สุภาษิตไทยหมวดหมู่ ป. ปลาใหญ่กินปลาเล็ก
ปลาใหญ่กินปลาเล็ก หมายถึง
สุภาษิต “ปลาใหญ่กินปลาเล็ก” หมายถึง ผู้ที่มีอำนาจหรือกำลังมากกว่าย่อมเอารัดเอาเปรียบหรือครอบงำผู้ที่อ่อนแอกว่า เพื่อแสวงหาผลประโยชน์ให้ตนเอง
เปรียบเสมือนปลาตัวใหญ่ไล่กินกินปลาตัวเล็กเป็นอาหาร เหมือนกับในสังคมที่คนหรือองค์กรที่มีอำนาจเหนือกว่ามักเอาเปรียบหรือกดขี่คนที่ด้อยกว่า กล่าวคือ “ประเทศหรือคนที่มีอำนาจหรือผู้ใหญ่ที่กดขี่ข่มเหงผู้อ่อนแอหรือผู้น้อย” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากธรรมชาติของสัตว์น้ำ ซึ่งมีกฎแห่งการอยู่รอด (Survival of the Fittest) โดยปลาที่มีขนาดใหญ่และมีกำลังมากกว่าจะไล่ล่าจับปลาที่มีขนาดเล็กกว่าเพื่อนำมาเป็นอาหาร ภาพของ “ปลาใหญ่ไล่กินปลาเล็ก” เป็นสิ่งที่พบได้ทั่วไปทั้งในแม่น้ำ บึง ทะเล หรือแม้แต่ในบ่อเลี้ยงปลา และด้วยความชัดเจนของภาพเหตุการณ์นี้ คนโบราณจึงนำมาสร้างเป็นคำสุภาษิตเพื่อเปรียบเทียบกับสังคมมนุษย์
ในบริบทของชีวิตจริง สุภาษิตนี้มักใช้สื่อถึงความไม่เท่าเทียมกันทางอำนาจ ฐานะ หรือกำลัง เมื่อผู้ที่มีอำนาจหรือศักยภาพสูงกว่าใช้ความได้เปรียบกดขี่ เอารัดเอาเปรียบ หรือครอบงำผู้ที่อ่อนแอกว่า เช่น บริษัทใหญ่ฮุบกิจการเล็ก ผู้มีอำนาจทางการเมืองเอาเปรียบประชาชน หรือคนที่ร่ำรวยกว่ากดขี่คนยากจน
สุภาษิตนี้จึงไม่เพียงแต่สะท้อนภาพความเป็นจริงของธรรมชาติ แต่ยังเป็นคำเตือนใจให้ตระหนักถึงความเหลื่อมล้ำในสังคม พร้อมทั้งกระตุ้นให้คนพยายามพัฒนาตนเองให้มีความสามารถและความเข้มแข็งพอที่จะไม่ตกเป็น “ปลาเล็ก” ในโลกที่แข่งขันกันอย่างดุเดือด
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- เขาลงทุนเปิดร้านขายเสื้อผ้ามือสองด้วยความตั้งใจ และทำกำไรได้ดีในช่วงแรก แต่ไม่นานก็มีห้างใหญ่เปิดใกล้ ๆ ดึงลูกค้าแทบหมด นี่คือภาพชัดของปลาใหญ่กินปลาเล็ก (ธุรกิจเล็กถูกกลืนโดยธุรกิจใหญ่ที่มีอำนาจและเงินทุนมากกว่า)
- เธอพยายามทำเพลงด้วยตัวเองมาตลอด จนมีผู้ฟังประจำ แต่เมื่อค่ายเพลงใหญ่เห็นศักยภาพ ก็ซื้อลิขสิทธิ์และเปลี่ยนทิศทางงานให้ตรงกับตลาด ภาพซ้ำของปลาใหญ่กินปลาเล็กก็เกิดขึ้นอีกครั้ง (ศิลปินอิสระเสียอิสระเพราะถูกระบบที่ใหญ่กว่าครอบงำ)
- บริษัทยักษ์ซื้อกิจการออนไลน์ชื่อดัง ตัวอย่างล่าสุดของปลาใหญ่กินปลาเล็กในวงการสตาร์ทอัพ (ผู้ประกอบการหลายคนตระหนักว่าตลาดไม่ได้เปิดกว้างเสมอไป และผู้ที่แข็งแกร่งกว่ามักเป็นฝ่ายชี้ขาดเกม)
- ในการประมูลโครงการรัฐครั้งนี้ บริษัทขนาดเล็กที่มีข้อเสนอราคาดีกว่ากลับพ่ายแพ้ให้กับบริษัทยักษ์ที่มีสายสัมพันธ์ทางการเมือง แน่นอนว่ามันคือปลาใหญ่กินปลาเล็ก (ผู้มีอำนาจเหนือกว่าย่อมครอบครองโอกาส)
- ค้าปลีกสะเทือน! แบรนด์ต่างชาติลุยตลาดไทย เรื่องใหญ่ที่ทำให้ผู้ประกอบการรายย่อยหวั่นใจ เพราะหลายคนรู้ดีว่านี่อาจเป็นอีกหนึ่งหน้าประวัติศาสตร์ของปลาใหญ่กินปลาเล็ก