สำนวนไทยหมวดหมู่ น. น้ำผึ้งหยดเดียว
น้ำผึ้งหยดเดียว หมายถึง
สำนวน “น้ำผึ้งหยดเดียว” หมายถึง เรื่องราวหรือปัญหาที่เริ่มต้นจากสิ่งเล็กน้อยหรือเหตุการณ์เล็ก ๆ แต่กลับขยายลุกลามจนกลายเป็นเรื่องใหญ่โตหรือมีผลกระทบรุนแรง เปรียบเสมือนน้ำผึ้งหยดเดียวที่หยดเล็ก ๆ แต่สามารถแพร่กระจายและสร้างความเปลี่ยนแปลงได้มาก จึงสื่อถึงปัญหาหรือเรื่องที่ดูเหมือนเล็กแต่มีผลลัพธ์ที่ใหญ่และสำคัญเกินคาดหมาย กล่าวคือ “เรื่องที่มีต้นเหตุมาจากเรื่องเล็กน้อย แต่กลับลุกลามใหญ่โต” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
สำนวนนี้มีต้นกำเนิดจากนิทานพื้นบ้านของยุโรปที่เล่าขานกันต่อมา และได้รับการนำมาใช้ในภาษาไทยจนกลายเป็นสำนวนที่คุ้นเคยกันในปัจจุบัน
เรื่องเล่าถึงนายพรานคนหนึ่งที่ออกเดินทางพร้อมสุนัขคู่ใจไปพบถ้ำบนเทือกเขาในทะเลทราย ในถ้ำมีโพรงน้ำผึ้งใสสะอาดและหอมหวาน นายพรานจึงบรรจุน้ำผึ้งใส่ขวดจนเต็มและเดินทางกลับบ้านต่างแดน
เมื่อมาถึงเมืองหนึ่ง เขาเข้าไปเสนอขายน้ำผึ้งในร้านขายน้ำมัน ขณะที่เจ้าของร้านกำลังชิมน้ำผึ้ง น้ำผึ้งหยดหนึ่งตกลงบนพื้น ทำให้แมลงวันบินมาตอมจนเต็มไปหมด นกบินเข้ามาจิกกินแมลง วันนั้นแมวของเจ้าของร้านเห็นนกก็พุ่งตะปบนกตาย สุนัขของนายพรานเห็นแมวก็กัดแมวตาย เจ้าของร้านโกรธจึงเตะสุนัขจนตาย
เหตุการณ์บานปลายเมื่อนายพรานชักมีดแทงเจ้าของร้านจนเสียชีวิต ผู้คนที่อยู่ใกล้เคียงรุมทุบนายพรานจนตาย ข่าวการฆาตกรรมลุกลามถึงบ้านเกิดของนายพราน ทำให้เกิดการส่งคนมาล้างแค้นซึ่งกลายเป็นจุดเริ่มต้นของสงครามระหว่างสองดินแดนที่ยืดเยื้อนานหลายปี
ทั้งหมดนี้เกิดจาก “น้ำผึ้งหยดเดียว” เพียงหยดเดียวที่ตกลงพื้น เป็นอุทาหรณ์เตือนใจให้เราระมัดระวังไม่ปล่อยให้เรื่องเล็กกลายเป็นเรื่องใหญ่ หรือเรื่องเล็กน้อยที่ควรจบได้กลับลุกลามเป็นความขัดแย้งบานปลายอย่างไม่จำเป็น
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เรื่องเล็ก ๆ ที่เกิดขึ้นในที่ทำงานกลับกลายเป็นเรื่องใหญ่โตจนถึงขั้นลาออกกันหลายคน เหมือนกับน้ำผึ้งหยดเดียวที่ทำให้เกิดสงคราม (เรื่องเล็ก ๆ ที่ไม่ได้รับการแก้ไข กลายเป็นปัญหาใหญ่)
- พวกเขาทะเลาะกันเพราะเรื่องเล็ก ๆ นิดเดียว แล้วก็ลุกลามจนไม่สามารถคืนดีได้ เหมือนกับสำนวนน้ำผึ้งหยดเดียว (เรื่องเล็กที่ลุกลามจนกลายเป็นความบาดหมางอย่างหนัก)
- ความผิดพลาดเล็ก ๆ ของพนักงานคนหนึ่งถูกขยายจนกลายเป็นเรื่องใหญ่ของบริษัท เหมือนกับน้ำผึ้งหยดเดียวที่ทำให้เกิดปัญหาใหญ่ (ข้อผิดพลาดเล็กน้อยที่ไม่ได้รับการจัดการ กลายเป็นผลกระทบรุนแรง)
- การทะเลาะกันเรื่องเล็กน้อยในครอบครัวกลับกลายเป็นเหตุการณ์ที่ทำให้พี่น้องไม่พูดกันเป็นปี ๆ เหมือนกับน้ำผึ้งหยดเดียว (เรื่องเล็ก ๆ ที่ลุกลามจนทำลายความสัมพันธ์)
- แม้แต่ข้อผิดพลาดเล็ก ๆ ในโครงการก็อาจกลายเป็นปัญหาที่ใหญ่กว่าที่คิด หากไม่รีบแก้ไข ถือเป็นตัวอย่างของน้ำผึ้งหยดเดียว (การละเลยหรือไม่แก้ไขเรื่องเล็ก ๆ ทำให้เกิดผลเสียในวงกว้าง)