สำนวนไทยหมวดหมู่ ผ. ผ่อนสั้นผ่อนยาว
ผ่อนสั้นผ่อนยาว หมายถึง
สำนวน “ผ่อนสั้นผ่อนยาว” หมายถึง การประนีประนอม อะลุ้มอล่วย เห็นอกเห็นใจกัน และยืดหยุ่นต่อเรื่องราวต่าง ๆ แทนที่จะเข้มงวดหรือบังคับอย่างเดียว เปรียบเสมือน การผ่อนแรงให้เหมาะสมกับสถานการณ์ บางเรื่องผ่อนสั้นจบเร็ว บางเรื่องผ่อนยาวค่อย ๆ จัดการ เพื่อให้ทุกฝ่ายอยู่ร่วมกันอย่างราบรื่น กล่าวคือ “การประนีประนอมกัน, อะลุ้มอล่วยกัน, ยืดหยุ่น ผ่อนผันสั้นยาว รู้ยาวรู้สั้น ก็ว่า” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากการเปรียบเทียบการหย่อนหรือผ่อนปรน ต่อเรื่องราวต่าง ๆ ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ คำว่า “ผ่อน” หมายถึงการยืดหยุ่น ไม่เคร่งครัด ส่วน “สั้น–ยาว” สื่อถึงการจัดการเรื่องบางเรื่องให้จบเร็ว (สั้น) และเรื่องบางเรื่องค่อย ๆ จัดการทีละขั้น (ยาว) ดังนั้นสำนวนนี้จึงใช้เปรียบเทียบการประนีประนอม อะลุ้มอล่วย และเห็นอกเห็นใจกัน แทนการบังคับอย่างเข้มงวด ทำให้ทุกฝ่ายอยู่ร่วมกันได้อย่างราบรื่น
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เจ้านายของเขาไม่เคร่งเรื่องเวลาเข้าทำงานมากนัก บางครั้งปล่อยให้พนักงานมาสายได้เล็กน้อย บางครั้งก็เตือนเบา ๆ แทนที่จะดุด่าแรง ๆ เรียกได้ว่าเจ้านายผ่อนสั้นผ่อนยาวกับลูกน้องทุกคน (ประนีประนอมและยืดหยุ่นต่อพฤติกรรมของลูกน้อง ไม่เข้มงวดเกินไป)
- สมชายมักจะเป็นคนผ่อนสั้นผ่อนยาวกับเพื่อนร่วมงานเวลาเกิดความขัดแย้ง บางเรื่องเขายอมถอยก่อนเพื่อให้สถานการณ์สงบ บางเรื่องค่อยเจรจาหาข้อยุติ ทำให้ทุกคนทำงานด้วยกันได้ราบรื่น (สมชายยืดหยุ่นและประนีประนอมกับเพื่อนร่วมงาน)
- ผู้จัดการโครงการในบริษัทมักไม่เร่งรัดพนักงานมากนัก บางงานให้เสร็จเร็ว บางงานให้เวลาทยอยทำ ทำให้ทีมรู้สึกสบายใจและทำงานได้เต็มที่ เรียกได้ว่าเขาเป็นคนผ่อนสั้นผ่อนยาว (ยืดหยุ่นกับการทำงานและประนีประนอมตามสถานการณ์)
- ครูผู้สอนมักให้เวลาเด็กนักเรียนบางคนทำงานเสร็จเร็ว บางคนต้องค่อย ๆ ช่วยสอน ทำให้ทุกคนมีโอกาสเรียนรู้และไม่ถูกกดดันเกินไป เหมือนการผ่อนสั้นผ่อนยาว (ปรับระดับความเข้มงวดให้เหมาะสมกับผู้เรียนแต่ละคน)
- อรัญเป็นผู้จัดการโครงการที่รู้จักผ่อนสั้นผ่อนยาว บางงานให้เสร็จเร็ว บางงานให้เวลาทีมค่อย ๆ ทำ ทำให้พนักงานรู้สึกสบายใจและทำงานได้เต็มที่ (ยืดหยุ่นกับการทำงานและประนีประนอมตามสถานการณ์)
สำนวนที่ความหมายคล้ายกัน
- ผ่อนหนักเป็นเบา หมายถึง: การลดความรุนแรงของปัญหาหรือความขัดแย้งให้เบาลง