สำนวนไทยหมวดหมู่ ม. ม้าดีดกะโหลก
ม้าดีดกะโหลก หมายถึง
สำนวน “ม้าดีดกะโหลก” หมายถึง ผู้หญิงที่มีท่าทางกระโดกกระเดก ไม่เรียบร้อย หรือทำตัวเอาแต่ใจ ไม่สนใจมารยาท เปรียบเสมือนม้าที่กำลังพยศ ดีดหัวและขยับตัวไปมาอย่างแรง แสดงถึงความดื้อรั้นและควบคุมยาก กล่าวคือ “คนที่มีกิริยากระโดกกระเดกลุกลนหรือไม่เรียบร้อย (มักใช้แก่ผู้หญิง)” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากคำเดิมว่า “ม้าดีดโขก” ซึ่งเป็นอาการของม้าที่พยศ เมื่อม้าไม่เชื่อฟัง จะดีดโขก โขยกหน้าโขยกหลังไปมาอย่างแรง คำว่า “โขก” และ “โขยก” ถูกแผลงเสียงเป็น “กะโหลก” ทำให้เกิดสำนวน ม้าดีดกระโหลก ขึ้นมา ใช้เปรียบเปรยลักษณะของผู้หญิงที่มีท่าทางกระโดกกระเดก ไม่เรียบร้อย หรือประพฤติตัวเอาแต่ใจ ราวกับม้าที่พยศ ดีดหัวไปมาไม่หยุด สื่อถึงความดื้อรั้นและความไม่เหมาะสมทางกิริยามารยาท
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- ลูกสาวของเพื่อนมักจะพูดคุยเสียงดังและเดินไปมาในบ้านอย่างไม่สนใจใคร แม่เธอพูดเตือนก็ไม่ฟังเลย ทำให้ทุกคนเรียกเธอว่าม้าดีดกระโหลกจริง ๆ
- พนักงานใหม่มักทำงานโดยไม่สนใจคำแนะนำของหัวหน้า ทำตัวกระโดกกระเดกไปมา ทำให้เพื่อนร่วมงานรู้สึกว่าพฤติกรรมเธอเหมือนม้าดีดกระโหลก
- เวลานัดไปเที่ยว เพื่อนสาวคนหนึ่งมักจะเดินนำหน้า พูดเสียงดัง และไม่สนใจใคร ทำให้ทุกคนล้อว่าเธอเหมือนม้าดีดกระโหลก
- นักเรียนหญิงคนหนึ่งชอบทำตัวเด่น กระโดกกระเดกเดินเข้าออกห้องเรียนโดยไม่สนใจครู จนเพื่อน ๆ เรียกเล่น ๆ ว่าม้าดีดกระโหลก
- ในงานเลี้ยงสังสรรค์ มีผู้หญิงคนหนึ่งเดินไปมา ปัดของขวัญชนโต๊ะ กระโดกกระเดกจนคนอื่นต้องหลบ ทำให้ทุกคนพากันหัวเราะและเรียกเธอว่าม้าดีดกระโหลก