สำนวนไทยหมวดหมู่ จ. จระเข้ขวางคลอง
จระเข้ขวางคลอง หมายถึง
สำนวน “จระเข้ขวางคลอง” หมายถึง ผู้ที่ขัดขวางหรือเป็นอุปสรรคต่อการดำเนินการบางอย่าง ทำให้เกิดความล่าช้าหรือไม่สามารถทำสิ่งนั้นได้อย่างราบรื่น เปรียบเสมือนจระเข้ที่นอนขวางคลอง ทำให้การเรือหรือสัญจรทางน้ำติดขัดหรือไม่สะดวก กล่าวคือ “ผู้ที่ชอบกันท่าหรือขัดขวางไม่ให้ผู้อื่นทำการอย่างใดอย่างหนึ่งได้สะดวก” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
สำนวนนี้มาจากการเปรียบเปรยกับจระเข้ที่นอนขวางคลอง ซึ่งเป็นภาพที่มักเกิดขึ้นในอดีต เมื่อผู้คนสัญจรทางน้ำโดยเรือ แต่กลับเจอจระเข้นอนขวางอยู่ในคลอง ทำให้การเดินทางติดขัดหรือหยุดชะงัก เพราะไม่สามารถผ่านไปได้โดยสะดวก บางครั้งผู้คนอาจต้องเปลี่ยนเส้นทางหรือหาวิธีจัดการกับจระเข้ก่อนถึงจะเดินทางต่อได้
ในเชิงเปรียบเปรย สำนวนนี้สะท้อนถึงบุคคลหรือสิ่งที่ขัดขวางความก้าวหน้าหรือการดำเนินการในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยอาจตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม เปรียบเหมือนจระเข้ที่เลือกนอนขวางคลอง ทำให้เกิดอุปสรรคที่ยากจะแก้ไขหรือเลี่ยงผ่านไปได้ง่าย ๆ จึงมักใช้กล่าวถึงสถานการณ์ที่มีผู้ทำให้การดำเนินงานช้าลง หรือเกิดความล่าช้าอย่างไม่จำเป็น
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- การประชุมเพื่ออนุมัติโครงการล่าช้าไปหลายเดือน เพราะมีคนในทีมคัดค้านแผนงานอยู่เสมอ “คนคนนี้เหมือนจระเข้ขวางคลอง ทำให้โครงการเดินหน้าต่อไม่ได้” (เปรียบถึงการขัดขวางการทำงาน)
- หน่วยงานที่ต้องขออนุญาตใช้พื้นที่ก่อสร้าง แต่เจอเจ้าหน้าที่บางคนยึกยัก ไม่ยอมเซ็นอนุมัติ “ถ้าจะเดินเรื่องต่อได้ ต้องจัดการกับจระเข้ขวางคลองคนนี้ก่อน” (เปรียบถึงการเป็นอุปสรรคในกระบวนการอนุมัติ)
- ทีมฟุตบอลไม่สามารถวางแผนการเล่นได้ เพราะมีสมาชิกบางคนไม่ยอมร่วมมือและสร้างปัญหาให้ทีม “แบบนี้ไม่ต่างจากจระเข้ขวางคลอง ขัดขวางความสำเร็จของทั้งทีม” (กล่าวถึงการขัดขวางการทำงานเป็นทีม)
- การผลักดันกฎหมายใหม่สะดุดลง เพราะฝ่ายค้านไม่ยอมให้ความร่วมมือและพยายามยื้อเวลา “ฝ่ายค้านในสภาทำตัวเหมือนจระเข้ขวางคลอง ไม่ยอมให้กฎหมายผ่านง่าย ๆ” (หมายถึงการขัดขวางกระบวนการในสภา)
- ในครอบครัว ทุกคนเห็นด้วยกับการปรับปรุงบ้านใหม่ แต่มีญาติคนหนึ่งที่ไม่ยอมและขัดขวางทุกความคิด “เขากลายเป็นจระเข้ขวางคลอง ที่ทำให้ทุกอย่างล่าช้าไปหมด” (กล่าวถึงการเป็นอุปสรรคต่อความเห็นพ้องในครอบครัว)
สำนวนที่มีความหมายคล้ายกัน
- ก้างขวางคอ หมายถึง: ผู้ที่ขัดขวางมิให้ทําการได้สะดวก ผู้ขัดขวางให้ผู้อื่นเสียประโยชน์