สำนวนไทยหมวดหมู่ พ. เพชรในตม
เพชรในตม หมายถึง
สำนวน “เพชรในตม” หมายถึง บางสิ่งหรือบางคนที่ไม่ได้ผ่านการขัดเกลา ปรากฏตัวในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดีหรือไม่น่ามอง แต่แท้จริงแล้วกลับมีคุณค่าในแก่นแท้ เปรียบเสมือนเพชรดิบที่ฝังอยู่ในตมหรือโคลน แม้ยังไม่ได้ผ่านการเจียระไน ดูหมองและผิดรูป แต่แท้จริงแล้วมีมูลค่าสูง กล่าวคือ “คนที่มีความสามารถซ่อนเร้นหรือมีคุณสมบัติที่ดีเยี่ยม แต่ยังไม่ได้รับการค้นพบหรือโดดเด่น” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากภาพของเพชรดิบที่ฝังอยู่ในตมหรือโคลน เพชรดิบยังไม่ได้ผ่านการเจียระไน จึงมีลักษณะหมองและผิดรูปมากกว่าเพชรทั่วไป แม้จะดูไม่น่าดึงดูด แต่แท้จริงแล้วมีมูลค่าสูง
การเปรียบเทียบนี้สะท้อนถึงคนหรือสิ่งของที่มีคุณค่าในแก่นแท้ แม้จะปรากฏตัวในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดี หรือยังไม่ได้ผ่านการขัดเกลา แต่หากได้รับการดูแลหรือโอกาสเหมาะสม คุณค่าแท้จริงของมันก็จะปรากฏออกมาอย่างชัดเจน
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เด็กชายคนหนึ่งมาจากครอบครัวยากจน ไม่มีโอกาสเรียนพิเศษ แต่เมื่อครูได้สังเกตและฝึกฝนความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเขา เด็กคนนั้นก็กลายเป็นเพชรในตมของโรงเรียน
- นักดนตรีที่เริ่มต้นเล่นเครื่องดนตรีด้วยตนเองโดยไม่มีครูสอน เสียงดนตรีของเขายังไม่สมบูรณ์ แต่เต็มไปด้วยศักยภาพ หากได้รับการฝึกฝน เขาจะเป็นเพชรในตมที่สามารถสร้างชื่อเสียงได้
- พนักงานใหม่ในบริษัทดูเหมือนไม่โดดเด่นและพูดน้อย แต่เมื่อลองมอบหมายงานที่ท้าทาย เขากลับสามารถสร้างผลงานยอดเยี่ยม ทำให้เห็นว่าเขาเป็นเพชรในตมของทีม
- ศิลปินท้องถิ่นคนหนึ่งวาดภาพบนผืนผ้าใบเก่าและอุปกรณ์ไม่ดี ภาพวาดอาจดูธรรมดา แต่เมื่อมีการแนะนำเทคนิคและสนับสนุน เขาก็กลายเป็นเพชรในตมที่มีผลงานโดดเด่น
- นักเขียนฝึกหัดคนหนึ่งส่งบทความไปยังนิตยสารเล็ก ๆ ผลงานของเขาอาจยังไม่สมบูรณ์ แต่บรรณาธิการเห็นศักยภาพและช่วยชี้แนะจนผลงานพัฒนาขึ้น เขาก็ถือเป็นเพชรในตมที่รอวันส่องประกาย