สำนวนไทยหมวดหมู่ ค. คาบลูกคาบดอก
คาบลูกคาบดอก หมายถึง
สำนวน “คาบลูกคาบดอก” หมายถึง สถานการณ์ที่ตกอยู่ในช่วงคับขันหรือหัวเลี้ยวหัวต่อ กำลังจะได้หรือเสียก็ยังไม่แน่นอน ทุกอย่างอยู่ในจุดที่ก้ำกึ่งและสามารถเปลี่ยนแปลงไปในทางดีหรือร้ายได้ในทันที ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่เข้ามาเกี่ยวข้องหรือการตัดสินใจในช่วงเวลานั้น สำนวนนี้สะท้อนถึงความไม่มั่นคงและความเสี่ยงในสถานการณ์ที่ยังไม่มีคำตอบแน่ชัด กล่าวคือ “การตกอยู่ในระยะคับขันกำลังจะได้หรือเสียก้ำกึ่งกันโดยไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไหน” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากธรรมชาติของต้นไม้ในช่วงที่ดอกกำลังจะเปลี่ยนเป็นผล ซึ่งเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อสำคัญ หากทุกอย่างเป็นไปได้ด้วยดี ดอกจะติดผลและเจริญเติบโตต่อไป แต่หากมีปัจจัยที่ไม่เอื้ออำนวย เช่น ลมแรงหรือแมลงรบกวน ดอกอาจร่วงก่อนที่จะกลายเป็นผล
สำนวนนี้จึงเปรียบเทียบถึงสถานการณ์ที่ก้ำกึ่งและไม่แน่นอน อาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ดีหรือร้ายก็ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่เกี่ยวข้องหรือการจัดการในช่วงเวลาสำคัญนั้น ๆ
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- ธุรกิจของนายดำกำลังอยู่ในช่วงคาบลูกคาบดอก เพราะยอดขายยังไม่มั่นคง หากเดือนหน้าลูกค้าเพิ่มขึ้น ธุรกิจก็อาจไปได้ดี แต่ถ้ายอดลดลง อาจต้องปิดกิจการ (เปรียบถึงสถานการณ์ที่ยังไม่แน่นอนว่าจะสำเร็จหรือล้มเหลว)
- การเจรจาสันติภาพระหว่างสองประเทศยังอยู่ในช่วงคาบลูกคาบดอก เพราะทั้งสองฝ่ายยังไม่ตกลงกันได้ว่าจะร่วมมือหรือยุติข้อขัดแย้ง (สถานการณ์ที่ก้ำกึ่งระหว่างความสำเร็จและล้มเหลว)
- ผลการสอบของนักเรียนอยู่ในช่วงคาบลูกคาบดอก หากได้คะแนนในวิชาสุดท้ายสูงก็จะสอบผ่าน แต่ถ้าไม่ถึงเกณฑ์ก็อาจต้องเรียนซ้ำปี (เปรียบถึงผลลัพธ์ที่ยังไม่แน่นอน)
- โครงการสร้างสะพานกำลังอยู่ในช่วงคาบลูกคาบดอก เพราะวัสดุก่อสร้างขาดแคลน หากไม่ได้รับการสนับสนุนเพิ่ม โครงการอาจต้องหยุดชะงัก (สถานการณ์ที่อยู่ระหว่างความสำเร็จและความล้มเหลว)
- ความสัมพันธ์ระหว่างคู่รักคู่นี้อยู่ในช่วงคาบลูกคาบดอก เพราะกำลังตัดสินใจว่าจะปรับความเข้าใจกันหรือเลิกรากันไป (เปรียบถึงความสัมพันธ์ที่ยังไม่ชัดเจนว่าจะดีขึ้นหรือจบลง)