สำนวนไทยหมวดหมู่ ต. โตฟักโตแฟง
โตฟักโตแฟง หมายถึง
สำนวน “โตฟักโตแฟง” หมายถึง คนที่ร่างกายเติบโตตามวัย แต่จิตใจ ความคิด หรือพฤติกรรมยังไม่พัฒนาเท่าที่ควร ยังคิดเหมือนเด็ก พูดจาหรือทำอะไรไม่เหมาะสมกับอายุ เปรียบเสมือนพืชอย่างฟักหรือแฟงที่โตเร็ว ขนาดใหญ่ แต่ไม่มีคุณค่าเท่าพืชชนิดอื่นในแง่ของรสชาติหรือประโยชน์มากนัก จึงสื่อถึงการเติบโตที่ใหญ่เปล่า ๆ แต่ไม่ลึกซึ้ง หรือไม่พัฒนาในด้านอื่น สะท้อนถึงการเติบโตที่ไม่สมดุลระหว่างร่างกายกับวุฒิภาวะทางจิตใจ กล่าวคือ “ผู้ที่โตแต่ร่างกายแต่จิตใจหรือความคิดยังเป็นเด็ก ๆ” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากการเปรียบเทียบกับพืชจำพวกฟักและแฟง ซึ่งเป็นผักเถาที่เจริญเติบโตเร็ว ผลมีขนาดใหญ่ แต่โดยธรรมชาติ ไม่ใช่พืชที่ให้รสชาติจัดจ้านหรือมีคุณค่าทางอาหารสูงนัก จึงถูกใช้เปรียบเปรยถึงคนที่ตัวโตหรือรูปร่างดูเป็นผู้ใหญ่แล้ว แต่จิตใจยังไม่เติบโตตามอายุ พูดหรือทำสิ่งไม่เหมาะสมเหมือนเด็ก ๆ
สำนวนนี้จึงสื่อถึงความเติบโตแบบเปลือกนอก ที่ไม่ได้มาพร้อมความคิดสุกงอมหรือความรับผิดชอบภายใน
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เด็กคนนั้นตัวโตพอ ๆ กับผู้ใหญ่ แต่พอไม่พอใจก็ลงไปดิ้นกับพื้นร้องไห้งอแง คุณครูเลยพูดติดตลกว่า โตฟักโตแฟงไปหน่อยนะเรา (ร่างกายโตแล้ว แต่พฤติกรรมยังงอแงแบบเด็กเล็ก)
- แบงค์อายุจะยี่สิบอยู่แล้ว แต่ยังต้องให้แม่คอยเตือนเรื่องตื่นไปเรียนทุกเช้า เพื่อน ๆ เลยแซวว่าโตฟักโตแฟง ไม่รู้จักรับผิดชอบชีวิตตัวเองเลย (อายุมากพอควร แต่ยังไม่รู้จักหน้าที่ของตัวเอง)
- เวลาถกเถียงเรื่องสำคัญในห้องประชุม เขายังชอบพูดแทรกเสียงดังแบบไม่ฟังใคร ทั้งที่เป็นผู้ใหญ่แล้ว เจ้านายเลยพูดว่า โตฟักโตแฟงใช้ไม่ได้หรอกนะ (รูปร่างเป็นผู้ใหญ่ แต่ขาดมารยาทและวุฒิภาวะ)
- หลานชายเล่นเกมแพ้แล้วขว้างโทรศัพท์ลงพื้น ทั้งที่อายุเกือบมัธยมปลายแล้ว ยายถอนหายใจแล้วบ่นว่า โตฟักโตแฟงจริง ๆ ไอ้หนูเอ๊ย (ร่างกายโตแต่ควบคุมอารมณ์ไม่เป็นเหมือนเด็กเล็ก)
- พอถูกครูตำหนินิดหน่อย เขาก็เดินหนีออกจากห้องเรียนเงียบ ๆ ไม่พูดไม่จา เพื่อน ๆ บอกว่านิสัยยังโตฟักโตแฟงเหมือนเดิมเลย (ไม่รู้จักการรับคำติและพัฒนาตัวเองแบบผู้ใหญ่)