สำนวนหมวดหมู่ ก. เกลือจิ้มเกลือ
เกลือจิ้มเกลือ หมายถึง
สำนวน “เกลือจิ้มเกลือ” หมายถึง การตอบโต้หรือแก้ปัญหาด้วยวิธีการเดียวกัน หรือการใช้สิ่งที่มีลักษณะคล้ายกันมารับมือหรือแก้ไขปัญหา เช่น การใช้ความรุนแรงตอบโต้ความรุนแรง หรือใช้เล่ห์เหลี่ยมแก้เล่ห์เหลี่ยม สำนวนนี้สื่อถึงการรับมือกับสถานการณ์โดยใช้วิธีการที่สมดุลหรือเท่าเทียมกัน เมื่อฝ่ายหนึ่งกระทำสิ่งใด อีกฝ่ายก็ใช้วิธีเดียวกันแก้เผ็ดกลับไปเพื่อให้สมน้ำสมเนื้อหรือเสมอกันในสถานการณ์นั้น ๆ กล่าวคือ “ไม่ยอมเสียเปรียบกัน, แก้เผ็ดให้สาสมกัน” นั่นเอง
ที่มาของสำนวนนี้
มีที่มาจากการเปรียบเทียบการใช้ เกลือ ซึ่งเป็นของรสเค็ม มาจิ้มกับเกลือด้วยกันเอง สื่อถึงการใช้สิ่งที่มีลักษณะหรือคุณสมบัติเดียวกันเพื่อตอบโต้หรือรับมือกัน
วิถีชีวิตของคนไทยที่นิยมใช้เกลือในการจิ้มผลไม้รสเปรี้ยว เช่น มะม่วง มะยม หรือผลไม้ชนิดอื่น เพื่อช่วยกลบรสเปรี้ยวและทำให้รสชาติกลมกล่อมขึ้น เกลือจึงไม่ได้ทำหน้าที่แค่เพิ่มรสชาติ แต่ยังช่วยสร้างสมดุลระหว่างรสเปรี้ยวกับเค็ม
อย่างไรก็ตาม หากนำ เกลือมากับจิ้มเกลือ ซึ่งมีรสเค็มเหมือนกัน จะไม่เกิดความกลมกล่อมหรือการเปลี่ยนแปลงของรสชาติ แต่กลับทำให้รับรู้ถึงความเค็มที่ชัดเจนยิ่งขึ้น การเปรียบเทียบนี้สะท้อนถึงการใช้สิ่งที่เหมือนกันหรือมีคุณสมบัติเดียวกันมาต่อสู้หรือตอบโต้กันเอง โดยไม่มีใครได้เปรียบหรือเสียเปรียบ จึงเกิดเป็นสำนวนที่หมายถึงการใช้วิธีหรือสิ่งที่เท่าเทียมกันมาตอบโต้กันอย่างสมดุล
ตัวอย่างการใช้สำนวนนี้
- ในการประชุมธุรกิจ ผู้บริหารคนหนึ่งพยายามต่อรองกดดันคู่ค้าด้วยการลดราคาสินค้าให้ต่ำลงเพื่อได้เปรียบ แต่คู่ค้าเองกลับลดราคาสินค้าเหมือนกันจนไม่มีใครได้เปรียบ (การตอบโต้ด้วยวิธีเดียวกัน ทำให้สถานการณ์กลับมาเสมอกัน)
- พนักงานในออฟฟิศชอบทำตัวขี้เกียจ หลบงานโดยส่งงานให้คนอื่นทำ แต่เมื่อหัวหน้างานรู้เรื่อง จึงมอบหมายงานที่หนักและยากกว่าให้เขาแก้ปัญหาเอง (การตอบโต้พฤติกรรมหลบงานด้วยวิธีที่ทำให้เขาต้องรับผิดชอบด้วยตัวเอง สะท้อนถึงการใช้เกลือจิ้มเกลือ)
- เพื่อนบ้านหลังหนึ่งทิ้งขยะหน้าบ้านของอีกหลังหนึ่ง ทำให้อีกฝ่ายไม่พอใจ จึงตอบโต้ด้วยการกวาดขยะกลับไปที่หน้าบ้านคนแรกจนทั้งสองฝ่ายเริ่มทะเลาะกัน (การใช้พฤติกรรมเดียวกันโต้กลับเพื่อให้เกิดผลสมดุล เป็นตัวอย่างชัดของเกลือจิ้มเกลือ)
- ในละคร ตัวร้ายขโมยสมบัติของตัวเอกด้วยกลโกง ตัวเอกจึงใช้แผนลับย้อนกลับไปโกงสมบัติคืนมาได้สำเร็จ (การตอบโต้ด้วยกลโกงในแบบเดียวกันเพื่อเอาคืน สะท้อนถึงการใช้เกลือจิ้มเกลือ)
- เจ้าของร้านสองแห่งในตลาดพยายามดึงลูกค้ากันด้วยการลดราคาสินค้าแบบไม่มีใครยอมใคร สุดท้ายทั้งสองฝ่ายขายสินค้าแบบขาดทุน (การลดราคาของทั้งสองร้านตอบโต้กันจนไม่มีฝ่ายใดได้ประโยชน์ เป็นการใช้เกลือจิ้มเกลือในเชิงลบ)
สำนวน, สุภาษิต, คำพังเพย ที่คล้ายสำนวนนี้
- ชิงไหวชิงพริบ หมายถึง: การต่อสู้หรือแข่งขันโดยใช้เล่ห์เหลี่ยมหรือไหวพริบที่เท่าเทียมกัน
รู้จักสำนวน, สุภาษิต, อื่น ๆ ได้ที่ goodproverb.com
อ้างอิงความหมายจาก LONGDO DICT