สำนวนไทยหมวดหมู่ ฝ. ฝากปลาไว้กับแมว
ฝากปลาไว้กับแมว หมายถึง
สำนวน “ฝากปลาไว้กับแมว” หมายถึง การมอบหมายสิ่งที่สำคัญหรือมีค่าให้กับผู้ที่ไม่น่าไว้ใจหรืออาจทำให้เสียหายได้ เปรียบเสมือนการให้แมวดูแลปลา ซึ่งตามธรรมชาติแล้วแมวมักจะกินปลา จึงไม่สามารถไว้ใจได้ กล่าวคือ “การฝากสิ่งใดสิ่งหนึ่งไว้กับคนที่ชอบสิ่งนั้นย่อมสูญหายได้ง่าย, ไว้ใจคนที่ไม่ควรไว้ใจ” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากพฤติกรรมตามธรรมชาติของสัตว์ โดยเฉพาะแมวที่เป็นนักล่าตามสัญชาตญาณ เมื่อเห็นปลาแมวมักจะกินทันที ดังนั้นการนำปลาไปฝากให้แมวดูแล ถ้าจะเอาคืนคงไม่ได้เพราะแมวกินไปแล้วแน่นอน จึงเท่ากับมอบสิ่งที่มีค่าให้กับผู้ที่ไม่น่าไว้ใจหรือมีแนวโน้มทำให้เสียหายได้
คนโบราณสังเกตพฤติกรรมนี้และนำมาใช้เป็นคำเปรียบเทียบเชิงสำนวน เพื่อเตือนให้ระวังในการฝากสิ่งสำคัญไว้กับผู้ที่ไม่มีความน่าเชื่อถือ หรือผู้ที่มีโอกาสทำให้เกิดความเสียหาย เช่น การมอบหมายงานสำคัญให้คนที่ไม่ซื่อสัตย์ การฝากเงินหรือทรัพย์สินให้ผู้ที่อาจเอาเปรียบ หรือแม้กระทั่งการไว้ใจเรื่องลับกับคนที่ไม่น่าไว้วางใจ
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- จำไว้นะอย่าให้เงินก้อนใหญ่กับเพื่อนยืม เพราะเหมือนฝากปลาไว้กับแมว อาจไม่ได้คืน สุดท้ายตัวเองก็มาเจ็บปวดเอง (เปรียบเทียบการให้เพื่อนยืมเงิน เหมือนมอบสิ่งมีค่าให้ผู้ที่อาจทำให้ตนเสียหาย)
- รัฐบาลเตือนหน่วยงานภาครัฐอย่าโอนเงินโครงการสำคัญให้ผู้รับเหมาที่ไม่มีประวัติซื่อสัตย์ เพราะอาจเกิดความเสียหาย เหมือนฝากปลาไว้กับแมว (ใช้สำนวนเปรียบเทียบการมอบหมายสิ่งสำคัญให้คนไม่น่าไว้ใจ ทำให้เกิดความเสี่ยง)
- เธอไม่ควรเอาเอกสารสำคัญไปให้เพื่อนที่ไม่ซื่อสัตย์เก็บไว้ มันเหมือนกับการฝากปลาไว้กับแมว (เปรียบเทียบการมอบสิ่งสำคัญให้คนไม่น่าไว้ใจ)
- นักลงทุนเอกชนเตือนเพื่อนร่วมทุนอย่าไว้วางใจการบริหารเงินทั้งหมดกับบริษัทที่มีประวัติฉ้อฉล เพราะเป็นเหมือนการฝากปลาไว้กับแมว (สื่อถึงการให้ความรับผิดชอบหรือทรัพย์สินสำคัญแก่ผู้ที่อาจทำให้เสียหาย)
- การให้คนที่ชอบเล่นการพนันเก็บเงินกองกลางเป็นเรื่องไม่ควร ราวกับฝากปลาไว้กับแมว (ตือนถึงความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหาย)