สำนวนไทยหมวดหมู่ ค. เคราะห์หามยามร้าย
เคราะห์หามยามร้าย หมายถึง
สำนวน “เคราะห์หามยามร้าย” หมายถึง ช่วงเวลาที่โชคร้าย เผชิญเคราะห์กรรมหนัก มีโชคไม่ดี และชะตาไม่เป็นมงคล มักเกิดเหตุร้ายขึ้น เปรียบเสมือนชีวิตที่ตกอยู่ในช่วงดวงตก ประสบเคราะห์กรรม หรือโชคร้ายโดยไม่คาดคิด ทำให้ต้องเผชิญกับความทุกข์ยากเดือดร้อน กล่าวคือ “ผู้ที่มีเคราะห์ร้าย มีโชคไม่ดีและชะตาไม่ดี” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากความเชื่อโบราณและคติทางพุทธศาสนา ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเคราะห์กรรมและดวงชะตา คำว่า “เคราะห์หาม” หมายถึง สิ่งไม่ดีที่นำผลมาให้โดยไม่ได้คาดหมาย ส่วน “ยามร้าย” หมายถึง ช่วงเวลาที่ไม่เป็นมงคล ดวงตก หรือชะตาไม่ดี
ในอดีต คนไทยเชื่อว่าบางช่วงเวลาของชีวิตมีเคราะห์กรรมหนัก โดยเฉพาะในปีชงหรือช่วงที่ดวงตก ซึ่งอาจเกิดอุบัติเหตุ การสูญเสีย หรือเคราะห์ร้ายที่คาดไม่ถึง สำนวนนี้จึงใช้เปรียบเปรยถึง คนที่กำลังเผชิญโชคร้ายอย่างหนัก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสุขภาพ การงาน หรือชีวิตส่วนตัวที่มีแต่ปัญหาและความทุกข์ยาก
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เมื่อเดือนที่แล้ว เขาประสบอุบัติเหตุรถชน พอหายดีไม่นานก็มาถูกให้ออกจากงานอีก ดูเหมือนจะเป็นช่วงเคราะห์หามยามร้าย ของเขาอย่างแท้จริง (ใช้กับคนที่กำลังเผชิญโชคร้ายและชะตาไม่ดี)
- ยายบอกว่าช่วงนี้ให้ระวังตัว เพราะดูเหมือนจะเป็นเคราะห์หามยามร้ายของฉัน ตั้งแต่ต้นปีมาก็เจ็บป่วยบ่อย เงินทองก็ขัดสน (ใช้กับคนที่ดวงไม่ดี มีปัญหาต่อเนื่อง)
- พ่อแม่พยายามหาพระมาทำพิธีสะเดาะเคราะห์ให้ลูกชาย เพราะเชื่อว่าช่วงนี้เขาอยู่ในช่วงเคราะห์หามยามร้าย ทำอะไรก็ดูติดขัดไปหมด (ใช้กับความเชื่อเรื่องโชคชะตาและการสะเดาะเคราะห์)
- เขาถูกโกงเงินก้อนใหญ่ แถมบ้านยังโดนไฟไหม้อีก ใคร ๆ ก็พูดว่าเป็นช่วงเคราะห์หามยามร้าย ของเขาจริง ๆ (ใช้กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่คาดหมาย และส่งผลร้ายแรง)
- ช่วงนี้ฉันเดินไปไหนก็มีแต่เรื่องซวย เจอแต่ปัญหาทั้งเรื่องงานและเรื่องสุขภาพ คงเป็นช่วงเคราะห์หามยามร้าย ที่ต้องระมัดระวังให้มากขึ้น (ใช้กับช่วงเวลาที่รู้สึกว่าโชคไม่ดีและมีปัญหามากมาย)
สำนวนที่ความหมายคล้ายกัน
- เคราะห์ซ้ำกรรมซัด หมายถึง: ผู้ที่โชคร้ายซ้ำสอง โชคร้ายต่อเนื่อง