สำนวนไทยหมวดหมู่ ช. ชักหน้าไม่ถึงหลัง
ชักหน้าไม่ถึงหลัง หมายถึง
สำนวน “ชักหน้าไม่ถึงหลัง” หมายถึง มีรายได้ไม่พอรายจ่าย หรือมีทรัพยากรจำกัดจนไม่สามารถจัดสรรให้เพียงพอกับทุกด้าน เปรียบเสมือนการดึงผ้าห่มมาคลุมด้านหนึ่ง แต่กลับทำให้อีกด้านขาดไป ไม่สามารถครอบคลุมได้ทั้งหมด กล่าวคือ “ความขัดสนเพราะรายได้มีไม่พอคุ้มกับรายจ่าย รายได้ที่รับมาเมื่อต้นเดือนไม่พอใช้ไปถึงปลายเดือน” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากการเปรียบเปรยถึงการนุ่งผ้าที่มีขนาดสั้นเกินไป หากพยายามดึงมาคลุมด้านหน้า ด้านหลังก็จะขาดไป และหากดึงไปด้านหลัง ด้านหน้าก็จะไม่มิดชิด เปรียบเสมือนการมีทรัพยากรจำกัด โดยเฉพาะในเรื่องการเงิน ที่เมื่อใช้จ่ายในส่วนหนึ่งแล้ว ก็ไม่เหลือพอสำหรับส่วนอื่น ทำให้เกิดปัญหาในการบริหารจัดการ
สำนวนนี้จึงมักใช้ในบริบทของ การเงินที่ไม่พอใช้ หรือ การจัดสรรทรัพยากรที่ขาดแคลนจนไม่สามารถครอบคลุมความต้องการทั้งหมดได้ เช่น การมีรายได้ไม่พอกับค่าใช้จ่าย หรือการต้องเลือกใช้ทรัพยากรในสิ่งหนึ่งจนอีกสิ่งหนึ่งขาดแคลน
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- ครอบครัวของเขามีรายได้เพียงพอสำหรับค่าใช้จ่ายพื้นฐาน แต่เมื่อมีค่าใช้จ่ายฉุกเฉินเข้ามาก็ทำให้ขาดสภาพคล่อง เหมือนอยู่ในสภาพชักหน้าไม่ถึงหลังตลอดเวลา (แสดงถึงการเงินที่ไม่เพียงพอ)
- เจ้าของร้านค้ารายเล็กต้องจ่ายค่าของ ค่าจ้างพนักงาน และค่าเช่าไปพร้อมกัน ทำให้เงินหมุนไม่ทัน สุดท้ายต้องไปกู้เงินมาเพิ่มเพราะชักหน้าไม่ถึงหลัง (สะท้อนถึงการบริหารเงินที่ไม่พอรายจ่าย)
- นักศึกษาหลายคนที่ต้องทำงานไปด้วยเรียนไปด้วย มักมีปัญหาด้านการเงิน เพราะค่าเทอม ค่าที่พัก และค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันสูงเกินกว่ารายได้ ทำให้ต้องดิ้นรนอย่างหนักเพราะชักหน้าไม่ถึงหลัง (เปรียบเทียบถึงการเงินที่ขาดแคลน)
- พ่อบ่นกับแม่ว่า “ทุกวันนี้เงินเดือนแทบไม่เหลือเก็บเลย ค่าใช้จ่ายเยอะขึ้นทุกวัน แถมค่าของแพงขึ้นอีก แบบนี้มันชักหน้าไม่ถึงหลังชัด ๆ” แม่พยักหน้าพร้อมถอนหายใจ (แสดงถึงสถานการณ์ที่ค่าใช้จ่ายสูงเกินรายได้)
- เพื่อนคนหนึ่งบ่นว่า “เมื่อก่อนเงินเดือนพอใช้แบบสบาย ๆ แต่เดี๋ยวนี้ข้าวของแพงขึ้น แค่จ่ายค่าเช่าห้องกับค่าอาหารก็แทบไม่เหลือ แบบนี้จะไม่ให้บ่นว่าชักหน้าไม่ถึงหลังได้ยังไง” (เปรียบถึงภาวะเศรษฐกิจที่ทำให้คนใช้จ่ายลำบากขึ้น)
สำนวนที่ความหมายคล้ายกัน
- กระเชอก้นรั่ว หมายถึง: บุคคลที่สุรุ่ยสุร่ายใช้จ่ายฟุ่มเฟือยเกินจำเป็น, ไม่รู้จักเก็บหอมรอมริบ, ขาดการประหยัด