คำพังเพยไทยหมวดหมู่ น. น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก
น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก หมายถึง
คำพังเพย “น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก” หมายถึง ให้รู้จักอดทน อดกลั้น ไม่แสดงความไม่พอใจหรือความรู้สึกสีหน้าไม่ดีออกมา ควรรักษาน้ำใจผู้อื่นโดยไม่พูดหรือแสดงออกในสิ่งที่เป็นลบ เปรียบเสมือนแม้ในใจจะขุ่นมัวหรือไม่พอใจอย่างไร ก็ไม่ควรแสดงออกมาให้คนอื่นเห็น ควรเก็บไว้ภายใน และแสดงออกภายนอกอย่างอ่อนโยน สุภาพ และมีมารยาท กล่าวคือ
“แม้จะไม่พอใจก็ยังแสดงสีหน้ายิ้มแย้ม” นั่นเอง
ที่มาของคำพังเพย
มาจากการเปรียบเทียบลักษณะของ “น้ำ” ซึ่งในธรรมชาติ น้ำที่ดูใสจากภายนอก อาจมีสิ่งปนเปื้อนหรือความขุ่นอยู่ภายในได้ เช่นเดียวกับจิตใจคน ที่อาจมีความไม่พอใจ โกรธ หรือเสียใจ แต่ก็สามารถเก็บซ่อนสิ่งเหล่านั้นไว้ภายใน ไม่แสดงออกให้คนอื่นรับรู้
คำพังเพยนี้จึงสื่อถึงการควบคุมอารมณ์และวางตัวให้เหมาะสม โดยเฉพาะในสังคม การอยู่ร่วมกับผู้อื่นควรรู้จักระงับอารมณ์ เก็บความไม่พอใจไว้ และแสดงความสุภาพออกมาแทน เพื่อรักษาน้ำใจผู้อื่นและไม่ก่อให้เกิดความขัดแย้ง
ตัวอย่างการใช้คำพังเพย
- แม้จะไม่พอใจคำพูดของเพื่อน แต่แอนก็เลือกเงียบและยิ้มตอบ เพราะเธอเชื่อว่าน้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก (ควบคุมอารมณ์ ไม่แสดงความไม่พอใจออกมา)
- เวลาทำงานกับลูกค้า ต่อให้โดนต่อว่าแรงแค่ไหน พี่ก้อยก็ยังพูดดีและยิ้มอยู่เสมอ น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอกเพื่อรักษาภาพลักษณ์บริษัท (เก็บความรู้สึกไว้ ไม่ให้เสียงาน)
- โดนเพื่อนนินทาลับหลัง ตูนรู้เรื่องแต่ไม่โกรธกลับ เขาทำเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น เพราะเขายึดหลักน้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก (เลือกนิ่งเพื่อไม่ให้เรื่องบานปลาย)
- เวลาครูตำหนินักเรียน พี่เอไม่เคยขึ้นเสียงใส่ แม้จะรู้สึกน้อยใจ เพราะเขาเชื่อว่าน้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก (แสดงความเคารพ แม้จะไม่พอใจ)
- ตอนประชุมมีคนพูดแทรกความคิดของเขาตลอด แต่โอมก็ยังยิ้มและฟังจนจบ ไม่แสดงอารมณ์ใด ๆ เพราะเขารู้ว่าน้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก (ไม่ตอบโต้ทันทีเพื่อรักษาบรรยากาศประชุม)