สำนวนหมวดหมู่ ก. ไก่บินไม่ตกดิน
ไก่บินไม่ตกดิน หมายถึง
สำนวน “ไก่บินไม่ตกดิน” หมายถึง บริเวณที่มีอาคารบ้านเรือนหนาแน่นแออัดจนไม่มีพื้นที่ว่าง หลังคาติดกัน เปรียบเสมือนการที่ไก่บินผ่าน แต่ไม่สามารถตกถึงพื้นได้เพราะมีสิ่งกีดขวางเต็มพื้นที่ บินไปก็ตกถึงหลังคา หาพื้นหาดินไม่เจอ ซึ่งแสดงถึงความแออัดของบ้านเรือนที่ตั้งติดกันโดยไม่มีพื้นที่ว่าง ทั้งในชุมชนเมืองใหญ่หรือเขตที่มีประชากรหนาแน่น กล่าวคือ “บริเวณที่มีอาคารบ้านเรือนหนาแน่นแออัด” นั่นเอง
ที่มาของสำนวนนี้
มาจากวิถีชีวิตของคนสมัยก่อนที่นิยมเลี้ยงไก่ตามบ้านและชุมชน ทำให้เห็นพฤติกรรมของไก่อยู่บ่อย ๆ เมื่อไก่บิน จะสังเกตได้ว่ามันต้องการลงสู่พื้นดินเพราะเป็นที่ที่ปลอดภัยและคุ้นเคย หากไก่บินผ่านพื้นที่ที่แออัดไปด้วยอาคารบ้านเรือน หรือมีหลังคาปกคลุมแน่นขนัดจนไม่มีที่ว่างให้ลง คนจึงนำภาพนี้มาเปรียบเทียบว่า “ไก่บินไม่ตกดิน“ เพื่อสื่อถึงพื้นที่ที่มีความแออัดมากจนไม่มีช่องว่างให้ลงถึงพื้น
และเขตที่มีความหนาแน่นและคับคั่งของอาคารบ้านเรือนในไทยสมัยก่อน โดยเฉพาะที่สำเพ็ง ซึ่งเป็นย่านการค้าขายที่สำคัญ จำหน่ายสินค้าหลากหลายจากเมืองจีน เช่น เสื้อผ้า เครื่องประดับ ข้าวของเครื่องใช้ ผลไม้ และยังเป็นแหล่งรวมอบายมุขขนาดใหญ่ ทั้งโรงฝิ่น บ่อนการพนัน และสถานบริการหลายแห่ง ด้วยความหนาแน่นของอาคารบ้านเรือนในย่านนี้ ที่ต่างปลูกเรียงติดกันจนหลังคาเกยกันเต็มพื้นที่ ทำให้ผู้คนในยุคนั้นมองว่าหากไก่บินผ่านสำเพ็ง จะไม่มีที่ว่างให้ลงพื้นได้เพราะพื้นที่ถูกปกคลุมด้วยหลังคาอาคารจนหมด สำนวนนี้จึงเกิดขึ้นเพื่อสะท้อนถึงความแออัดของย่านชุมชนในเมืองใหญ่
ตัวอย่างการใช้สำนวนนี้
- ย่านนี้สร้างตึกสูงกันเต็มไปหมด เหมือนจะเป็นย่านไก่บินไม่ตกดินไปแล้ว (หมายถึงพื้นที่นี้มีอาคารสร้างอย่างหนาแน่นจนไม่มีที่ว่าง)
- ตลาดเก่าของเมืองนี้ทั้งร้านค้าและบ้านคนเรียงติดกัน จนกลายเป็นย่านไก่บินไม่ตกดิน (บรรยายตลาดที่มีอาคารเรียงชิดกันหนาแน่นในลักษณะเหมือนกับสำนวน)
- เวลาเดินผ่านสำเพ็ง รู้สึกเหมือนเดินในย่านไก่บินไม่ตกดิน เพราะร้านค้าตั้งเรียงรายกันแน่นขนัด (หมายถึงการเดินในพื้นที่ที่หนาแน่นด้วยอาคารหรือร้านค้า)
- เมืองใหม่ที่กำลังขยายตอนนี้ ถ้าไม่วางผังเมืองดี ๆ อาจกลายเป็นไก่บินไม่ตกดินเหมือนเมืองเก่า (แสดงความกังวลเกี่ยวกับการสร้างเมืองใหม่ให้หนาแน่นเกินไปจนไม่มีที่ว่าง)
- ฉันเคยไปเยาวราชตอนกลางคืน บรรยากาศเหมือนย่านไก่บินไม่ตกดิน ร้านค้าและผู้คนเยอะจนแทบไม่มีที่ยืน (หมายถึงเยาวราชมีร้านค้าและผู้คนหนาแน่นจนไม่มีพื้นที่ว่าง)
รู้จักสำนวน, สุภาษิต, อื่น ๆ ได้ที่ goodproverb.com
อ้างอิงความหมายจาก LONGDO DICT