คำพังเพยหมวดหมู่ ข. เขียว ๆ อย่าเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์
เขียว ๆ อย่าเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์ หมายถึง
คำพังเพย “เขียว ๆ อย่าเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์” หมายถึง อย่าด่วนตัดสินคนหรือสิ่งใดเพียงแค่รูปลักษณ์ภายนอก เพราะสิ่งที่เห็นอาจไม่เป็นอย่างที่คิดหรือคาดหวัง เปรียบเสมือนสิ่งที่มีสีเขียว ซึ่งอาจไม่ใช่สิ่งดีเลิศอย่างพระอินทร์เสมอไป เตือนให้พิจารณาอย่างรอบคอบก่อนตัดสินใจ กล่าวคือ “การอย่าเชื่ออะไรง่าย ๆ อย่างไม่มีเหตุผล เห็นอะไรก็อย่าเพิ่งด่วนสรุป” นั่นเอง
ที่มาของคำพังเพยนี้
มาจากวรรณคดีไทยเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งกล่าวถึงพระอินทร์ ผู้เป็นเทพเจ้ามีกายสีเขียวอันเป็นสัญลักษณ์แห่งความดีงามและสูงส่ง แต่ในเรื่องเดียวกันก็มีตัวละครอย่างยักษ์อินทรชิต ซึ่งมีกายสีเขียวเช่นกัน
ในวรรณคดี พระอินทร์เป็นเทพเจ้าผู้มีกายสีเขียวสดใส จึงทำให้เกิดความเชื่อว่าสิ่งที่มีสีเขียวจะเกี่ยวข้องกับความดีงามและสูงส่ง แต่หากไม่พิจารณาให้ถี่ถ้วน การเห็นสิ่งที่ “เขียว” แล้วด่วนสรุปว่าเป็นพระอินทร์นั้น อาจเป็นความเข้าใจผิด เช่น ในเรื่องรามเกียรติ์ ยักษ์อย่างอินทรชิตซึ่งมีฤทธิ์เดชมากและมีกายสีเขียวเช่นกัน ก็อาจหลอกลวงและเป็นภัยร้ายแรงถึงชีวิต
คำพังเพยนี้จึงเป็นการเตือนว่าอย่าด่วนตัดสินสิ่งใดเพียงเพราะสิ่งที่เห็น เพราะบางครั้งสิ่งที่ดูดีหรือคล้ายคลึงกับสิ่งที่คุ้นเคย อาจแฝงไว้ด้วยอันตรายหรือข้อเสียที่คาดไม่ถึง การพิจารณาอย่างรอบคอบและใช้สติไตร่ตรองจึงเป็นสิ่งสำคัญในการตัดสินใจ
ตัวอย่างการใช้คำพังเพยนี้
- เห็นนายทุนคนหนึ่งแต่งตัวดูภูมิฐาน ใจดีเวลาพูดจา แต่กลับเอาเปรียบชาวบ้านด้วยสัญญาที่ไม่เป็นธรรม ผู้ใหญ่บ้านจึงเตือนว่า “เขียว ๆ อย่าเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์ คนดูดีภายนอกไม่ได้แปลว่าจะจริงใจเสมอไป” (เตือนให้ดูคนให้ถี่ถ้วนก่อนเชื่อใจ)
- เมื่อเพื่อนแนะนำสินค้าที่โฆษณาดูน่าเชื่อถือมาก แต่ไม่มีการรับประกันคุณภาพ สมศักดิ์จึงบอกว่า “ของเขียว ๆ แบบนี้ อย่าเพิ่งเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์นะ ดูให้แน่ใจก่อนว่าดีจริงหรือไม่” (เตือนให้พิจารณาให้รอบคอบก่อนตัดสินใจซื้อ)
- หญิงสาวคนหนึ่งเจอชายหนุ่มที่ดูสุภาพและมีฐานะ แต่ภายหลังพบว่าเขาเป็นนักต้มตุ๋น เพื่อนจึงปลอบว่า “เขียว ๆ อย่าเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์ ดูดีแค่ภายนอก แต่กลับซ่อนความร้ายกาจเอาไว้” (สอนให้ระวังคนที่ดูดีแต่ไม่น่าไว้ใจ)
- ในที่ทำงาน มีคนใหม่เข้ามาดูขยันขันแข็งและนอบน้อม แต่กลับแอบใส่ร้ายเพื่อนร่วมงานให้หัวหน้าเข้าใจผิด รุ่นพี่จึงเตือนว่า “เขียว ๆ อย่างนี้ อย่าเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์ ระวังให้ดีจะเจอปัญหา” (เตือนให้ระวังคนที่ดูดีแต่มีเจตนาไม่บริสุทธิ์)
- ลูกค้าถูกหลอกซื้อสินค้าราคาถูกที่โฆษณาว่าเป็นของแท้ แต่สุดท้ายเป็นของปลอม เพื่อนจึงบอกว่า “เห็นเขียว ๆ อย่าเพิ่งเฉลียวว่าเป็นพระอินทร์ ดูดีน่าเชื่อถือ แต่แท้จริงอาจเป็นของหลอกลวง” (เตือนให้ระวังการตัดสินจากภายนอกโดยไม่ตรวจสอบให้แน่ใจ)
สำนวน, สุภาษิต, คำพังเพย ที่คล้ายกัน
- ฝนตกอย่าเชื่อดาว หมายถึง: อย่าไว้วางใจใครหรืออะไรจนเกินไป หรืออย่าไว้ใจและเชื่อมั่นสิ่งใดสิ่งหนึ่งมากเกินไป เพราะบางอย่างอาจจะผิดพลาดได้
รู้จักสำนวน, สุภาษิต, อื่น ๆ ได้ที่ goodproverb.com
อ้างอิงความหมายจาก Forfundeal