สำนวนไทยหมวดหมู่ ม. มะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมี
มะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมี หมายถึง
สุภาษิต “มะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมี” หมายถึง คนที่ไม่เคยมี ไม่เคยได้ เมื่อได้หรือมีในสิ่งที่ตนปรารถนาเพียงเล็กน้อย ก็แสดงอาการเห่อ ดีใจ หรือตื่นเต้นจนเกินเหตุ
เปรียบเสมือนมะพร้าวที่นาน ๆ จะออกผลดกสักครั้ง และยาจก (คนยากจน) ที่นาน ๆ จะได้ทรัพย์สินเงินทองสักครั้ง ซึ่งทั้งสองกรณีนี้เป็นเหตุการณ์ที่ไม่ปกติ จึงทำให้เกิดอาการแสดงออกที่เกินกว่าเหตุ กล่าวคือ “อาการผู้ที่เห่อหรือตื่นเต้นในสิ่งที่ตนไม่เคยมีไม่เคยได้จนเกินพอดี” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากวิสัยปกติของต้นมะพร้าวที่แม้จะออกผลตลอดปี แต่การที่มันออกผลดกมากผิดปกติ จนน่าตื่นใจนั้นถือเป็นเรื่องที่ไม่ปกติวิสัย ตามธรรมชาติของมะพร้าวจะออกจั่นประมาณ 8-10 จั่นเท่านั้น และแต่ละจั่นจะเติบโตกลายมาเป็นทะลายไม่ถึง 10 ทะลาย
“ยาจกตื่นมี” นั้นสื่อถึง คนยากจน ที่ไม่เคยมีทรัพย์สินเงินทอง หรือไม่เคยมีฐานะที่ดี เมื่อได้สิ่งเหล่านี้มาครอบครองแม้จะเป็นเพียงเล็กน้อย ก็จะแสดงอาการดีใจหรือตื่นเต้นอย่างออกหน้าออกตา
การนำปรากฏการณ์ที่ไม่ปกติทั้งสองมารวมกัน จึงเป็นการเปรียบเปรยถึงคนที่มักจะแสดงอาการเห่อ ดีใจ หรือตื่นเต้นจนเกินงาม เมื่อได้รับสิ่งที่ไม่เคยได้รับมาก่อน หรือได้ดีอย่างไม่คาดฝัน ซึ่งเป็นการเตือนให้รู้จักระงับอารมณ์และมีความพอดีในการแสดงออกเมื่อได้ลาภยศหรือสิ่งของค่ะ
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- พอเขาถูกลอตเตอรี่รางวัลเล็ก ๆ เท่านั้นแหละ ก็รีบไปเหมาซื้อทองจนหมดตัว ทำตัวเป็นมะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมีไม่รู้จักประมาณตนเลย
- เขาเพิ่งได้เลื่อนตำแหน่งเป็นหัวหน้าแผนกเล็ก ๆ ก็สั่งลูกน้องเสียงดังโวยวายไปทั่ว ทำตัวเหมือนมะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมี ทั้งที่เมื่อก่อนไม่เคยมีใครสนใจ
- แค่มีคนมาติดตามในโซเชียลไม่กี่พันคน ก็เริ่มเย่อหยิ่ง ดูถูกคนอื่นแล้ว แบบนี้เข้าข่ายมะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมีจริง ๆ
- บริษัทคู่แข่งยอมส่งสินค้ามาให้เขาเป็นตัวแทนจำหน่ายแค่เจ้าเดียว เขาก็รีบไปประกาศโอ้อวดกับทุกร้านค้าจนเกินเหตุ ดูอาการแล้วช่างเป็นมะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมีเสียจริง
- ทำไมจะต้องเห่อรถคันใหม่ขนาดนั้นด้วย ทั้ง ๆ ที่ก็เป็นรถธรรมดา ๆ ถ้าจะดีใจจนเกินเหตุแบบนี้ ก็คงไม่พ้นคำว่ามะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมีแล้วล่ะ