สำนวนไทยหมวดหมู่ จ. จับปูใส่กระด้ง
จับปูใส่กระด้ง หมายถึง
สำนวน “จับปูใส่กระด้ง” หมายถึง การพยายามจัดการหรือควบคุมสิ่งที่ยากจะทำให้อยู่นิ่ง ๆ ได้, การดูแลหรือควบคุมคนกลุ่มหนึ่งที่ไม่อยู่นิ่งและชอบทำให้วุ่นวาย เปรียบเหมือนการจับปูที่ดิ้นรนหนีเมื่อถูกใส่ในกระด้ง ทำให้การควบคุมหรือดูแลเป็นเรื่องยุ่งยากและวุ่นวาย สำนวนนี้มักใช้กับสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับเด็กซน หรือกลุ่มคนที่เคลื่อนไหวตลอดเวลาและจัดการได้ยาก กล่าวคือ “สิ่งที่ยากที่จะทำให้อยู่นิ่ง ๆ ได้” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
สำนวนนี้มาจากพฤติกรรมของปู ซึ่งเป็นสัตว์ที่เคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลา หากจับปูหลายตัวมาใส่ในกระด้ง ซึ่งเป็นภาชนะที่มีพื้นโค้งและไม่เรียบ ปูเหล่านั้นจะพยายามปีนป่ายหนีออกจากกระด้ง ทำให้ดูวุ่นวายและยากที่จะควบคุมให้อยู่นิ่ง ๆ
สำนวนนี้จึงถูกนำมาเปรียบเปรยกับสถานการณ์ที่ต้องจัดการกับกลุ่มคนที่อยู่ไม่นิ่งหรือสร้างความวุ่นวาย เช่น เด็กซน หรือคนที่ควบคุมได้ยาก สะท้อนถึงความลำบากและความยุ่งยากในการจัดการเรื่องราวเหล่านั้นให้สงบหรือเป็นระเบียบ
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- ในห้องเรียนอนุบาล ครูพยายามให้เด็ก ๆ นั่งเรียงแถวอย่างเป็นระเบียบ แต่เด็กบางคนกลับวิ่งเล่นไปทั่วห้องจนควบคุมยาก “การจัดการเด็ก ๆ พวกนี้ไม่ต่างจากจับปูใส่กระด้ง เลย” (หมายถึง เด็ก ๆ ซนมากจนจัดการยาก)
- วันประชุมใหญ่ของครอบครัว ทุกคนพูดคุยพร้อมกันโดยไม่มีใครฟังใคร คุณย่าได้แต่บ่นว่า “บ้านนี้เหมือนจับปูใส่กระด้ง คุยกันวุ่นวายจนฟังไม่รู้เรื่องเลย” (หมายถึง ความยุ่งเหยิงจากคนหลายคนที่ไม่อยู่นิ่ง)
- คุณครูต้องดูแลนักเรียนชั้นประถมที่กำลังเตรียมตัวขึ้นแสดงละครเวที แต่เด็ก ๆ ไม่มีใครยอมซ้อมตามบท “ซ้อมละครกับพวกนี้ยากเหมือนจับปูใส่กระด้ง เลย ทุกคนอยู่ไม่นิ่งกันหมด” (หมายถึง ความยุ่งยากในการจัดการเด็กที่ซน)
- ในทีมงานจัดอีเวนต์ ทุกคนต่างทำงานของตัวเองโดยไม่มีการประสานงาน ทำให้เกิดความวุ่นวาย “งานนี้เหมือนจับปูใส่กระด้ง แต่ละคนวิ่งวุ่นไปหมด ไม่มีใครคุยกันเลย” (หมายถึง การทำงานที่ไม่เป็นระเบียบ)
- ระหว่างการเตรียมงานแต่ง เด็ก ๆ หลาน ๆ วิ่งเล่นไปทั่วบ้านและสร้างความปั่นป่วน “แค่ดูแลเด็ก ๆ ยังเหนื่อยเหมือนจับปูใส่กระด้ง เลย งานอื่นคงต้องพักไว้ก่อน” (หมายถึง การจัดการเด็กซนที่สร้างความยุ่งยาก)