สำนวนไทยหมวดหมู่ ผ. ผ่อนหนักเป็นเบา
ผ่อนหนักเป็นเบา หมายถึง
สำนวน “ผ่อนหนักเป็นเบา” หมายถึง: การทำให้เรื่องราวหรือความรับผิดชอบที่หนัก ดูเบาลง หรือทำให้ปัญหาดูไม่รุนแรง เปรียบเสมือนการแบ่งเบาภาระหรือบรรเทาความทุกข์ให้ดูง่ายขึ้น เหมือนคนยกของหนักทีละน้อยจนไม่รู้สึกหนักเกินไป กล่าวคือ “การลดความรุนแรงของเรื่องที่หนักให้กลายเป็นเรื่องที่เบาลง, ยอมอ่อนลง, ผ่อนปรนให้บ้าง” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากการเปรียบเทียบการแบ่งเบาหรือบรรเทาสิ่งที่หนักให้ดูเบาลง คำว่า “ผ่อน” หมายถึงการ ลดแรงกดดันหรือความรุนแรง ส่วน “หนัก–เบา” สื่อถึงสิ่งที่มีภาระหรือความยากลำบาก การทำให้เรื่องหนักดูเบาหมายถึง การจัดการ แบ่งเบาภาระ หรือช่วยผ่อนความทุกข์ให้ลดลง ทำให้สิ่งที่ยากหรือลำบากให้ดูเบาลงและรับมือได้ง่ายกว่าเดิม
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- สมชายและวิกรมเกิดความขัดแย้งเรื่องงานและเงิน แต่สมชายค่อย ๆ อธิบายเหตุผลและแบ่งเงินและงานทีละส่วน แทนที่จะโต้เถียงรุนแรง ทำให้สถานการณ์ตึงเครียดลดลง เรียกว่าผ่อนหนักเป็นเบา (ลดความเข้มข้นของความขัดแย้งและแบ่งเบาภาระความขัดแย้งให้รับมือได้ง่ายขึ้น)
- พ่อแม่ค่อย ๆ แนะนำลูกให้ทำงานบ้านทีละขั้นตอน แทนที่จะบังคับทั้งหมดพร้อมกัน ทำให้ภาระที่หนักสำหรับเด็กผ่อนหนักเป็นเบา (ลดความเข้มงวดและแบ่งเบาภาระ)
- ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง รัฐบาลบางประเทศใช้มาตรการช่วยเหลือประชาชนและประเทศที่แพ้สงครามทีละขั้น ไม่บังคับทันที ทำให้ความยากลำบากในชีวิตประจำวันของประชาชนผ่อนหนักเป็นเบา (ลดความตึงเครียดของสถานการณ์และบรรเทาภาระ)
- หัวหน้าโครงการมอบหมายงานทีละส่วน แทนที่จะมอบงานทั้งหมดพร้อมกัน ทำให้ทีมงานไม่รู้สึกกดดัน เรียกว่าผ่อนหนักเป็นเบา (ลดแรงกดดันและจัดการงานให้รับมือได้ง่าย)
- รัฐบาลออกนโยบายช่วยเหลือผู้ประกอบการขนาดเล็ก โดยทยอยให้เงินสนับสนุนและคำแนะนำทีละขั้น ทำให้ภาระทางการเงินที่หนักสำหรับผู้ประกอบการผ่อนหนักเป็นเบา (ลดความยากลำบากและแบ่งเบาภาระให้ประชาชนจัดการได้ง่ายขึ้น)3
สำนวนที่ความหมายคล้ายกัน
- ผ่อนสั้นผ่อนยาว หมายถึง: การประนีประนอม อะลุ้มอล่วย เห็นอกเห็นใจกัน และยืดหยุ่นต่อเรื่องราวต่าง ๆ