สำนวนไทยหมวดหมู่ ม. ไม้หลักปักเลน
ไม้หลักปักเลน หมายถึง
สำนวน “ไม้หลักปักเลน” หมายถึง คนที่ไม่มั่นคง เปลี่ยนแปลงง่าย หรือไม่หนักแน่น ในความคิด การตัดสินใจ หรือความเชื่อ ถือเป็นบุคคลที่ยึดถืออะไรมากไม่ได้
เปรียบเสมือนไม้หลักที่ปักในเลน (โคลนตม หรือดินที่เหลวอยู่ในที่ชื้นแฉะหรือมีน้ำขัง) เพราะพื้นดินไม่มั่นคง ไม้จึงโยกไปมาได้ง่าย เปรียบถึงคนที่ไม่หนักแน่นและเปลี่ยนแปลงง่าย กล่าวคือ “โลเล, ไม่แน่นอน, กลับไป กลับมา” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากไม้หลักหรือเสาหลักที่ปักลงในเลน (โคลนตม ดินที่เหลวอยู่ในที่ชื้นแฉะหรือมีน้ำขัง เช่น ท้องร่องสวน บ่อ บึง สระ คู คลอง แม่น้ำ ในท้องร่องสวนถ้ามีเลนสะสมอยู่มาก จะทำให้ท้องร่องสวนตื้นเขิน ชาวสวนมักใช้พลั่วโกยหรือตักสาดขึ้นไปบนหลังร่องสวน) หากปักลงในดินแข็งแน่น ไม้หลักจะยืนมั่นคง ทำหน้าที่เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวสิ่งอื่นได้ เช่น ยึดเชือก กั้นเขต หรือรองรับโครงสร้าง แต่ถ้าไม้หลักปักลงในโคลนตมที่อ่อนนุ่มหรือไม่มั่นคง ไม้ก็จะโยกไปมา ไม้หลักนั้นไม่สามารถทำหน้าที่ได้อย่างมั่นคง
สำนวนนี้จึงถูกนำมาเปรียบเทียบกับบุคคลที่ไม่หนักแน่น เปลี่ยนแปลงง่าย และไม่มั่นคง ไม่ว่าจะในความคิด ความเชื่อ หรือการตัดสินใจ เช่นเดียวกับไม้หลักในโคลนตมที่โยกไปมาได้ง่าย ทำให้ไม่สามารถยึดเหนี่ยวหรือสร้างความมั่นคงให้สิ่งอื่นได้
ดังนั้น สำนวนนี้จึงใช้เรียกคนที่ไม่มั่นคง เปลี่ยนแปลงง่าย และขาดความหนักแน่นในตัวเอง สำนวนนี้พูดได้อีกอย่างหนึ่งว่า “ไม้หลักปักขี้ควาย”
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เพื่อนของฉันเป็นคนไม้หลักปักเลน เอาแน่เอานอนไม่ได้ วันนี้เห็นว่าชอบสีแดง พรุ่งนี้เปลี่ยนใจชอบสีฟ้า ทำให้เราต้องตามใจเขาอยู่ตลอด และไม่สามารถวางแผนทำกิจกรรมร่วมกันได้แน่นอน
- พนักงานคนนี้รับปากจะทำงานตามแผน แต่กลับเปลี่ยนใจหลายครั้ง ซึ่งเป็นพฤติกรรมของคนไม้หลักปักเลน ทำให้ทีมงานเสียเวลาแก้ไขงานซ้ำซ้อน
- นักการเมืองบางคน สลับพรรคและเปลี่ยนนโยบายตามกระแส ทำให้ประชาชนไม่เชื่อถือ และเขาก็ถือว่าเป็นไม้หลักปักเลนในวงการเมืองเช่นกัน
- คนที่เชื่อคนอื่นง่ายและเปลี่ยนท่าทีตามสถานการณ์ มักจะเสียความน่าเชื่อถือ เพราะเขาเป็นไม้หลักปักเลน ที่ไม่มั่นคงในความคิดของตนเอง
- นายหนุ่มโดนแฟนทิ้ง เพราะเธอเห็นว่าเขาเป็นไม้หลักปักเลน ไม่หนักแน่น ไม่มั่นคงในความรักและชีวิตของเขาเอง ทำให้เธอไม่สามารถฝากใจหรือไว้ใจเขาได้