Category: บทความ

สำนวนไทยหมวดหมู่ ผ. ผีซ้ำด้ำพลอย ผีซ้ำด้ำพลอย หมายถึง สำนวน “ผีซ้ำด้ำพลอย” หมายถึง การเผชิญความโชคร้ายหรือความทุกข์ซ้ำซ้อน เรื่องเดิม ๆ เกิดขึ้นซ้ำอีก หรือมีเรื่องร้ายเพิ่มเติมเข้ามาซ้ำเติมอีก ทำให้สถานการณ์เลวร้ายขึ้น เปรียบเสมือนชีวิตที่เจอปัญหาอยู่แล้ว ผีบ้านผีเรือน (ด้ำ) ยังเอาปัญหาอื่นมาซ้ำเติมผสมโรงอีก ปัญหายิ่งเยอะเข้าไปใหญ่ กล่าวคือ “การมีเคราะห์เดิมร้ายหนักอยู่แล้ว ยังมีเคราะห์อื่นซ้ำเข้ามา ทำให้เคราะห์หนักยิ่งขึ้น” นั่นเอง ที่มาของสำนวน มาจากสำนวนภาคอีสาน สังเกตได้จากคำว่า “ด้ำ” ซึ่งเป็นภาษาถิ่นอีสาน หมายถึง ผีบ้านผีเรือน ความหมายดั้งเดิมสะท้อนว่า เมื่อเจอปัญหาอยู่แล้ว ผีบ้านผีเรือนอาจนำปัญหาอื่น ๆ มาซ้ำเติม ทำให้เคราะห์ร้ายเพิ่มขึ้น สำนวนนี้มีการใช้มาตั้งแต่โบราณ และยังใช้กันในปัจจุบัน เพียงแต่ความเข้าใจอาจลึกตื้นแตกต่างกันไป ตามบริบทของผู้พูดหรือผู้ฟัง ตามคำอธิบายของกาญจนาคพันธุ์ ในหนังสือ “สำนวนไทย” ระบุว่า เมื่อถึงคราวเคราะห์ร้ายแล้ว ผีอาจบันดาลให้เกิดโทษขึ้น หรือกำลังเคราะห์ร้ายอยู่ ผีก็อาจซ้ำเติม ทำให้สถานการณ์แย่ลงอีก ในทัศนะของผู้ใหญ่สมัยก่อน ยังนำสำนวนนี้ไปใช้เตือนในบริบทการถืออาวุธเล่นหยอกล้อกัน เช่น การแทงหรือฟันล้อ ๆ…