สำนวนไทยหมวดหมู่ ป. ปลูกเรือนคร่อมตอ
ปลูกเรือนคร่อมตอ หมายถึง
สำนวน “ปลูกเรือนคร่อมตอ” หมายถึง การกระทำสิ่งที่ล่วงล้ำ ก้าวก่าย หรือทับสิทธิของผู้อื่น ไม่ว่าจะโดยรู้เท่าถึงการณ์หรือไม่ก็ตาม เปรียบเสมือนการปลูกเรือนบนพื้นที่ที่ไม่เหมาะสม หรือการกระทำสิ่งใดที่ไม่ควรทำในที่หรือสถานการณ์ที่ไม่เหมาะสม กล่าวคือ “การทำสิ่งซึ่งล่วงล้ำ หรือทับสิทธิผู้อื่น” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากนิทานพื้นบ้านไทยโบราณเรื่องขุนช้างขุนแผน ซึ่งในเรื่องนี้ ขุนช้างได้ปลูกบ้านทับบนเรือนเก่าของขุนแผน ถือเป็นการก้าวล่วงสิทธิ์ของขุนแผน สื่อถึงการกระทำที่ล่วงล้ำหรือขัดแย้งกับสิทธิ์ของผู้อื่น แม้จะไม่ตั้งใจก็ตาม
นอกจากนี้ ในสมัยโบราณยังมีความเชื่อว่าตอไม้ เป็นที่อยู่ของผีสางนางไม้ และห้ามปลูกเรือนคร่อมต่อ เพราะเชื่อว่าเป็นการบุกรุกสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งอาจทำให้เกิดความเดือดร้อนในภายหลังได้ ดังนั้น สำนวนนี้จึงถูกใช้เพื่อเตือนถึงการกระทำที่ไม่เคารพสิทธิ์ของผู้อื่นหรือทำสิ่งใดที่อาจนำไปสู่ปัญหาในอนาคต
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- การที่เขาทำธุรกิจในพื้นที่ที่ไม่เป็นของตัวเองก็เหมือนกับการปลูกเรือนคร่อมตอ เพราะมันเป็นการก้าวล่วงสิทธิ์ของผู้อื่น (การทำธุรกิจในพื้นที่ที่ไม่ถูกต้องจะทำให้เกิดความขัดแย้งกับเจ้าของพื้นที่)
- การที่นัท ไปทิ้งขยะหน้าบ้านมาร์ค โดยไม่ขออนุญาตก็เหมือนปลูกเรือนคร่อมตอ ทำให้ มาร์ค รู้สึกว่าถูกละเมิดสิทธิ์และเกิดความไม่พอใจ (การที่ไปทิ้งขยะหน้าบ้านโดยไม่ถามก่อน ถือเป็นการก้าวล่วงสิทธิ์ของมาร์ค ทำให้เขารู้สึกไม่พอใจ)
- การพยายามเปลี่ยนกฎระเบียบในหมู่บ้านโดยไม่ถามความเห็นจากทุกคน ก็เหมือนปลูกเรือนคร่อมตอ ก่อให้เกิดความขัดแย้งในชุมชน (การที่สมหมาย ปรับเปลี่ยนกฎระเบียบในชุมชนโดยไม่ปรึกษาผู้อื่น ทำให้เกิดความขัดแย้ง)
- “การที่ทวี ยืมเงินเพื่อนโดยไม่บอกให้ชัดเจนก่อน ก็เหมือนปลูกเรือนคร่อมตอ ทำให้เพื่อนรู้สึกว่าถูกเอาเปรียบ (ทวีทำให้เพื่อนรู้สึกไม่พอใจเพราะไม่ได้แจ้งรายละเอียดเกี่ยวกับการยืมเงินก่อน)
- การเข้าไปแทรกแซงงานของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต ก็เหมือนปลูกเรือนคร่อมตอ ทำให้เกิดความไม่พอใจและปัญหาตามมา (การที่เจษเข้าไปมีส่วนร่วมในงานของคนอื่นโดยไม่ขออนุญาต ทำให้เกิดความขัดแย้งและปัญหาภายหลัง)