สุภาษิตไทยหมวดหมู่ น. นอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น
นอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น หมายถึง
สุภาษิต “นอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น” หมายถึง คนที่ไม่เอาใจใส่หรือไม่สนใจสิ่งรอบตัว ย่อมไม่รู้เรื่องราวหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น แม้สิ่งนั้นจะสำคัญหรือเกิดขึ้นใกล้ตัวก็ตาม เปรียบเสมือนคนที่นอนหลับหรือขดตัวอยู่เฉย ๆ ย่อมไม่เห็น ไม่ได้ยิน ไม่รู้ว่าอะไรเกิดขึ้นรอบตัว หลับเป็นตายไม่สนใจอะไร กล่าวคือ “คนที่ไม่รู้เรื่องราวที่เกิดขึ้น, ไม่รู้อีโหน่อีเหน่” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากการเปรียบเปรยถึงกับคนที่นอนหลับสนิทถึงขั้น “หลับเป็นตาย” หรือหลับลึกจนไม่รับรู้เหตุการณ์ใด ๆ รอบตัว แม้จะเกิดเหตุร้ายแรง เช่น ไฟไหม้บ้าน ถ้าไฟยังไม่ลุกลามมาถึงตัวก็อาจไม่รู้สึกตัว เปรียบได้กับคนที่เพิกเฉย ไม่สนใจ ไม่รับรู้ ไม่ใส่ใจสิ่งที่เกิดขึ้นรอบข้างเลย แม้จะเป็นเหตุการณ์สำคัญก็ตาม
คำว่า “นอนหลับไม่รู้” จึงใช้เปรียบกับความไม่ใส่ใจโดยสมบูรณ์ หลับไม่รู้อะไรเลย ส่วนคำว่า “นอนคู้ไม่เห็น” ขดตัว นอนงอ เหมือนแมวหลับสนิท ไม่มองรอบข้าง
สุภาษิตนี้จึงสื่อเตือนใจว่า คนที่เฉยเมยต่อสิ่งรอบตัว หรือจงใจไม่สนใจอะไรเลย ย่อมไม่มีทางเข้าใจความเป็นไปของโลก ไม่สามารถแก้ปัญหา รับผิดชอบ หรือเติบโตจากสิ่งที่เกิดขึ้นได้เลย หรือมักใช้เป็นข้ออ้างเวลาไม่อยากรับผิดชอบสิ่งที่เกิดขึ้น
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- ผู้จัดการไม่เคยตรวจสอบการทำงานของลูกน้องเลย พอเกิดปัญหาก็ไม่รู้ว่าเริ่มจากตรงไหน นี่แหละนอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น (เปรียบถึงผู้บริหารที่เพิกเฉย ไม่ติดตามงาน จนไม่รู้ปัญหาที่เกิดขึ้น)
- พ่อแม่บางคนไม่เคยสังเกตพฤติกรรมลูก พอลูกติดยาเสพติดก็เพิ่งมารู้ทีหลัง นี่คือผลของการนอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น (เปรียบถึงคนในครอบครัวที่ละเลยหน้าที่จนเกิดปัญหา)
- เพื่อนร่วมงานรู้ว่าโปรเจกต์มีปัญหาแต่ไม่เคยช่วยดูหรือเสนอความเห็น สุดท้ายงานล่มก็ทำหน้าไม่รู้ไม่ชี้ แบบนี้ก็นอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็นเหมือนกัน (เปรียบถึงคนที่อยู่ในเหตุการณ์แต่แกล้งเพิกเฉย)
- ขณะที่คนในชุมชนพยายามแก้ปัญหาน้ำเสีย บางคนกลับเฉยชาไม่เคยร่วมมือ เหมือนนอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น (เปรียบถึงคนที่ไม่ร่วมรับผิดชอบต่อปัญหาสาธารณะ)
- ครูบางคนไม่สนใจเด็กที่มีปัญหา พอเด็กมีพฤติกรรมก้าวร้าวก็อ้างว่าไม่รู้เรื่อง แบบนี้เข้าทำนองนอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น (เปรียบถึงการละเลยหน้าที่ของผู้ดูแลหรือผู้มีบทบาท)