สุภาษิตไทยหมวดหมู่ พ. เพื่อนเราเผาเรือน
เพื่อนเราเผาเรือน หมายถึง
สุภาษิต “เพื่อนเราเผาเรือน” หมายถึง เพื่อนสนิทหรือคนที่เราไว้ใจกลับกลายเป็นผู้ทำร้ายหรือสร้างความเสียหายแก่เราเอง เปรียบเสมือนเพื่อนแท้หรือคนที่คิดว่าไว้ใจได้ กลับหันมาทำร้ายเราทางตรงหรือทางอ้อม อย่างแอบจุดไฟเผาบ้านเผาเรือนเรา กล่าวคือ “เพื่อนที่เราไว้ใจแต่เขาไม่จริงใจ และกลับนำความเดือดร้อนมาให้ หักหลังเพื่อนกันเองโดยที่เราไม่เคยได้ระแวง” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากประสบการณ์ของคนสมัยก่อนเกี่ยวกับมิตรภาพและความไว้ใจ คนสมัยก่อนมักอยู่ในชุมชนใกล้ชิด บ้านแต่ละหลังสร้างด้วยไม้ไผ่หรือไม้จริง ซึ่งเสี่ยงต่อไฟลุกลามง่ายมาก หากเกิดไฟไหม้ขึ้น บ้านก็อาจถูกเผาทั้งหมด
เมื่อมีเรื่องไฟไหม้ คนสมัยก่อนพบว่าบางครั้งไฟเกิดจากความประมาทของเพื่อนบ้านหรือคนใกล้ชิด หรือบางครั้งแม้แต่เพื่อนสนิทก็อาจแอบจุดไฟด้วยความริษยา หรือต้องการเอาเปรียบทรัพย์สินของเรา ทำให้เกิดความเสียหายครั้งใหญ่ คนจึงนิยามว่า “เพื่อนเราเผาเรือน” เพื่อเตือนใจว่า แม้จะเป็นคนใกล้ตัวหรือเพื่อนสนิท ก็อาจเป็นผู้ทำร้ายหรือสร้างความเสียหายให้เราได้ สุภาษิตนี้จึงเปรียบถึงเพื่อนสนิทเราคิดไม่ดีกับเรา ต้องการเผาทำลายบ้านเรือนของเรา ความจริงของมิตรภาพนั้น คนที่หวังดีกับเราจริง ๆ นั้นหายาก
สุภาษิตนี้สะท้อนความจริงที่ว่า ความไว้ใจใครสักคนต้องระมัดระวัง เพราะผู้ใกล้ตัวก็อาจกลายเป็นภัยได้ หากประพฤติไม่เหมาะสม หรือเกิดความริษยา ความโลภ และอคติขึ้น
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- ยามเราให้ความช่วยเหลือเพื่อนอย่างเต็มที่ กลับถูกหักหลังจนเสียหายอย่างใหญ่หลวงเพราะ เพื่อนเราเผาเรือนจริง ๆ ชีวิตผม
- เราช่วยแนะนำกลยุทธ์ธุรกิจให้เพื่อนใช้ แต่ไม่กี่เดือนต่อมา ลูกค้าของเราหายไปทั้งหมดเพราะเพื่อนเราเผาเรือน เปิดกิจการคู่แข่งและลอกแบบทุกอย่างจนเราเสียรายได้มหาศาล
- ทีมวิจัยทุ่มเทพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่และแบ่งข้อมูลกับเพื่อนร่วมโปรเจกต์ แต่เพื่อนกลับไปเสนอผลงานซ้ำต่อสถาบันอื่น ทำให้เราเสียเครดิตหนัก เพื่อนเราเผาเรือนของแท้
- ขณะช่วยเพื่อนเรื่องออกแบบโครงสร้างงานก่อสร้าง เพื่อนกลับปล่อยข้อมูลให้คู่แข่งมาใช้ ส่งผลให้เราเสียสัญญาและเสียชื่อเสียง นี่แหละเพื่อนเราเผาเรือน
- ในการวางแผนโปรเจกต์การเมือง เราให้ข้อมูลกลยุทธ์ลับกับเพื่อนที่เคยไว้ใจ แต่เพื่อนรั่วไหลข้อมูลไปฝ่ายตรงข้าม ทำให้แผนงานล้มพังและเราเสียตำแหน่งสำคัญ เข้าสุภาษิตเพื่อนเราเผาเรือนจริงๆ