ้นหลังเสือแล้วลงยาก หมายถึง: การอยู่ในสถานการณ์ที่เสี่ยงหรือยากลำบาก ซึ่งไม่สามารถถอยหรือถอนตัวออกมาได้โดยง่าย ต้องดำเนินต่อไปให้สุด หยุดกลางคันไม่ได้
หมวดหมู่ ค.
- คงเส้นคงวา หมายถึง: การมีความสม่ำเสมอ มั่นคง หรือคงที่ในพฤติกรรม การกระทำ หรือผลลัพธ์ ไม่เปลี่ยนแปลงไปตามสถานการณ์
- คนตายขายคนเป็น หมายถึง: คนตายมีหนี้สินให้ลูกหลานต้องชดใช้แทน, หรือการจัดงานศพอย่างฟุ่มเฟือยเกินฐานะจนเกิดหนี้สิน
- คบสองหนองแหลก หมายถึง: การที่ความลับใดที่รู้ถึงบุคคลที่สองแล้ว ก็มักจะมีเรื่องยุ่งยากเกิดขึ้นตามมา
- คลื่นกระทบฝั่ง หมายถึง: เรื่องราวที่ครึกโครมขึ้นมาแล้วกลับเงียบหายไป
- คลื่นใต้น้ำ หมายถึง: เหตุการณ์ที่กรุ่นอยู่ภายใน แต่ภายนอกดูเสมือนสงบเรียบร้อย
- คลุมถุงชน หมายถึง: ลักษณะการแต่งงานที่ผู้ใหญ่จัดการให้ โดยที่เจ้าตัวไม่รู้จักคุ้นเคยหรือรักกันมาก่อน
- คลุกคลีตีโมง หมายถึง: การสนิทสนมคุ้นเคยกันมาก จนสามารถพูดคุยหรือทำอะไรกันได้อย่างสนิทใจ
- คอหอยกับลูกกระเดือก หมายถึง: สิ่งที่มีความใกล้ชิดสนิทสนมกันมากจนแยกจากกันไม่ได้ หรือความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้น
- คอเป็นเอ็น หมายถึง: การขึ้นเสียงเถียงโต้แย้งอย่างหนักแน่นและไม่ยอมลดละ แสดงถึงความดื้อรั้นหรือท่าทีที่ไม่ยอมแพ้ในการโต้เถียง
- คางคกขึ้นวอ หมายถึง: คนที่มีฐานะตํ่าต้อย พอได้ดิบได้ดีก็มักแสดงกิริยาอวดดีลืมตัว
- คาหนังคาเขา หมายถึง: การถูกจับได้ขณะที่กำลังกระทำผิดหรือพร้อมกับของกลาง
- ควันหลง หมายถึง: เรื่องราวที่เกิดขึ้นแล้วและกลับปรากฏกระเส็นกระสายขึ้นอีก
- คว่ำบาตร หมายถึง: การแสดงการต่อต้าน ไม่ยอมรับ หรือปฏิเสธที่จะร่วมมือคบค้าสมาคมหรือเกี่ยวข้องกับบุคคล องค์กร หรือกิจกรรมใด ๆ
- โคมลอย หมายถึง: ข่าวลือหรือเรื่องที่เหลวไหล ไม่มีมูล หรือไม่มีหลักฐานยืนยันได้ว่าเป็นความจริง
- เคียงบ่าเคียงไหล่ หมายถึง: การอยู่ร่วมกันอย่างใกล้ชิด ช่วยเหลือหรือร่วมมือกันอย่างเท่าเทียม
- เคาะกะลามาเกิด หมายถึง: คนที่มีนิสัยเลวทราม ต่ำต้อย หรือแสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมกับความดีงามของมนุษย์
- เคาะกะลาให้หมาดีใจ หมายถึง: การส่งสัญญาณหรือแสดงท่าทีบางอย่างที่ทำให้ผู้อื่นเข้าใจผิด คิดว่าจะได้รับสิ่งที่ต้องการ ทั้งที่จริงแล้วไม่ได้ตั้งใจให้เกิดผลนั้น
- เคราะห์ซ้ำกรรมซัด หมายถึง: ผู้ที่โชคร้ายซ้ำสอง โชคร้ายต่อเนื่อง
- เคราะห์หามยามร้าย หมายถึง: ผู้ที่มีเคราะห์ร้าย มีโชคไม่ดีและชะตาไม่ดี
- คาบลูกคาบดอก หมายถึง: การตกอยู่ในระยะคับขันกำลังจะได้หรือเสียก้ำกึ่งกันโดยไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไหน
- คู่สร้างคู่สม หมายถึง: ชายหญิงที่ถือกันว่าเคยอยู่ร่วมกันมาแต่ปางก่อน, ชายหญิงที่สมเป็นคู่ครองกัน, เนื้อคู่ ก็ว่า
หมวดหมู่ ฆ
- ฆ้องปากแตก หมายถึง: คนปากโป้งที่ชอบพูดมาก เปิดเผยเรื่องของผู้อื่นหรือเรื่องที่ควรเป็นความลับ
- ฆ่าไม่ตายขายไม่ขาด หมายถึง: ตัดเยื่อใยไม่ขาด (มักใช้แก่พ่อแม่ที่รักลูกมากถึงจะโกรธจะเกลียดอย่างไรก็ตัดไม่ขาด)
หมวดหมู่ ง.
- งู ๆ ปลา ๆ หมายถึง: ผู้ที่มีความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ, และไม่รู้จริง
หมวดหมู่ จ.
- จับงูข้างหาง หมายถึง: การทำสิ่งที่เสี่ยงหรืออันตราย โดยใช้วิธีที่ไม่ถูกต้อง อาจส่งผลเสียกลับมาหาตัวเอง
- จับปลาสองมือ หมายถึง: การพยายามทำหรือเอาสองสิ่งในเวลาเดียวกัน แต่สุดท้ายไม่สำเร็จอาจไม่ได้อะไรเลยสักอย่าง เพราะขาดความรอบคอบและโฟกัส
- จับแพะชนแกะ หมายถึง: การแก้ปัญหาแบบขอไปที หรือการนำสิ่งที่ไม่เกี่ยวข้องหรือไม่เหมาะสมมาใช้แทนกัน เพื่อให้เรื่องจบไปโดยไม่ได้คำนึงถึงความถูกต้องหรือความเหมาะสม
- จับเสือมือเปล่า หมายถึง: การหาผลประโยชน์หรือทำสิ่งใดให้สำเร็จโดยไม่ต้องลงทุนหรือเสียค่าใช้จ่ายของตนเองเลย
- จับให้มั่นคั้นให้ตาย หมายถึง: การจะจับผิดหรือลงโทษใคร ต้องมีหลักฐานที่แน่นอนและชัดเจน เพื่อให้ไม่สามารถปฏิเสธหรือหลีกเลี่ยงความผิดได้
- จับมือใครดมไม่ได้ หมายถึง: การหาผู้กระทำความผิดไม่ได้ ไม่รู้ว่าใครเป็นคนกระทำความผิด
- จับพลัดจับผลู หมายถึง: การเกิดเหตุการณ์บังเอิญเกิดขึ้นและเป็นไปโดยไม่ตั้งใจ
- จับตัววางตาย หมายถึง: การกำหนดลงไปแน่นอนไม่เปลี่ยนแปลง, กำหนดตัวบุคคลให้ประจำหน้าที่โดยเฉพาะ
- จับดำถลำแดง หมายถึง: การตั้งใจทำหรือมุ่งหวังบางสิ่ง แต่กลับกลายเป็นได้ผลลัพธ์หรือสิ่งที่แตกต่างออกไปจากที่ตั้งใจไว้
- จับปูใส่กระด้ง หมายถึง: การพยายามจัดการหรือควบคุมสิ่งที่ยากจะทำให้อยู่นิ่ง ๆ ได้
- จมูกมด หมายถึง: การมีความสามารถในการรับรู้หรือรับข่าวสารได้อย่างรวดเร็ว ทันต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นหรือกำลังจะเกิดขึ้น มีสัญชาตญาณดี
- จุดไต้ตำตอ หมายถึง: การพูดหรือทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งบังเอิญไปโดนเอาเจ้าตัวหรือผู้ที่เป็นเจ้าของเรื่องนั้นเข้าโดยผู้พูดหรือผู้ทำไม่รู้ตัว
- จระเข้ฟาดหาง หมายถึง: ผู้ที่ใช้อำนาจหรือกำลังระรานผู้อื่นไปทั่วโดยไม่เลือกหน้า
- จระเข้ขวางคลอง หมายถึง: ผู้ที่ชอบกันท่าหรือขัดขวางไม่ให้ผู้อื่นทำการอย่างใดอย่างหนึ่งได้สะดวก
- จองหองพองขน หมายถึง: การแสดงความเย่อหยิ่ง ลบหลู่ต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ หรือผู้มีอุปการคุณ โดยแสดงออกถึงความไม่เคารพ ไม่สำนึกบุญคุณ และวางตัวอย่างโอหัง
- ใจไม้ไส้ระกำ หมายถึง: คนที่เพิกเฉยไม่สนใจหรือรู้สึกรู้สาอะไร นิ่งดูดายด้วยความเย็นชา ขาดซึ่งเมตตากรุณา และไม่เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อผู้อื่น
- ใจดีสู้เสือ หมายถึง: การมีความกล้าหาญและใจเย็นในการเผชิญกับสถานการณ์ที่ยากลำบาก หรืออันตราย เพื่อหาทางแก้ไขปัญหาอย่างกล้าหาญมีสติและไม่ตื่นตกใจ
- เจ้าหน้าเจ้าตา หมายถึง: คนที่ชอบเอาหน้า หรือเสนอหน้าเข้าไปทำธุระหรือเกี่ยวข้องกับเรื่องของผู้อื่น ทั้งที่ไม่ได้รับการขอร้องหรือไม่ได้มีความจำเป็นต้องทำ
- เจ้าชู้ยักษ์ หมายถึง: ชายที่ทำตัวเจ้าชู้ ชอบจีบหรือหว่านเสน่ห์ไปทั่ว แต่เมื่อไม่ได้ดั่งใจหรือถูกปฏิเสธ กลับใช้กำลังหรือแสดงความรุนแรงเพื่อบังคับให้ได้ตามต้องการ
- เจ๊กตื่นไฟ หมายถึง: คนที่ตื่นตระหนกตกใจง่ายเกินเหตุ หรือแสดงอาการลุกลน วุ่นวาย เมื่อเผชิญกับสถานการณ์บางอย่างที่ไม่น่าตกใจจนเกินไป
- แจงสี่เบี้ย หมายถึง: การแจกแจงหรืออธิบายเรื่องราวต่าง ๆ อย่างละเอียดและชัดเจน อธิบายอย่างละเอียดทุกประเด็น
หมวดหมู่ ช.
- ชักใบให้เรือเสีย หมายถึง: การพูดหรือกระทำบางอย่างที่ทำให้เรื่องราวหรือการดำเนินงานผิดทิศทางไปจากเป้าหมายเดิม หรือทำให้สถานการณ์ยุ่งยากและซับซ้อนขึ้นโดยไม่จำเป็น
- ชักแม่น้ำทั้งห้า หมายถึง: การพูดจาหว่านล้อมหรืออ้างเหตุผลต่าง ๆ เพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ แล้วจึงหันเข้าหาจุดประสงค์
- ชักหน้าไม่ถึงหลัง หมายถึง: ความขัดสนเพราะรายได้มีไม่พอคุ้มกับรายจ่าย รายได้ที่รับมาเมื่อต้นเดือนไม่พอใช้ไปถึงปลายเดือน
- ชักตะพานแหงนเถ่อ หมายถึง: การตั้งใจทำอะไรแล้วไม่เป็นผลสำเร็จ ต้องคอยค้างอยู่
- ชักซุงตามขวาง หมายถึง: ทำอะไรที่ไม่ถูกวิธีย่อมได้รับความลำบาก, ขัดขวางผู้มีอำนาจย่อมได้รับความเดือดร้อน
- ชิงสุกก่อนห่าม หมายถึง: การทำในสิ่งที่ยังไม่สมควรแก่วัยหรือยังไม่ถึงเวลา (มักหมายถึงการลักลอบได้เสียกันก่อนแต่งงาน) ใช้เป็นคำสอนหรือเตือนสติ
- ชิงไหวชิงพริบ หมายถึง: การใช้ไหวพริบหรือปฏิภาณในการแก้ไขปัญหา หรือการเอาชนะกันด้วยความฉลาดและไหวพริบในการคิดหรือการกระทำ
- ชีปล่อยปลาแห้ง หมายถึง: การแสดงออกว่าเป็นคนใจบุญหรือมีเมตตากรุณาต่อผู้อื่น แต่แท้จริงแล้วขาดความจริงใจ หรือไม่ได้ช่วยเหลืออย่างแท้จริง
- ชี้นกบนปลายไม้ หมายถึง: การหวังในสิ่งที่อยู่ไกลตัว หรือเกินเอื้อม อาจเป็นเรื่องที่ยากจะเป็นไปได้ หรือยังมาไม่ถึง
- ชุบมือเปิบ หมายถึง: คนที่ฉวยโอกาสเอาประโยชน์หรือผลสำเร็จที่คนอื่นทำไว้มาเป็นของตน หรือขอมีส่วนร่วมในผลสำเร็จนั้นโดยที่ตนไม่ได้ช่วยลงแรงด้วย
- ชนักติดหลัง หมายถึง: การมีความชั่วหรือความผิดที่ยังติดตัวอยู่
- แช่งชักหักกระดูก หมายถึง: การสาปแช่งด่ามุ่งร้ายให้ผู้อื่นได้รับอันตรายอย่างร้ายแรง
- ช้างเผือกเกิดในป่า ความหมาย: ผู้ที่มีปัญญา คุณความดี หรือความสามารถอันโดดเด่น แม้อยู่ในชนบทห่างไกล ก็ยังมีคนกล่าวขวัญถึง หรือได้รับการยกย่องเสมอ
- เข้าชามเย็นชาม หมายถึง: การขาดความตั้งใจที่จะทำงาน หรือทำแบบไม่เต็มที่
หมวดหมู่ ซ.
- ซื่อเหมือนแมวนอนหวด หมายถึง: คนที่ดูซื่อ ๆ แต่ซ่อนความเจ้าเล่ห์หรือความปราดเปรียวไว้ภายใน จึงมักจะใช้เป็นคำพูดในเชิงประชด
หมดหมู่ ฒ.
- เฒ่าหัวงู หมายถึง: คนแก่หรือคนมีอายุมากที่มีเล่ห์เหลี่ยมหรือกลอุบายหลอกเด็กผู้หญิงในทางกามารมณ์
- เฒ่าทารก หมายถึง: คนแก่แต่ทำตัวเหมือนเด็กและมีนิสัยเกเร
หมวดหมู่ ด.
- ดอกไม้ริมทาง หมายถึง: ผู้หญิงใจง่ายที่ผู้ชายสามารถเกี้ยวพาราสีเอามาเชยชมได้ง่าย ๆ ทำให้ไม่มีความสำคัญ
- ดีดลูกคิดรางแก้ว หมายถึง: คิดคำนวณผลประโยชน์อย่างละเอียดถี่ถ้วน
- ดับเครื่องชน หมายถึง: การสู้อย่างยอมตาย
- ดาวล้อมเดือน หมายถึง: หญิงสาวสวยมีเพื่อนหรือผู้ติดตามมาก
- ดาบสองคม หมายถึง: สิ่งที่มีทั้งข้อดีและข้อเสีย หรืออาจเกิดผลดีและร้ายพร้อมกัน
- ดื่นเป็นกล้วยน้ำว้า หมายถึง: สิ่งที่มีอยู่มากมายดาดดื่น มีมากมาย สามารถหาได้ง่าย ๆ
- ดินไม่กลบหน้า หมายถึง: คนที่แคล้วคลาดมาแล้วยังมีชีวิตอยู่ ยังไม่ตาย
- เด็ดบัวไม่ไว้ใย หมายถึง: การตัดญาติขาดมิตร ไม่มีเยื่อใยต่อกัน ไม่มีความสัมพันธ์ ไม่เกี่ยวข้องกันอีกต่อไป
- ดอกฟ้ากับหมาวัด หมายถึง: ผู้หญิงที่มีฐานะหรือศักดิ์ศรีสูงกว่าผู้ชาย ไม่คู่ควรกัน
- เด็กเลี้ยงแกะ หมายถึง: คนที่ชอบพูดโกหกจนไม่มีใครเชื่อคำพูดอีกต่อไป
- เด็กอมมือ หมายถึง: ผู้ไม่รู้ประสีประสา, ผู้ที่ยังอ่อนต่อโลก
- เด็กเมื่อวานซืน หมายถึง: คนที่มีประสบการณ์น้อยและยังอ่อนประสบการณ์ (เป็นคำกล่าวเชิงดูหมิ่นหรือเชิงสั่งสอนว่า มีความรู้หรือมีประสบการณ์น้อย)
- เด็ดดอกไม้ร่วมต้น ความหมาย: ผู้ที่เคยทำบุญกุศลร่วมกันมาแต่ชาติก่อน จึงได้มาพบกันและใช้ชีวิตร่วมกันอีกครั้งในชาตินี้
- ได้ทีขี่แพะไล่ หมายถึง: ผู้ที่ชอบซํ้าเติมเมื่อผู้อื่นเมื่อพวกเขาเพลี่ยงพลํ้าลง
- ได้แกงเทน้ำพริก หมายถึง: การได้ใหม่แล้วลืมเก่า
- ได้เรือถีบแพร หมายถึง: พบสิ่งที่ให้ความสะดวกได้มากกว่าเลยทิ้งของเก่าที่เคยใช้
- ได้หน้าลืมหลัง หมายถึง: อาการที่ลืมสิ่งที่เพิ่งผ่านมาอย่างรวดเร็วเพราะได้สิ่งใหม่หรือทำอย่างอื่น
หมวดหมู่ ต.
- ตกกระไดพลอยโจน หมายถึง: การที่ต้องตกอยู่ในสถานการณ์ที่จำเป็นต้องยอมรับไปด้วย แม้ไม่ตั้งใจ
- ตกม้าตาย, สามเพลงตกม้าตาย หมายถึง: การพ่ายแพ้หรือล้มเหลว เสียเชิงในช่วงสุดท้าย ทั้งที่ทำมาดีตลอด แต่กลับพลาดหรือเสียท่าในจังหวะสำคัญ
- ตกล่องปล่องชิ้น หมายถึง: ได้ตกลงปลงใจแต่งงานหรือคบหาเป็นคู่รัก
- ตกเป็นเบี้ยล่าง หมายถึง: การตกอยู่ในสภาพเสียเปรียบหรือการเป็นรองผู้อื่น
- ตกนรกทั้งเป็น หมายถึง: ความทรมาน ทุกข์ยาก หรือลำบากแสนสาหัส เหมือนถูกลงทัณฑ์ในนรกทั้งที่ยังมีชีวิตอยู่
- ตกใต้เถรเทวทัต หมายถึง: ผู้ที่กระทำบาปหนักจนต้องรับผลกรรมอย่างร้ายแรง ไม่อาจหลีกหนีได้ และตกในนรกขุมตํ่าและลึกที่สุดคือมหาอเวจีนรก
- ตักน้ำรดหัวตอ หมายถึง: การแนะนำพรํ่าสอนเท่าไรก็ไม่ได้ผล หรือการทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปโดยเปล่าประโยชน์
- ตบมือข้างเดียวไม่ดัง หมายถึง: การทำอะไรฝ่ายเดียวย่อมไม่เกิดผล
- ตลบนกบนเวหา หมายถึง: การแกล้งตีสนิทแล้วหักหลัง
- ตลาดหน้าคุก หมายถึง: ตลาดที่ถือโอกาสขายโก่งราคาแพงกว่าปรกติและผู้ซื้อจำเป็นต้องซื้อ (มักใช้เป็นคำเปรียบเทียบว่า ของแพงเหมือนกับของตลาดหน้าคุก)
- ตัดหางปล่อยวัด หมายถึง: การตัดขาดความสัมพันธ์ไม่ขอไม่เกี่ยวข้อง และไม่เอาเป็นธุระอีกต่อไป
- ตัดช่องน้อยแต่พอตัว หมายถึง: การเอาตัวรอดแต่ผู้เดียว, ด่วนตายไปทำให้คนข้างหลังลำบาก
- ตัดไฟแต่ต้นลม หมายถึง: การตัดต้นเหตุเพื่อไม่ให้เหตุการณ์ลุกลามต่อไป
- ตัวจักรใหญ่ หมายถึง: บุคคลซึ่งเป็นสมอง หรือเป็นผู้นำในการดำเนินงาน
- ตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ หมายถึง: การลงทุนไปมากแต่ไม่ได้ผลกลับมา หรือทำสิ่งที่สูญเปล่า
- ต้นวายปลายดก หมายถึง: สิ่งที่เริ่มต้นไม่ดี ขาดความเจริญรุ่งเรือง หรือดูเหมือนจะล้มเหลว แต่กลับมาดีหรือประสบความสำเร็จในภายหลัง
- ต้นร้ายปลายดี หมายถึง: ผู้ที่ตอนแรกประพฤติตัวไม่ดี แต่ภายหลังกลับสำนึกตัวได้แล้วประพฤติดีตลอดไป
- ตะโพกสุดเสียงสังข์ หมายถึง: หญิงที่มีสะโพกผายได้รูป สง่างาม สะดุดตา และเป็นที่กล่าวขวัญถึงในด้านความงาม
- ตาบอดคลำช้าง หมายถึง: ผู้ที่รู้อะไรด้านเดียวหรือนัยเดียวแล้วเข้าใจว่าสิ่งนั้นเป็นอย่างนั้น
- ตาบอดได้แว่น หมายถึง: ผู้ที่ได้สิ่งซึ่งไม่เป็นประโยชน์แก่ตน
- ตาบอดสอดตาเห็น หมายถึง: ผู้ที่อวดรู้ในเรื่องที่ตนไม่รู้
- ตาเฟื้องตาสลึง หมายถึง: การส่งสายตาที่แสดงอาการว่าชอบพอรักใคร่ เป็นการทอดไมตรีในทางชู้สาว, ตาเล็กตาน้อย ก็ว่า (มักใช้กับหญิงสาว)
- ตาลยอดด้วน หมายถึง: คนที่ไม่มีทางเจริญก้าวหน้าต่อไปอีกแล้ว, คนที่ไม่มีบุตรสืบตระกูล
- ตายประชดป่าช้า หมายถึง: การแกล้งทำ หรือพูดประชดคนอื่น แต่สุดท้ายต้องเป็นฝ่ายเสียหายจากการกระทำ หรือคำพูดนั้นเอง
- ตายฝังยังเลี้ยง หมายถึง: การเลี้ยงดูแบบตามยถากรรม ตามมีตามเกิด
- ติเรือทั้งโกลน หมายถึง: การติสิ่งที่ยังทำไม่เสร็จหรือยังไม่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร
- ตีงูให้กากิน หมายถึง: การลงแรงทำสิ่งที่ไม่เป็นคุณแก่ตน แล้วผลประโยชน์ยังกลับไปได้แก่ผู้อื่น
- ตีงูให้หลังหัก หมายถึง: กระทำการสิ่งใดแก่ศัตรูโดยไม่เด็ดขาดจริงจังย่อมจะได้รับผลร้ายในภายหลัง
- ตีตนก่อนไข้ หมายถึง: ผู้ที่กังวลทุกข์ร้อนหรือหวาดกลัวในเรื่องที่ยังไม่เกิดขึ้น
- ตีปลาหน้าไซ หมายถึง: การพูดหรือกระทำทำให้กิจการของผู้อื่นซึ่งกำลังดำเนินไปด้วยดีกลับเสียไป
- ตีวัวกระทบคราด หมายถึง: ผู้ที่โกรธคนหนึ่งแต่ทำอะไรเขาไม่ได้ ไพล่ไปรังควานอีกคนหนึ่งที่เกี่ยวข้องและตนสามารถทำได้
- เตี้ยอุ้มค่อม หมายถึง: คนที่ช่วยเหลือคนที่มีฐานะตํ่าต้อยหรือยากจน ทั้ง ๆ ที่ตนเองก็มีฐานะตํ่าต้อยหรือยากจนเหมือนกัน
- เต้นแร้งเต้นกา หมายถึง: ผู้ที่แสดงอาการดีอกดีใจหรือสนุกสนานด้วยการกระโดดโลดเต้น
- เต่าใหญ่ไข่กลบ หมายถึง: ผู้ที่ทำอะไรเป็นพิรุธแล้วพยายามกลบเกลื่อนไม่ให้ใครรู้
- เตะหมูเข้าปากหมา หมายถึง: การทำให้ผลประโยชน์ตกถึงผู้อื่นที่ไม่ได้ลงแรงเลย
- แตงเถาตาย หมายถึง: หญิงหม้ายที่มีอายุมากแล้ว เหี่ยวแห้งอับเฉาไม่มีความสดใส
- แตงร่มใบ หมายถึง: ผู้หญิงที่มีผิวเป็นนวลใยในวัยสาว
- ตาเป็นสับปะรด หมายถึง: การที่บุคคลหรือองค์กรมีคนคอยสอดส่องเป็นหูเป็นตาให้รอบตัว
- ตีบทแตก หมายถึง: ผู้ที่แสดงได้แนบเนียนสมบทบาท
- ตีหัวเข้าบ้าน หมายถึง: ผู้ที่ฉวยโอกาสหาประโยชน์ เมื่อได้แล้วหลบหนีเข้าหาที่ปลอดภัย
- ตีป่าให้เสือกลัว หมายถึง: การขู่ให้กลัวทางอ้อม ๆ
- ตีนแมว หมายถึง: โจรขโมย นักย่องเบา หรือคนร้ายที่ลักลอบเข้าไปในบ้านหรือสถานที่ต่าง ๆ อย่างเงียบเชียบโดยไม่มีใครรู้ตัว
- ไต่ไม้ลำเดียว หมายถึง: ผู้ที่กระทำการใด ๆ ตามลำพังตัวคนเดียวโดยไม่มีที่พึ่งหรือไม่พึ่งพาผู้อื่น อาจพลั้งพลาดได้
- โตฟักโตแฟง หมายถึง: ผู้ที่โตแต่ร่างกายแต่จิตใจหรือความคิดยังเป็นเด็ก ๆ
หมวดหมู่ ถ.
- ถอดเขี้ยว ถอดเล็บ หมายถึง: การละพยศ ละความเก่งกาจ เลิกแสดงฤทธิ์ เลิกแสดงอำนาจอีกต่อไป
- ถอยหลังเข้าคลอง หมายถึง: การย้อนกลับไปทำแบบเดิม ๆ ซึ่งไม่ก้าวหน้าและไม่ทันสมัย
- ถอนรากถอนโคน, ถอนต้นก่นราก หมายถึง: ทำลายสิ่งใดสิ่งหนึ่งอย่างสิ้นเชิงไม่เหลือสิ่งใดไว้
- ถอนหงอก หมายถึง: การพูดว่าผู้ใหญ่ เพราะผู้ใหญ่ทำให้หมดความนับถือยำเกรง, ไม่นับถือความเป็นผู้ใหญ่, การพูดว่าให้เสียผู้ใหญ่
- ถ่านไฟเก่า หมายถึง: ความรักหรือความสัมพันธ์เก่าที่กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง
- ถ่มน้ำลายรดฟ้า หมายถึง: ดูถูกหรือตำหนิสิ่งที่สูงกว่าตน สุดท้ายส่งผลเสียกลับมาที่ตัวเอง
- เถรส่องบาตร หมายถึง: คนที่ทำอะไรตามเขาทั้ง ๆ ที่ไม่รู้เรื่องรู้ราว
- ถนิมสร้อย หมายถึง: ผู้ที่หนักไม่เอา เบาไม่สู้, อ่อนแอ, ไม่สู้งาน
- ถีบหัวส่ง หมายถึง: การไล่ไปให้พ้น, ไม่ไยดีอีกต่อไป
- ถังแตก หมายถึง: ผู้ที่ไม่มีเงิน, หมดตัว, ยากจน
- ถูลู่ถูกัง หมายถึง: การใช้อย่างไม่ทะนุถนอม, การที่ลาก ดึง หรือฉุด ของหรือคนอย่างไม่ปรานีปราศรัย
หมวดหมู่ ท.
- แทรกแผ่นดินหนี ความหมาย: อายหรือรู้สึกผิดจนอยากหนีหายไป
- ทุบหม้อข้าวตัวเอง ความหมาย: ทำลายแหล่งรายได้หรือสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อตนเอง
- แทงใจดำ ความหมาย: พูดหรือทำสิ่งที่กระทบต่อความรู้สึกหรือจุดอ่อนของผู้อื่น
- ที่เท่าแมวตาย ความหมาย: พื้นที่เล็กแคบจนแทบไม่มีที่ใช้ประโยชน์
- ทิ้งไพ่ใบสุดท้าย ความหมาย: ใช้กลยุทธ์สุดท้ายที่เตรียมไว้เพื่อต่อสู้หรือชนะ
- ท่าดีทีเหลว ความหมาย: ท่าทางดูดี แต่เมื่อทำจริงกลับไม่สำเร็จ
- ทันควัน ความหมาย: เกิดขึ้นหรือทำอย่างรวดเร็วและทันท่วงที
- ทั้งขึ้นทั้งล่อง ความหมาย: ได้ประโยชน์หรือเสียประโยชน์ทั้งสองทาง ไม่ว่าทำสิ่งใด
- ทะลุกลางปล้อง ความหมาย: ทำหรือพูดจาตรงประเด็นอย่างชัดเจน
- ทอดสะพาน ความหมาย: การส่งสัญญาณหรือให้โอกาสเพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ หรือกิริยาท่าทางเป็นทำนองอยากติดต่อด้วย
- ท้องยุ้งพุงกระสอบ ความหมาย: กินจุหรือกินเก่งมาก
- ทองแผ่นเดียวกัน ความหมาย: สนิทสนมกลมเกลียวเป็นหนึ่งเดียวกัน
- ทองไม่รู้ร้อน ความหมาย: ทำเป็นไม่รู้ไม่ชี้ ไม่ยินดียินร้ายกับเรื่องใด
- ทนายหน้าหอ ความหมาย: ทนายที่ทำงานชั่วคราว ไม่มีความรู้ความสามารถจริง
- เทือกเถาเหล่ากอ ความหมาย: ต้นตระกูลหรือบรรพบุรุษของคนหนึ่งคนใด
หมวดหมู่ น.
- นกสองหัว ความหมาย: คนที่คบทั้งสองฝ่ายเพื่อประโยชน์ของตนเอง
- นกรู้ ความหมาย: คนที่รู้ทันเหตุการณ์หรือความลับได้รวดเร็ว
- นกต่อ ความหมาย: คนที่ถูกใช้เป็นเหยื่อล่อให้คนอื่นหลงกล
- นกมีหู หนูมีปีก ความหมาย: เรื่องราวที่คิดว่าเป็นความลับ มักมีคนรู้เสมอ
- นายว่าขี้ข้าพลอย หมายถึง: พลอยพูดผสมโรงติเตียนผู้อื่นตามนายไปด้วย
- น้ำท่วมปาก ความหมาย: อยากพูดแต่ไม่สามารถพูดได้เพราะกลัวผลกระทบ
- น้ำซึมบ่อทราย ความหมาย: รายได้ที่มาจากหลายทางเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่เข้ามาเรื่อย ๆ
- น้ำกลิ้งบนใบบอน ความหมาย: คนที่นิสัยไม่แน่นอน คาดเดาไม่ได้
- น้ำตาเช็ดหัวเข่า ความหมาย: เสียใจหรือผิดหวังมาก
- น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก ความหมาย: เก็บความไม่พอใจไว้ภายใน แต่แสดงออกภายนอกให้ดูดี
- น้ำผึ้งพระจันทร์ ความหมาย: ช่วงเวลาแห่งความสุขของคู่รักหลังแต่งงาน
- น้ำผึ้งหยดเดียว หมายถึง: เรื่องที่มีต้นเหตุมาจากเรื่องเล็กน้อยแต่กลับลุกลามใหญ่โต
- น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ หมายถึง: การที่ไม่ควรขัดขวางหรือท้าทายผู้ที่กำลังอยู่ในอารมณ์โกรธหรือมีอำนาจ เพราะอาจนำมาซึ่งความเดือดร้อนและอันตรายต่อตนเอง เปรียบเหมือนการไม่ควรขัดขวางกระแสน้ำเชี่ยวที่ไหลแรง
- น้ำหนึ่งใจเดียวกัน หมายถึง: ร่วมมือกัน
- นับสิบไม่ถ้วน ความหมาย: คิดไม่รอบคอบ ละเลยรายละเอียดเล็กน้อย
- เนื้อเต่ายำเต่า ความหมาย: ได้รับผลไม่ดีจากสิ่งที่ทำลงไปเอง
- เนื้อถ้อยกระทงความ ความหมาย: ความหมายที่แท้จริงของเรื่องราวหรือคำพูด
- เนื้อเข้าปากเสือ ความหมาย: สิ่งที่ตกอยู่ในอำนาจของผู้อื่นและยากที่จะได้กลับคืน
หมวดหมู่ บ.
- บนข้าวผี ตีข้าวพระ ความหมาย: ทำสิ่งใดไม่ระมัดระวัง ถูกโทษจากทั้งสองฝ่าย
- เบี้ยบ้ายรายทาง ความหมาย: ค่าใช้จ่ายยิบย่อยที่เกิดขึ้นระหว่างทาง
- เบี้ยน้อยหอยน้อย ความหมาย: มีทรัพย์สินหรือกำลังทรัพย์น้อย
- บัวแล้งน้ำ ความหมาย: คนที่ไม่ได้รับการสนับสนุนหรือช่วยเหลือจนขาดความเจริญ
- บ่นออดเป็นมอดกันไม้ ความหมาย: บ่นหรือพูดเรื่องเดิม ๆ ซ้ำซากจนคนรอบข้างเบื่อ
- บ่นเป็นหมีกินผึ้ง ความหมาย: บ่นไม่หยุดหรือแสดงความไม่พอใจอย่างรุนแรง
- บ้าหอบฟาง ความหมาย: สะสมสิ่งของมากมายโดยไม่มีความจำเป็น
- บ้านแตกสาแหรกขาด ความหมาย: ครอบครัวที่แยกจากกันหรือแตกแยกกัน
- บ้านเคยอยู่ อู่เคยนอน ความหมาย: สถานที่หรือสิ่งที่เคยคุ้นเคยและผูกพันมาก
- บ่างช่างยุ ความหมาย: คนที่ชอบยุแหย่ให้คนอื่นทะเลาะกัน
- บุพเพสันนิวาส หมายถึง: การเคยเป็นเนื้อคู่กัน, การเคยอยู่ร่วมกันในชาติก่อน
หมวดหมู่ ป.
- ปลาติดร่างแห (ติดหลังแห) ความหมาย: คนที่ถูกลูกหลงหรือได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับตน
- ปลาข้องเดียวกัน ความหมาย: คนที่อยู่ในกลุ่มเดียวกันหรือมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน
- ปลาตกน้ำตัวโต ความหมาย: คนที่เสียโอกาสหรือผลประโยชน์ใหญ่หลุดมือ
- ปลาหมอแถกเหงือก ความหมาย: คนที่ดิ้นรนหาทางออก แม้จะยากลำบากมาก
- ปลูกเรือนคร่อมตอ ความหมาย: ทำสิ่งใดโดยไม่ได้พิจารณาอุปสรรคที่มีอยู่
- ปากว่าตาขยิบ ความหมาย: พูดอย่างหนึ่ง แต่แสดงออกด้วยท่าทีหรือการกระทำอีกอย่าง
- ปากหวานก้นเปรี้ยว ความหมาย: พูดจาดีแต่การกระทำตรงข้ามหรือมีเจตนาไม่ดี
- ปากชักเป็นยนต์ ความหมาย: พูดมาก พูดเร็ว จนฟังไม่ทันหรือจับใจความไม่ได้
- ปากหอยปากปู ความหมาย: คนที่พูดจาไม่หยุด บ่นมาก จนเป็นที่น่ารำคาญ
- ปากกัดตีนถีบ หมายถึง: ทำงานหนักเพื่อหาเลี้ยงชีพ โดยพึ่งพาตนเองอย่างเต็มที่
- ปิดทองหลังพระ ความหมาย: ทำความดีแต่ไม่หวังให้ผู้อื่นรู้หรือชมเชย
- ปิดควันไฟไม่มิด ความหมาย: ความลับไม่มีในโลก เพราะย่อมถูกเปิดเผยออกมา
- ปล้ำผีลุกปลุกผีนั่ง ความหมาย: ทำงานหรือพูดกับคนที่ไม่รับฟังหรือไม่สนใจ
- ปั้นน้ำให้เป็นตัว ความหมาย: กุเรื่องหรือแต่งเรื่องขึ้นมาให้ดูเหมือนจริง
- ปัญญาแค่หางอึ่ง ความหมาย: มีความรู้น้อยหรือมีสติปัญญาจำกัด
- ปีกกล้าขาแข็ง ความหมาย: มีความสามารถหรือประสบการณ์มากพอที่จะแข่งขันหรือเผชิญกับเรื่องต่าง ๆ
- ปล่อยนกปล่อยกา ความหมาย: ปล่อยให้เป็นอิสระหรือปล่อยวางจากเรื่องที่ผูกมัด
- ปู่โสมเฝ้าทรัพย์ ความหมาย: มีคนคอยดูแลหรือเฝ้าสมบัติอย่างเหนียวแน่น
- เป็นปี่เป็นขลุ่ย ความหมาย: เข้ากันได้ดี หรือทำงานร่วมกันอย่างราบรื่น
- เป็นฝั่งเป็นฝา ความหมาย: ตั้งหลักปักฐานได้อย่างมั่นคงหรือมีชีวิตที่มั่นคง
- เป็ดขันประชดไก่ ความหมาย: คนที่พยายามเลียนแบบหรือทำตัวให้เหมือนกับผู้อื่น
- แปดเหลี่ยมสิบสองคม ความหมาย: คนที่มีความคิดซับซ้อน เจ้าเล่ห์ หรือมีความสามารถรอบด้าน
หมวดหมู่ ผ.
- ผงเข้าตาตัวเอง ความหมาย: มองเห็นความผิดของคนอื่นแต่กลับไม่เห็นความผิดของตัวเอง
- ผักชีโรยหน้า ความหมาย: ทำดีแต่เพียงภายนอกเพื่อให้ดูดี แต่ภายในยังคงมีปัญหา
- ผีซ้ำด้ำพลอย ความหมาย: โชคร้ายซ้ำซ้อน เรื่องร้ายๆ เกิดขึ้นพร้อมกัน
- ผีเข้าผีออก ความหมาย: อารมณ์เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว บางครั้งดูดี บางครั้งดุร้าย
- ผ่อนสั้นผ่อนยาว ความหมาย: ยืดหยุ่นตามสถานการณ์ หรือปรับให้เข้ากับเงื่อนไข
- ผ่อนหนักเป็นเบา ความหมาย: ลดความรุนแรงของปัญหาหรือความขัดแย้งให้เบาลง
- ผ้าขี้ริ้วห่อทอง ความหมาย: ภายนอกดูไม่ดี แต่ภายในมีคุณค่า
- ผู้ดีตีนแดง ตะแคงตีนเดิน ความหมาย: คนที่แสดงออกหรือทำตัวให้ดูเป็นผู้ดีโดยไม่เป็นธรรมชาติ
- แผ่สองสลึง ความหมาย: คนที่ตระหนี่มาก แสดงออกในเรื่องเล็กน้อย
หมวดหมู่ ฝ.
- ฝนตกไม่ทั่วฟ้า ความหมาย: โอกาสหรือสิ่งดี ๆ ที่เกิดขึ้นกับบางคน แต่ไม่ได้ครอบคลุมถึงทุกคน
- ฝนทั่งให้เป็นเข็ม ความหมาย: ความพยายามอย่างมากในการทำสิ่งที่ดูเหมือนเป็นไปไม่ได้
- ฝนตกขี้หมูไหล ความหมาย: คนพาลมักมารวมกันเมื่อมีสถานการณ์ที่เอื้อให้เกิดความวุ่นวาย
- ฝากปลาไว้กับแมว ความหมาย: ฝากของหรือหน้าที่ไว้กับคนที่ไม่น่าไว้ใจ
- ฝากผีฝากไข้ ความหมาย: ขอพึ่งพิงหรือไว้วางใจใครบางคนในยามที่ต้องการ
- ฝ่าคมหอกคมดาบ ความหมาย: ผ่านอุปสรรคหรือความยากลำบากที่รุนแรง
- ฝันกลางวัน หมายถึง: เพ้อฝันในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ หรือคิดเลื่อนลอย
หมวดหมู่ พ.
- พบไม้งามเมื่อขวานบิ่น ความหมาย: พบสิ่งดีเมื่อไม่สามารถคว้าไว้ได้ หรือพบโอกาสเมื่อสายไปแล้ว
- พออ้าปากก็เห็นลิ้นไก่ ความหมาย: พูดหรือทำอะไรที่เผยให้เห็นเจตนาหรือความคิดในทันที
- พูดเป็นต่อยหอย ความหมาย: พูดมากและพูดเก่ง
- พูดคล่องเหมือนล่องน้ำ ความหมาย: พูดจาได้อย่างลื่นไหล ไม่มีสะดุด
- พายเรือทวนน้ำ ความหมาย: ทำสิ่งที่ยากลำบากหรือฝืนกระแส
- พาลีหลายหน้า ความหมาย: คนที่เปลี่ยนท่าทีไปตามสถานการณ์ หรือมีสองหน้า
- พระมาลัยมาโปรด ความหมาย: มีความหวังหรือได้รับความช่วยเหลือในยามที่ลำบาก
- พระอิฐพระปูน ความหมาย: คนที่ดูเคร่งขรึมหรือเฉยเมย ไม่แสดงอารมณ์
- พระศุกร์เข้าพระเสาร์แทรก หมายถึง: ความทุกข์ยากลำบากที่เกิดซ้อน ๆ เข้ามาในขณะเดียวกัน
- พร้างัดปากไม่ออก ความหมาย: คนที่ไม่ยอมพูดหรือเปิดเผยอะไรออกมา
- พร้าขัดหลังเล่มเดียว ความหมาย: ของหรือเครื่องมือที่มีอยู่อย่างจำกัด ไม่เพียงพอต่อความต้องการ
- พลอยฟ้าพลอยฝน ความหมาย: ได้รับผลกระทบหรือประโยชน์จากสิ่งที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้ตั้งใจ
- พอก้าวขาก็ลาโรง ความหมาย: เริ่มทำสิ่งใดก็ต้องหยุดหรือจบลงอย่างรวดเร็ว
- พุ่งหอกเข้ารก ความหมาย: ทำอะไรไปโดยไม่ตั้งใจหรือไม่คาดหวังผลที่แน่นอน
- เพื่อนเราเผาเรือน ความหมาย: เพื่อนที่ทำลายหรือสร้างปัญหาให้โดยไม่ได้ตั้งใจหรือโดยเจตนา
- แพแตก ความหมาย: กลุ่มหรือทีมที่เคยรวมกันต้องแยกจากกัน
- เพชรในตม หมายถึง: คนมีคุณค่าและความสามารถ แม้จะอยู่ในที่ต่ำต้อยหรือไม่ได้รับการสนับสนุน ก็ยังเปล่งประกาย
- เพชรตัดเพชร หมายถึง: คนเก่งสองคนมาสู้กัน
- เหนือฟ้ายังมีฟ้า หมายถึง: คิดว่าตัวเองเก่งแล้ว ก็อาจมีคนที่เขาเก่งกว่าเราอยู่อีก
หมวดหมู่ ฟ.
- ฟางเส้นทุดท้าย หมายถึง:
- ฟ้าหลังฝน หมายถึง:
หมวดหมู่ ม.
- มะนาวไม่มีน้ำ ความหมาย: คนที่ดูมีความสามารถแต่กลับไม่มีคุณภาพหรือประโยชน์ตามที่คิด
- มากหมอมากความ ความหมาย: มีคนให้คำแนะนำมากเกินไปจนทำให้เกิดความสับสน
- มาเหนือเมฆ ความหมาย: คนที่มีความสามารถพิเศษ หรือแผนการที่ซับซ้อนเหนือกว่าคนทั่วไป
- ม้าดีดกระโหลก ความหมาย: คนที่มีนิสัยหุนหันพลันแล่น ไม่ค่อยนิ่ง
- มุ่งร้ายหมายขวัญ หมายถึง: คิดปองร้าย
- มือถือสาก ปากถือศีล ความหมาย: คนที่ทำตัวไม่ดี แต่พูดแสดงตัวเหมือนเป็นคนดี
- มือห่างตีนห่าง ความหมาย: คนที่ไม่มีความเชี่ยวชาญหรือคล่องแคล่วในงานที่ทำ
- มือสั้นตีนสั้น ความหมาย: มีโอกาสจำกัดหรือไม่สามารถทำสิ่งใดได้เต็มที่
- มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ ความหมาย: ไม่ช่วยเหลือ แถมยังขัดขวางหรือทำให้เกิดปัญหา
- มืดแปดด้าน ความหมาย: ไม่รู้ทางออกหรือไม่รู้จะทำอย่างไรต่อไป
- มีตาแต่หามีแววไม่ ความหมาย: มองไม่เห็นความจริงหรือสิ่งสำคัญ แม้จะมีตา
- มัดมือชก ความหมาย: บังคับให้คนอื่นทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยไม่ให้มีทางเลือก
- ไม่ได้เบี้ยออกข้าว หมายถึง:
- ไม่ได้เบี้ยเอาข้าว หมายถึง:
- ไม้ใกล้ฝั่ง ความหมาย: คนที่ใกล้ถึงวัยชราหรือใกล้ถึงจุดสิ้นสุดของชีวิต
- ไม้หลักปักเลน ความหมาย: คนที่ไม่มั่นคง เปลี่ยนแปลงง่าย ไม่หนักแน่น
- ไม้นอกกอ ความหมาย: คนที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐานหรือไม่เหมือนคนอื่นในกลุ่ม
- ไม้เบื่อไม้เมา ความหมาย: คนที่ไม่ถูกกันหรือมีเรื่องขัดแย้งกันตลอด
- แมงเม่าบินเข้ากองไฟ ความหมาย: คนที่พุ่งไปหาความเสี่ยงหรืออันตรายโดยไม่คำนึงถึงผลที่จะตามมา
- แม่สายบัวแต่งตัวค้าง ความหมาย: ผู้หญิงที่เตรียมตัวจะไปทำอะไร แต่ยังทำไม่เสร็จ หรือไม่สมบูรณ์
หมวดหมู่ ย.
- ยกภูเขาออกจากอก ความหมาย: รู้สึกโล่งใจหลังจากแก้ปัญหาใหญ่หรือเรื่องหนักใจได้สำเร็จ
- ยกเมฆ ความหมาย: สร้างเรื่องขึ้นมาโดยไม่มีมูลความจริง
- ยกตนข่มท่าน ความหมาย: ยกย่องตนเองหรือทำให้ตนเองดูดีกว่าผู้อื่น
- ยื่นแก้วให้วานร ความหมาย: ให้สิ่งมีค่าแก่คนที่ไม่รู้จักคุณค่าของสิ่งนั้น
- ยื่นหมูยื่นแมว ความหมาย: แลกเปลี่ยนผลประโยชน์กันโดยตรง
- ยืมจมูกคนอื่นหายใจ ความหมาย: พึ่งพาผู้อื่นในการทำสิ่งต่าง ๆ เพราะไม่สามารถทำเองได้
- ย้อมแม้วขาย ความหมาย: ปลอมแปลงสิ่งของหรือแก้ไขให้ดูดีเพื่อหลอกลวงผู้อื่น
- ยุ่งเหมือนยุงตีกัน ความหมาย: สถานการณ์ที่วุ่นวายหรือซับซ้อนมาก
- ยักษ์ปักหลั่น ความหมาย: คนที่มีร่างกายใหญ่โตและแข็งแรง
- ยาหม้อใหญ่ ความหมาย: การแก้ปัญหาหรือรักษาอาการที่ใช้วิธีการใหญ่โต แต่ไม่ได้ผลดี
- โยนหัวโยนก้อย หมายถึง: โยนสตางค์หรือสิ่งอื่นขึ้นไปแล้วทายว่าตกลงมาจะหงายด้านหัวหรือก้อย
- ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว หมายถึง:
หมวดหมู่ ร.
- รีดเลือดกับปู ความหมาย: พยายามบีบบังคับให้คนที่ไม่มีหรือยากจนทำสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
- ราบเป็นหน้ากลอง ความหมาย: เรียบและหมดจด ไม่มีสิ่งใดเหลือหรือราบเรียบมาก
- ราชรถมาเกย ความหมาย: โอกาสที่ดีมาถึงโดยไม่คาดฝัน
- ร้อนอาสน์ ความหมาย: คนที่มีตำแหน่งสูงแต่ไม่สามารถอยู่นิ่งได้เพราะถูกกดดันจากสิ่งรอบตัว
- ร้อนวิชา ความหมาย: คนที่อยากแสดงความสามารถหรือความรู้โดยทันที
- รู้เช่นเห็นชาติ ความหมาย: รู้จักนิสัยหรือสันดานของคนใดคนหนึ่งอย่างลึกซึ้ง
- เรือใหญ่คับคลอง ความหมาย: คนที่มีฐานะหรืออำนาจมากเกินไป ทำให้เคลื่อนไหวหรือทำอะไรไม่สะดวก
- เรือขาดหางเสือ ความหมาย: ขาดผู้นำหรือขาดการควบคุมที่ดี ทำให้ไม่สามารถเดินหน้าต่อได้
หมวดหมู่ ล.
- ลงเรือลำเดียวกัน ความหมาย: มีความผูกพันหรือเกี่ยวข้องกับสิ่งเดียวกัน จึงต้องร่วมกันรับผิดชอบ
- ลดราวาศอก ความหมาย: ยอมลดหรือถอยเรื่องบางอย่างเพื่อรักษาความสัมพันธ์หรือไม่ให้เกิดปัญหาต่อไป
- ลมเพลมพัด ความหมาย: เรื่องร้าย ๆ ที่เกิดขึ้นอย่างไม่คาดคิดหรือไม่มีเหตุผล
- ละเลงขนมเบื้องด้วยปาก ความหมาย: พูดหรือสัญญาสิ่งต่าง ๆ ง่าย แต่ทำจริงกลับยาก
- ลูกขุนพลอยพยัก ความหมาย: คนที่เห็นด้วยหรือคล้อยตามคนอื่นโดยไม่คิดเอง
- ลูกผีลูกคน ความหมาย: สิ่งที่ยังไม่แน่นอนว่าจะสำเร็จหรือล้มเหลว
- ลูกไก่ในกำมือ ความหมาย: คนที่อยู่ในสถานการณ์ที่ไม่สามารถหนีหรือปกป้องตัวเองได้
- ลูบหน้าปะจมูก ความหมาย: ทำอะไรโดยเกรงใจหรือไม่กล้าทำรุนแรงเพราะเกรงจะกระทบคนที่ใกล้ชิด
- เล่นกับไฟ ความหมาย: ทำสิ่งที่เสี่ยงอันตรายหรืออาจนำไปสู่ปัญหา
- เลือดเข้าตา ความหมาย: มุ่งมั่นมากจนไม่สนใจสิ่งอื่น หรือโกรธจนควบคุมตัวเองไม่ได้
- เลี้ยงลูกเสือลูกจระเข้ ความหมาย: เลี้ยงดูหรือสนับสนุนคนที่อาจกลายเป็นภัยในอนาคต
- เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง ความหมาย: รับผิดชอบเรื่องใหญ่แต่กลับได้ประโยชน์เล็กน้อย
- ลื่นเหมือนปลาไหล ความหมาย: คนที่เล่ห์เหลี่ยมมาก พูดหรือทำสิ่งใดก็ดูยากที่จะจับผิด
- ล้วงคองูเห่า ความหมาย: พยายามทำร้ายหรือท้าทายคนที่มีอำนาจหรืออันตราย
- ลิงหลอกเจ้า ความหมาย: ทำเรื่องซุกซนหรือหลอกลวงในสิ่งที่ไม่ควรทำ
- ลิงนั่งแป้น ความหมาย: คนที่ไม่รู้สถานะของตนเองแต่ทำตัวใหญ่โต
- ลิดตีนปู ความหมาย: ทำลายจุดสำคัญหรือความสามารถของใครบางคน
- ลิ้นกับฟัน ความหมาย: คนที่ใกล้ชิดกันย่อมมีความขัดแย้งหรือทะเลาะกันเป็นเรื่องธรรมดา
- ลิ้นกระดาษทราย น้ำลายเชลแล็ก ความหมาย: คนที่พูดจาเสียดแทงหรือหยาบคาย แต่ก็อาจพูดจาอ่อนหวานไปพร้อมกัน
- ลิ้นกระด้างคางแข็ง ความหมาย: พูดจาแข็งกระด้าง ไม่อ่อนหวาน
- ไล่ที่ทำวัง ความหมาย: ทำสิ่งที่เกินตัวหรือเป็นไปไม่ได้
หมวดหมู่ ว.
- วัวใครเข้าคอกคนนั้น ความหมาย: ใครทำอะไรก็ย่อมต้องรับผลของการกระทำของตนเอง
- วัวหายล้อมคอก ความหมาย: เมื่อเกิดปัญหาหรือสูญเสียแล้วจึงค่อยหาทางแก้ไข
- วัวเคยขาม้าเคยขี่ ความหมาย: คนที่เคยมีความสัมพันธ์หรือเคยทำสิ่งใดร่วมกัน ย่อมรู้ใจกันดี
- วัวลืมตีน ความหมาย: คนที่ลืมตัวหรือหลงลืมฐานะเดิมของตนเอง
- วัวสันหลังหว่ะ เห็นกาบินผาดก็ตกใจ ความหมาย: คนที่มีความผิดติดตัวหรือความผิดที่ปิดบังไว้ มักระแวงต่อสิ่งรอบข้าง
- ว่ายน้ำหาจระเข้ ความหมาย: ไปหาเรื่องเสี่ยงอันตราย หรือเผชิญกับปัญหาที่ยากลำบาก
- ว่าวเหลิงลม ความหมาย: คนที่ได้ดีหรือประสบความสำเร็จแล้วหลงตัวเอง
- ว่าวขาดลอยลม ความหมาย: สถานการณ์ที่หลุดมือหรือควบคุมไม่ได้
- ว่าแต่เขา อิเหนาเป็นเอง ความหมาย: ตำหนิผู้อื่นแต่ตนเองกลับทำเช่นเดียวกับคนที่ตำหนิ
- วุ่นเป็นจุลกฐิน ความหมาย: ความยุ่งยากหรือวุ่นวายอย่างมาก
- วัดรอยเท้า, วัดรอยตีน ความหมาย: พยายามเทียบหรือแข่งขันกับคนที่เก่งกว่า หรือมีประสบการณ์มากกว่า
หมวดหมู่ ศ.
- ศรศิลป์ไม่กินกัน ความหมาย: คนที่ไม่ถูกกัน ไม่สามารถเข้ากันได้ หรือมีความขัดแย้งกันเสมอ
- ศิษย์ก้นกุฏิ ความหมาย: ลูกศิษย์ที่ใกล้ชิดครูบาอาจารย์หรือเป็นคนโปรด
- ศึกเสือเหนือใต้ ความหมาย: การแข่งขันหรือการต่อสู้ระหว่างผู้ที่มีอำนาจหรือความแข็งแกร่งทั้งสองฝ่าย
- ศึกหน้านาง ความหมาย: การแข่งขันเพื่อชนะใจผู้หญิง หรือการขัดแย้งเพราะเรื่องผู้หญิง
หมวดหมู่ ส.
- สมภารกินไก่วัด ความหมาย: ผู้ปกครองใช้อำนาจของตนในการหาประโยชน์จากคนในปกครอง
- สร้างวิมานในอากาศ ความหมาย: วาดฝันถึงสิ่งที่ไม่มีทางเป็นจริง
- สองฝักสองฝ่าย ความหมาย: ทำตัวเข้าด้วยทั้งสองฝ่ายที่มักไม่ถูกกันเพื่อประโยชน์ของตน
- สอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ ความหมาย: สอนสิ่งที่คนเก่งอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องสอน
- สาวไส้ให้กากิน ความหมาย: เปิดเผยความลับหรือเรื่องไม่ดีของตนเองให้ผู้อื่นรู้
- สายตัวแทบขาด ความหมาย: ทำงานหนักจนเหนื่อยล้ามาก
- สามใบเถา ความหมาย: พี่น้องผู้หญิงสามคน
- สาวสะเทิน หมายถึง:
- สิ้นไร้ไม้ตอก ความหมาย: ยากจนข้นแค้น ไม่มีทรัพย์สินใด ๆ เหลืออยู่
- สิ้นเนื้อประดาตัว หมายถึง:
- สิบเบี้ยใกล้มือ ความหมาย: คว้าโอกาสหรือสิ่งที่อยู่ใกล้ตัว แม้จะมีค่าน้อย
- สิบแปดมงกุฎ ความหมาย: คนเจ้าเล่ห์ ปลิ้นปล้อน หลอกลวง
- สุกเอาเผากิน ความหมาย: ทำอะไรอย่างลวก ๆ เพื่อให้เสร็จไป
- สูงเท่านกเขาเหิน ความหมาย: สูงในระดับที่จำกัด เช่นเดียวกับนกเขาที่บินไม่สูง
- สูบเลือดสูบเนื้อ ความหมาย: ขูดรีดผลประโยชน์จากผู้อื่นจนหมดตัว
- สวมหน้ากากเข้าหากัน ความหมาย: แสดงท่าทีที่ไม่ตรงกับนิสัยใจจริง
- สันหลังยาว ความหมาย: คนขี้เกียจ ไม่ยอมทำงาน
- เสน่ห์ปลายจวัก ความหมาย: เสน่ห์ที่เกิดจากฝีมือการทำอาหาร โดยเฉพาะในผู้หญิง
- เส้นผมบังภูเขา ความหมาย: เรื่องง่าย ๆ แต่กลับคิดว่าเป็นเรื่องยากเพราะมองข้ามจุดสำคัญ
- เสียกำได้กอบ หมายถึง:
- เสือซ่อนเล็บ ความหมาย: ผู้ที่มีความสามารถแต่เก็บงำไว้ไม่แสดงออก
- เสือในร่างสมัน ความหมาย: คนร้ายที่แฝงตัวมาด้วยท่าทีสงบเสงี่ยม
- เสือนอนกิน ความหมาย: ได้ผลประโยชน์โดยไม่ต้องทำงานมาก
- เสือทลายห้าง ช้างทลายโรง ความหมาย: คนที่ทำตัวเอะอะเสียงดังหรือไม่มีมารยาท
- เสือเฒ่าจำศีล ความหมาย: ชายสูงอายุที่มีท่าทีเงียบขรึม แต่แท้จริงมีเล่ห์เหลี่ยม
- เสี้ยมเขาควายให้ชนกัน ความหมาย: ยุยงให้คนอื่นทะเลาะหรือขัดแย้งกัน
- ใส่ตระกร้าล้างน้ำ ความหมาย: ปรับภาพลักษณ์ของคนที่เคยเสียชื่อเสียงให้ดูดีขึ้น
- ใส่หน้ายักษ์ ความหมาย: แสดงท่าทีโกรธเกรี้ยว ดุดัน
- ใส่สาแหรกแขวนไว้ ความหมาย: เอาอกเอาใจจนเกินควร ไม่ให้ทำอะไรเอง
- สิงห์เหนือเสือใต้ หมายถึง: สองผู้ยิ่งใหญ่ในถิ่นของตัวเอง เป็นไม้เบื่อไม้เมาซึ่งกันและกัน
หมวดหมู่ ห.
- หงิม ๆ หยิบชิ้นปลามัน ความหมาย: ทำตัวเงียบ ๆ แต่ฉวยโอกาสหรือประโยชน์ที่ดีที่สุด
- หยิบมือเดียว ความหมาย: จำนวนน้อยมาก
- หญ้าปากคอก ความหมาย: สิ่งที่อยู่ใกล้ตัวแต่มักมองข้ามหรือไม่เห็นคุณค่า
- หนังหน้าไฟ ความหมาย: คนที่ต้องรับเคราะห์กรรมแทนผู้อื่นหรือรับปัญหาโดยตรง
- หน้าเนื้อใจเสือ ความหมาย: คนที่ภายนอกดูใจดี แต่ภายในโหดร้าย
- หน้าซื่อใจคด ความหมาย: ทำท่าทีซื่อตรง แต่ภายในคิดร้าย
- หน้าชื่นอกตรม ความหมาย: ทำตัวให้ดูดี แต่ภายในเต็มไปด้วยความทุกข์
- หน้าสิ่วหน้าขวาน ความหมาย: สถานการณ์ที่อยู่ในภาวะคับขันหรืออันตราย
- หน้าอินทร์หน้าพรหม ความหมาย: คนที่มีอำนาจหรือบุคคลสำคัญ
- หมอบราบคาบแก้ว หมายถึง: ยอมตามโดยไม่ขัดขืน, ยอมแพ้โดยดี
- หมาในรางหญ้า ความหมาย: คนที่ไม่ใช้สิ่งที่ตนเองมีและยังไม่ให้คนอื่นใช้
- หมาสองราง ความหมาย: คนที่พยายามจะได้ประโยชน์จากสองฝ่ายโดยไม่เลือกข้าง
- หมาลอบกัด ความหมาย: คนที่ทำร้ายผู้อื่นลับหลัง
- หมาหยอกไก่ ความหมาย: แกล้งทำให้เกิดความกลัว หรือทำท่าไม่จริงจังแต่มีเจตนาซ่อนเร้น
- หมาหวงก้าง ความหมาย: คนที่ไม่ต้องการสิ่งนั้นแต่ก็ไม่ยอมให้คนอื่นได้ไป
- หมาเห่าใบตองแห้ง ความหมาย: คนที่ทำตัวโวยวายแต่ไม่ก่อให้เกิดผลอะไร
- หมาเห่าเครื่องบิน หมายถึง:
- หมาเห่าไม่กัด หมายถึง:
- หมาจนตรอก ความหมาย: คนที่ไม่มีทางออก จึงต้องทำทุกวิถีทางเพื่อเอาตัวรอด
- หมาถูกน้ำร้อน ความหมาย: คนที่ระแวงหรือกลัวเหตุร้ายเพราะเคยเจอมาก่อน
- หมาเห็นข้าวเปลือก ความหมาย: มีของดีอยู่แต่ไม่รู้จักใช้หรือเห็นคุณค่า
- หมาหางด้วน ความหมาย: คนที่พยายามทำตัวเหมือนคนอื่นแต่มีบางสิ่งที่ขาดหายไป
- หมาหัวเน่า ความหมาย: คนที่ถูกทอดทิ้งหรือไม่มีใครสนใจ
- หมาหมู่ ความหมาย: การรวมตัวกันเพื่อรังแกหรือทำร้ายคนอื่น
- หมาบ้าพาลกระแชง หมายถึง:
- หมดเขี้ยวหมดงา ความหมาย: หมดความสามารถหรือตำแหน่งอำนาจที่เคยมี
- หมอบกระแต ความหมาย: การแอบซุ่มอยู่เงียบ ๆ เพื่อหาจังหวะทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
- หวานอมขมกลืน ความหมาย: สถานการณ์ที่ยากจะพูดหรือแสดงออก แม้จะไม่พอใจ
- หวานนอกขมใน ความหมาย: ภายนอกดูดีหรืออ่อนหวาน แต่ภายในเต็มไปด้วยความทุกข์หรือไม่พอใจ
- หอกข้างแคร่ ความหมาย: คนใกล้ตัวที่เป็นภัยหรือก่อให้เกิดปัญหา
- หอคอยงาช้าง ความหมาย: ที่อยู่ของคนที่โดดเดี่ยวหรือไม่ได้เกี่ยวข้องกับความเป็นจริง
- หัวแก้วหัวแหวน ความหมาย: คนที่รักมากและถือว่าเป็นสิ่งมีค่า
- หัวมังกุท้ายมังกร ความหมาย: สิ่งที่เริ่มต้นไม่สอดคล้องกับตอนจบ หรือทำสิ่งหนึ่งให้ดีเพียงครึ่งเดียว
- หัวหลักหัวตอ ความหมาย: คนที่ไม่ค่อยมีประโยชน์หรือมีบทบาทในกลุ่ม
- หัวล้านได้หวี ความหมาย: ได้สิ่งที่ไม่มีประโยชน์ต่อตนเอง
- หัวเดียวกระเทียมลีบ ความหมาย: คนที่อยู่คนเดียว ไม่มีใครช่วยเหลือ
- หัวหางไม่เว้น ความหมาย: ทำให้เรียบร้อยทุกส่วน ไม่มีข้อบกพร่อง
- เหยียบเรือสองแคม ความหมาย: คนที่ไม่เลือกข้าง หรือพยายามได้ประโยชน์จากทั้งสองฝ่าย
- เหยียบขี้ไก่ไม่ฝ่อ ความหมาย: คนที่ไม่จริงจัง ไม่เอาใจใส่ในสิ่งที่ทำ
- หูผีจมูกมด ความหมาย: คนที่รู้เรื่องราวทุกอย่างอย่างละเอียดหรือมีความสามารถรับรู้เรื่องเล็กน้อย
- หาเหาใส่หัว ความหมาย: สร้างปัญหาหรือความยุ่งยากให้ตัวเองโดยไม่จำเป็น
- หน้าไหว้หลังหลอก ความหมาย: ทำดีต่อหน้าแต่ลับหลังคิดร้าย
- เห็นช้างขี้ ขี้ตามช้าง ความหมาย: พยายามทำตามคนที่มีฐานะหรืออำนาจมากกว่าทั้งที่ไม่สามารถทำได้
- เห็นช้างเท่าหมู ความหมาย: มองข้ามสิ่งที่ใหญ่หรือสำคัญไป
- หนีเสือปะจระเข้ ความหมาย: หนีจากปัญหาหนึ่งแล้วเจอปัญหาที่ใหญ่กว่า
- หนีร้อนมาพึ่งเย็น ความหมาย: หนีจากสิ่งที่ลำบากหรือไม่ดีมาอยู่ในที่ที่สงบหรือดีขึ้น
- เห็นกงจักรเป็นดอกบัว ความหมาย: มองสิ่งที่ไม่ดีหรืออันตรายว่าเป็นสิ่งดี
- หมูในอวย ความหมาย: ของที่อยู่ในความควบคุม หรือได้มาอย่างง่ายดาย
- หมองูตายเพราะงู ความหมาย: ผู้ที่มีความเชี่ยวชาญในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง แต่กลับต้องพ่ายแพ้หรือเสียชีวิตเพราะสิ่งนั้น
- หนูตกถังข้าวสาร ความหมาย: คนที่ได้โชคหรือได้สิ่งดี ๆ อย่างไม่คาดคิด
- หุงข้าวประชดหมา ปิ้งปลาประชดแมว ความหมาย: ทำสิ่งใดเพราะโกรธหรือประชดประชันโดยไม่คำนึงถึงผลที่จะเกิดขึ้น
- หนักไม่เอาเบาไม่สู้ ความหมาย: คนที่ไม่รับผิดชอบงาน ไม่ว่าจะเป็นงานหนักหรืองานเบา
- หวังน้ำบ่อหน้า ความหมาย: หวังพึ่งพาสิ่งที่ยังมาไม่ถึงหรือไม่แน่นอน
- หายเข้ากลีบเมฆ หมายถึง: การหายตัวไปอย่างลึกลับจนไม่มีใครตามหาเจอ
- หลังชนฝา หมายถึง:
หมวดหมู่ อ.
- อาบน้ำร้อนมาก่อน ความหมาย: มีประสบการณ์มาก่อน รู้เรื่องราวหรือความยากลำบากดี
- อาบเหงื่อต่างน้ำ ความหมาย: ทำงานอย่างหนักด้วยความเหนื่อยยาก
- อัฐยายซื้อขนมยาย ความหมาย: ใช้ทรัพย์สินของคนหนึ่งเพื่อกลับไปหาคนนั้นเอง
- อ้อยเข้าปากช้าง ความหมาย: ของที่ตกไปอยู่ในมือคนอื่นแล้ว ยากจะเอาคืน
- อรชรอ้อนแอ้น หมายถึง:
- เออออห่อหมก หมายถึง:
- เอาน้ำเย็นเข้าลูบ หมายถึง: ใช้วิธีอ่อนโยนในการแก้ปัญหาหรือพูดจาเพื่อให้คนยอม
- เอามะพร้าวห้าวไปขายสวน ความหมาย: เอาสิ่งที่คนอื่นรู้อยู่แล้วหรือเชี่ยวชาญไปสอนเขา
- เอาเนื้อหนูไปปะเนื้อช้าง ความหมาย: ทำสิ่งที่เล็กน้อยเกินกว่าจะแก้ปัญหาที่ใหญ่โตได้
- เอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ เอาเนื้อไปแลกกับหนัง ความหมาย: ยอมเสียของมีค่าหรือสิ่งที่ดีกว่าเพื่อแลกกับสิ่งที่ด้อยค่า
- เอามือซุกหีบ ความหมาย: ทำสิ่งใดที่เสี่ยงอันตรายหรือมีความลำบาก
- เอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง ความหมาย: เอาความสามารถน้อยไปต่อสู้กับสิ่งที่แข็งแกร่งกว่า
- เอาไม้สั้นไปรันขี้ หมายถึง: โต้ตอบหรือทะเลาะกับคนพาลมีแต่ทางเสีย
- เอาหูไปนา เอาตาไปไร่ ความหมาย: ทำเป็นไม่รับรู้ ไม่สนใจเรื่องที่เกิดขึ้น
- เอากุ้งฝอยไปตกปลากะพง ความหมาย: ลงทุนเพียงเล็กน้อยเพื่อหวังผลใหญ่
- เอาทองไปรู่กระเบื้อง ความหมาย: เอาของมีค่าไปใช้กับสิ่งที่ไม่คู่ควรหรือไร้ค่า
- อิ่มหมีพีมัน ความหมาย: การมีชีวิตที่สมบูรณ์พร้อมในด้านอาหารและความสะดวกสบาย