สุภาษิตหมวดหมู่ ข. เขียนด้วยมือลบด้วยเท้า
เขียนด้วยมือลบด้วยเท้า หมายถึง
สุภาษิต “เขียนด้วยมือลบด้วยเท้า” หมายถึง การกระทำที่ขัดแย้งกับคำพูดหรือสิ่งที่ตัวเองทำไว้ก่อนหน้านี้ โดยเฉพาะการทำลายหรือย้อนแย้งในสิ่งที่ตัวเองสร้างขึ้น สื่อถึงคนที่เคยทำดีจนได้รับความเชื่อถือและไว้วางใจจากผู้อื่น แต่กลับทำสิ่งไม่ดีในภายหลังจนลบล้างความดีที่เคยสร้างไว้ เปรียบเสมือนการเขียนบางสิ่งด้วยมืออย่างตั้งใจ แต่กลับใช้เท้าลบสิ่งนั้นทิ้งไปอย่างง่ายดาย สุภาษิตนี้มักใช้เตือนหรือวิจารณ์คนที่ทำลายสิ่งที่ตัวเองสร้างขึ้น หรือพูดสิ่งหนึ่งแต่ทำอีกสิ่งหนึ่งที่ตรงข้ามกัน กล่าวคือ “ยกย่องแล้วกลับทำลายในภายหลัง” นั่นเอง
สุภาษิตนี้ยังพูดได้อีกแบบหนึ่งคือ “เขียนด้วยมือลบด้วยตีน”
ที่มาของสุภาษิตนี้
มาจากการเปรียบเทียบกับการกระทำของคนที่สร้างหรือทำสิ่งหนึ่งขึ้นอย่างตั้งใจ เปรียบเสมือนการเขียนข้อความหรือสิ่งสำคัญด้วยมือ แต่ภายหลังกลับลบสิ่งนั้นทิ้งด้วยเท้า ซึ่งเป็นการกระทำที่ขัดแย้งและทำลายสิ่งที่ตัวเองสร้างไว้ สร้างขึ้นด้วยมือแต่กลับทำลายด้วยตีน
ในบริบททางสังคม สุภาษิตนี้สะท้อนถึงพฤติกรรมของคนที่เคยทำความดีหรือสร้างความไว้วางใจจนได้รับความเชื่อถือ แต่กลับทำสิ่งที่ไม่ดีหรือผิดศีลธรรมในภายหลังจนลบล้างความดีนั้นไปอย่างง่ายดาย เหมือนการทำลายความพยายามและความตั้งใจเดิมด้วยการกระทำที่ไม่ยั้งคิดหรือไม่เหมาะสม สุภาษิตนี้จึงเป็นคำเตือนให้รักษาความดีและความน่าเชื่อถือที่ได้สร้างไว้ อย่าทำลายมันด้วยการกระทำที่ไม่ถูกต้องในภายหลัง
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตนี้
- สมชายเคยเป็นหัวหน้างานที่ลูกน้องทุกคนชื่นชม เพราะเขาเป็นคนยุติธรรมและตั้งใจทำงาน แต่เมื่อเลื่อนตำแหน่งสูงขึ้น เขากลับใช้อำนาจในทางที่ผิด จนลูกน้องหมดศรัทธา (จากที่เคยเป็นที่เคารพ กลับกลายเป็นคนที่ไม่มีใครไว้ใจ)
- นิดาเคยเป็นนักเรียนตัวอย่างที่ครูและเพื่อน ๆ ชื่นชมในความตั้งใจเรียน แต่ภายหลังกลับเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับการลอกข้อสอบ ทำให้ความดีที่เคยทำมาถูกลบล้างไปหมด (การกระทำผิดเพียงครั้งเดียว ทำลายภาพลักษณ์ที่ดีทั้งหมด)
- นายจ้างคนหนึ่งเคยได้รับการยกย่องว่าเป็นคนที่ดูแลลูกจ้างดี แต่เมื่อธุรกิจประสบปัญหา เขากลับเลิกจ่ายเงินเดือนลูกจ้างโดยไม่ชี้แจงหรือรับผิดชอบใด ๆ จนลูกจ้างรู้สึกผิดหวังในตัวเขา (ความเชื่อมั่นของลูกจ้างที่เคยมีต่อเขาถูกทำลายลง)
- นักการเมืองที่เคยสร้างชื่อเสียงด้วยนโยบายที่โปร่งใสและจริงใจ แต่เมื่อได้รับตำแหน่งกลับพัวพันกับคดีทุจริต ทำให้ประชาชนหมดความเชื่อมั่น (จากที่เคยได้รับการสนับสนุน กลายเป็นเป้าหมายของคำวิจารณ์)
- แม่บ้านที่เคยซื่อสัตย์และทำงานอย่างดีในบ้านเจ้านาย แต่ต่อมากลับขโมยของมีค่า ทำให้ความไว้ใจที่เจ้านายเคยมีต่อเธอหมดไปอย่างสิ้นเชิง (ความน่าเชื่อถือที่สะสมมาหายไปเพราะการกระทำผิดเพียงครั้งเดียว)
รู้จักสำนวน, สุภาษิต, อื่น ๆ ได้ที่ goodproverb.com
อ้างอิงความหมายจาก LONGDO DICT