สำนวนไทยหมวดหมู่ พ. พระมาลัยมาโปรด
พระมาลัยมาโปรด หมายถึง
สำนวน “พระมาลัยมาโปรด” หมายถึง คนที่มาให้ความช่วยเหลืออย่างไม่คาดคิดในยามที่ตกทุกข์ได้ยากอยู่ เปรียบเสมือนเหมือนพระมาลัยในตำนานพุทธศาสนาที่เสด็จไปโปรดผู้ตกทุกข์ได้ยาก ดับทุกข์และคลายความลำบากให้ทันที โดยไม่จำเป็นต้องร้องขอ กล่าวคือ “ผู้ที่มาช่วยเหลือในยามที่กำลังเดือดร้อนอยู่พอดี” นั่นเอง

ที่มาของสำนวน
ตำนานทางพุทธศาสนาเรื่อง “พระมาลัย” ซึ่งเล่าขานกันมาตั้งแต่สมัยราว พุทธศักราช 900 กว่า โดยเป็นเรื่องที่ พระภิกษุชาวลังกา (สิงหล) แต่งขึ้น
พระมาลัยเป็นพระอรหันต์ผู้มีศีล สมาธิ และปัญญาสูงส่ง ท่านมักเข้าฌานสมาบัติไปโปรดสัตว์ในเมืองนรกเป็นประจำ และทุกครั้งที่เสด็จไป ท่านจะแสดงอิทธิฤทธิ์ดับไฟนรกที่ลุกโชน เผาไหม้สัตว์นรกให้ดับลง พร้อมทั้งบันดาลให้ฝนโปรยลงดับความร้อน และแปรเปลี่ยนน้ำเดือดในกระทะทองแดงให้กลายเป็นน้ำเย็นรสหวานดั่งน้ำผึ้ง ให้สัตว์นรกได้ดื่มกินคลายทุกข์
เมื่อเหล่าสัตว์นรกได้รับความเมตตาและได้ฟังธรรมจากพระมาลัย ต่างซาบซึ้งและวิงวอนให้ท่านนำสารไปบอกญาติในโลกมนุษย์ให้ทำบุญอุทิศส่วนกุศลมาช่วยตนให้พ้นกรรม พระมาลัยจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ของความเมตตา ความช่วยเหลือ และการโปรดสัตว์ผู้ตกทุกข์ได้ยาก
สำนวนนี้ถูกนำมาใช้เปรียบเทียบถึงการได้รับความช่วยเหลือหรือความเมตตาอย่างไม่คาดคิด ในเวลาที่กำลังเผชิญความทุกข์ยาก เสมือนมีพระมาลัยเสด็จมาช่วยให้รอดพ้นจากความลำบากนั้น
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- นักเรียนสอบตกวิชาสำคัญ แต่ครูกลับให้โอกาสทำข้อสอบซ่อมและให้คำแนะนำเป็นพิเศษ ทำให้เขาสามารถผ่านวิชาไปได้ เห็นได้ชัดว่าเป็นเหมือน “พระมาลัยมาโปรด” ช่วยให้ผ่านพ้นวิกฤติทันเวลา
- บริษัทขนาดเล็กกำลังประสบปัญหาการเงินอย่างหนัก แต่ได้รับการสนับสนุนเงินทุนจากนักลงทุนโดยไม่คาดคิด ทำให้โครงการสำคัญเดินหน้าได้ทันเวลา ถือเป็นเหตุการณ์แบบ “พระมาลัยมาโปรด” ช่วยให้รอดพ้นวิกฤติทางธุรกิจ
- ชาวบ้านที่ประสบอุทกภัยอย่างหนัก ได้รับความช่วยเหลือจากองค์กรสาธารณกุศลและหน่วยงานรัฐทันที ทำให้สามารถฟื้นฟูชีวิตและทรัพย์สินได้รวดเร็ว เหมือนกับ “พระมาลัยมาโปรด” ช่วยคลี่คลายทุกข์ในยามคับขัน
- นักวิจัยกำลังประสบปัญหาขาดอุปกรณ์สำคัญสำหรับทดลอง แต่มีผู้บริจาคอุปกรณ์โดยไม่คาดคิด ทำให้สามารถดำเนินงานต่อไปได้ราบรื่น เหตุการณ์นี้เปรียบเสมือน “พระมาลัยมาโปรด” ช่วยให้พ้นจากอุปสรรค
- คนตกงานหลายเดือน กำลังสิ้นหวัง แต่กลับได้รับโอกาสงานที่ตรงกับความสามารถและความชอบทันที ทำให้ชีวิตเปลี่ยนไปในทางดี เหตุการณ์นี้จึงเหมือน “พระมาลัยมาโปรด” มาช่วยเหลือในยามลำบากโดยไม่คาดคิด