คำพังเพยไทยหมวดหมู่ ต. ตามใจปากลำบากท้อง
ตามใจปากลำบากท้อง หมายถึง
คำพังเพย “ตามใจปากลำบากท้อง” หมายถึง คนที่เห็นแก่กิน กินตามใจอยากโดยไม่ยั้งคิด มักจะเดือดร้อนภายหลัง เช่น ท้องเสีย ปวดท้อง หรือเจ็บป่วยจากอาหารที่ไม่เหมาะสม เปรียบเสมือนคนที่ยอมลำบากเพราะความอยากชั่ววูบ สุดท้ายต้องมารับผลของความไม่ระวังในการกิน กล่าวคือ “ผู้ที่เห็นแก่กินมักจะเดือดร้อน” นั่นเอง
ที่มาของคำพังเพย
คำพังเพยนี้มาจากการสะท้อนพฤติกรรมของคนที่ยอมทำตามความอยาก โดยเฉพาะในเรื่องการกิน โดยไม่คำนึงถึงผลเสียที่ตามมา คนไทยโบราณสังเกตเห็นว่า หลายครั้งคนเรามักจะ กินของเผ็ด ของมัน ของดิบ หรืออาหารที่รู้ว่าไม่เหมาะกับร่างกาย เพียงเพราะอยากกิน แล้วสุดท้ายก็ต้องมาทนทุกข์กับอาการปวดท้อง ท้องเสีย หรือเจ็บป่วย
คำพังเพยนี้จึงใช้สะท้อนให้เห็นว่า “ความอยาก” ที่ไม่ได้ถูกควบคุม อาจกลายเป็น “ความลำบาก” ในภายหลัง โดยเฉพาะเมื่อไม่รู้จักยั้งคิดหรือประมาณตน ข้อคิดที่แฝงอยู่คือให้รู้จักยับยั้งชั่งใจ ไม่ทำตามอารมณ์หรือความอยากชั่วครู่ เพราะผลเสียที่ตามมาอาจไม่คุ้มกับความสุขสั้น ๆ ตรงนั้น
ตัวอย่างการใช้คำพังเพย
- เมื่อวานเธอกินหมูกระทะไม่หยุด ทั้งของมันของเผ็ด สุดท้ายปวดท้องทั้งคืน ตามใจปากลำบากท้องจริงๆ (หมายถึง กินตามใจจนทำให้เกิดปัญหาสุขภาพ)
- เขารู้ว่าตัวเองแพ้อาหารทะเล แต่ก็ยังจะกินกุ้งเผา เพราะห้ามใจไม่อยู่ สุดท้ายต้องไปหาหมอ ตามใจปากลำบากท้องชัดๆ (หมายถึง เห็นแก่กินจนเดือดร้อน)
- เด็กคนนั้นแอบกินไอศกรีมทั้งที่เป็นหวัด พอรุ่งเช้าก็ไข้ขึ้นเลย ตามใจปากลำบากท้อง แม่เตือนก็ไม่ฟัง (หมายถึง กินตามใจจนสุขภาพแย่)
- เมย์บ่นกับก้อยหลังจากกินบุฟเฟ่ต์ไม่ยั้งแล้วแน่นท้อง “โอ๊ยแก ฉันจุกแน่นไปหมดเลย” ก้อยตอบ “ก็บอกแล้วอย่าเอาแต่กินสิ ตามใจปากลำบากท้อง เห็นไหมล่ะ?” (หมายถึง กินไม่ยั้งจนเกิดปัญหา)
- บอยบอกเต้ว่าเมื่อคืนกินข้าวเหนียวมะม่วงไปสามกล่องแล้วปวดท้อง “เมื่อคืนนอนไม่หลับเลยแก ท้องเสียหนักมาก” เต้ตอบ “เออ ก็ใครใช้ให้ตามใจปากล่ะ ตามใจปากลำบากท้องจริงๆ” (หมายถึง กินตามใจเกินไปจนต้องเดือดร้อนเอง)
คำพังเพยที่ความหมายคล้ายกัน
- ตามใจปากมากหนี้ หมายถึง: ผู้ที่เห็นแก่กินย่อมสิ้นเปลืองมาก