คำพังเพยไทยหมวดหมู่ ป. เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่
เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่ หมายถึง
คำพังเพย “เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่” หมายถึง ผู้ใดมีหน้าที่การงานหรือถิ่นที่อยู่ของตนแล้ว ควรทำหน้าที่ให้ดีที่สุด หรือจงรักษาถิ่นฐานและหน้าที่ของตนเองไว้ อย่าทิ้งไปไหน เปรียบเหมือนเรือที่ควรจอดอยู่ที่ท่า ไม่ใช่ที่อื่น และเสือที่ควรรักษาถิ่นที่อยู่ของตนคือป่าใหญ่ กล่าวคือ “การอย่าทิ้งถิ่นฐานหรือที่อยู่ที่เหมาะสมกับตนเอง กตัญญูรักษาหน้าที่และบทบาทของตนเองให้มั่นคง” นั่นเอง
ที่มาของคำพังเพย
มาจากเปรียบเทียบให้เห็นว่าเรือไม่ควรปล่อยล่องไปโดยไม่มีท่า เสือไม่ควรออกจากป่าที่เป็นที่อยู่ตามธรรมชาติ สอนให้คนรู้จักรักษาที่มาที่ไปของตนเอง ไม่ลืมว่าเป็นใคร มาจากไหน และควรอยู่ในบทบาทหรือถิ่นที่เหมาะสมกับตัวเอง
คำพังเพยนี้จึงสอนว่าเมื่อมีหน้าที่หรือความสามารถเฉพาะด้าน ควรอยู่ในสภาพแวดล้อมหรือบทบาทที่เหมาะสมกับตนเอง อย่าทิ้งสิ่งที่ทำให้ตัวเองอยู่ได้ดีหรือมีประโยชน์ เพราะอาจทำให้เสียความมั่นคงหรือความได้เปรียบ และยังหมายถึงการแสดงความกตัญญู เป็นลูกหลานเมื่อได้ดีมีความเจริญก้าวหน้าอย่าได้ลืมคุณของพ่อแม่ญาติผู้ใหญ่ของตัวเอง
ตัวอย่างการใช้คำพังเพย
- แม้จะมีโอกาสไปทำงานที่อื่น แต่คุณควรตั้งใจทำหน้าที่ในตำแหน่งปัจจุบันให้ดีที่สุด เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่ (ต้องรักษาหน้าที่และบทบาทของตนเองให้มั่นคงและเต็มศักยภาพ)
- ชาวประมงไม่เคยละทิ้งท่าเรือประจำของตน ถึงแม้ว่าจะมีทะเลใหม่ให้สำรวจ เพราะเป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่ (ต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ตนคุ้นเคยและสามารถใช้ความสามารถได้เต็มที่)
- ผู้บริหารทุ่มเททำงานในตำแหน่งเดิม ถึงโอกาสย้ายก็ไม่ทิ้งจุดยืน เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่ (รักษาเสถียรภาพและบทบาทของตัวเองอย่างมั่นคง)
- ลูกชายตัดสินใจสานธุรกิจครอบครัว แม้มีโอกาสไปทำงานไกลถึงสหรัฐอเมริกา เขาก็ไม่ทิ้งบ้านเกิดและความรับผิดชอบ เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่ (เลือกทำหน้าที่และรักษาความรับผิดชอบต่อครอบครัว แม้มีทางเลือกอื่นก็ไม่ละทิ้ง)
- หลวงตาวัดป่าเคยสอนว่าจงอย่าละทิ้งรากเหง้าและหน้าที่ของตนเอง เหมือนเรือที่ไม่ควรทิ้งท่าและเสือที่ไม่ควรละทิ้งป่า (การตระหนักถึงต้นกำเนิด ตำแหน่ง และบทบาทของตัวเอง)