สำนวนไทยหมวดหมู่ ต. ตีหัวเข้าบ้าน
ตีหัวเข้าบ้าน หมายถึง
สำนวน “ตีหัวเข้าบ้าน” หมายถึง การฉวยโอกาสหาประโยชน์จากบางสิ่งบางอย่าง แล้วรีบหลบหนีหรือถอยกลับเข้าสู่ที่ปลอดภัยของตัวเอง โดยไม่รับผิดชอบหรือเผชิญผลที่ตามมา เปรียบเสมือนการตีหัวใครสักคนเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ แล้วรีบวิ่งกลับเข้าบ้านไปอย่างรวดเร็ว เพื่อให้ตัวเองปลอดภัย กล่าวคือ “ผู้ที่ฉวยโอกาสหาประโยชน์ เมื่อได้แล้วหลบหนีเข้าหาที่ปลอดภัย” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากภาพเปรียบเทียบในสังคมไทยสมัยก่อน ซึ่งสะท้อนพฤติกรรมของคนที่ ทำร้ายหรือเอาเปรียบผู้อื่นแล้วรีบหลบหนีเข้าบ้านตัวเองเพื่อความปลอดภัย โดยไม่รับผิดชอบสิ่งที่เกิดขึ้น
คำว่า “ตีหัว” ในที่นี้หมายถึง การทำร้ายหรือฉวยประโยชน์อย่างรวดเร็ว ส่วน “เข้าบ้าน” คือ การหลบเข้าสู่พื้นที่ที่ปลอดภัยของตนเอง เปรียบเสมือนการตีหัวใครแล้วรีบวิ่งเข้าบ้านล็อกประตูไม่ให้ใครตามทัน
สำนวนนี้มักใช้ในเชิงตำหนิคนที่เอาเปรียบ ขโมย แอบอ้าง หรือฉวยผลประโยชน์แล้วหายตัวไปโดยไม่รับผิดชอบ เป็นการกระทำที่เห็นแก่ตัวและหลีกเลี่ยงความเสียหายที่จะตามมาภายหลัง
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- พอได้เซ็นสัญญาเรียบร้อย ฝ่ายคู่ค้าก็เริ่มไม่ติดต่อกลับ พอมีปัญหาก็เงียบหาย เหมือนแค่จะตีหัวเข้าบ้านให้ได้ผลประโยชน์ก่อนแล้วทิ้ง (ฉวยโอกาสทำข้อตกลงเพื่อประโยชน์ตัวเอง แล้วหลบเลี่ยงความรับผิดชอบภายหลัง)
- นักการเมืองบางคนหาเสียงจนได้ตำแหน่ง พอชนะก็ไม่เคยลงพื้นที่อีกเลย แบบนี้ชัดเจนว่าแค่ตีหัวเข้าบ้าน (ใช้ประชาชนเป็นทางผ่านเพื่อให้ได้อำนาจ แล้วไม่รับผิดชอบต่อคำพูด)
- เห็นบอสชมลูกน้องคนใหม่ พอโปรเจกต์สำเร็จก็รีบไปเสนอชื่อผลงานว่าเป็นของตัวเอง อันนี้ตีหัวเข้าบ้านสุด ๆ (ฉวยผลงานของคนอื่นเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัว แล้วรีบถอยกลับแบบไม่ให้ใครท้วง)
- คนขายบ้านหลังนั้นรับเงินมัดจำแล้วหายเงียบ ไม่โอนบ้าน ไม่เซ็นเอกสารใด ๆ อีก แบบนี้คือมาตีหัวเข้าบ้านเอาตังค์ไปฟรี ๆ (เอาเงินแล้วหลบหนีโดยไม่ดำเนินการให้ครบตามข้อตกลง)
- โครงการนั้นตอนแรกก็เข้ามาขอความร่วมมือกับชาวบ้านดี ๆ แต่พอได้รับการอนุมัติปุ๊บ กลับตัดทุกการสื่อสาร แล้วเริ่มสร้างโดยไม่ฟังเสียงใครอีก แบบนี้ตีหัวเข้าบ้านแบบเห็น ๆ (แสดงพฤติกรรมฉวยโอกาสแล้วตัดขาดทันทีเมื่อได้สิ่งที่ต้องการ)