สุภาษิตไทยหมวดหมู่ ช. ช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม
ช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม หมายถึง
สุภาษิต “ช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม” หมายถึง การทำสิ่งใดก็ตาม หากมีความรอบคอบ ไม่เร่งรีบ ย่อมได้ผลลัพธ์ที่ดีและมีคุณภาพมากกว่าการทำอย่างเร่งด่วน เปรียบเสมือนการเลือกพร้า หากค่อย ๆ ดูและเลือกอย่างละเอียด ก็จะได้พร้าที่ดีและคมกว่าการรีบหยิบแบบไม่พิจารณา สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของความใจเย็นและความรอบคอบในการทำงาน กล่าวคือ “การค่อย ๆ คิดค่อย ๆ ทำด้วยความรอบคอบ จะได้ผลดีและสำเร็จผลในที่สุด” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากวิถีชีวิตของชาวไทยในอดีตซึ่งใช้พร้า และกระบวนการตีพร้า ซึ่งเป็นมีดชนิดหนึ่งที่ใช้ในงานเกษตรกรรม การตีพร้าต้องใช้เวลานานและต้องค่อย ๆ ตีเหล็กร้อนทีละน้อย เพื่อให้ใบมีดบาง คม และแข็งแรง หากรีบร้อนเกินไป พร้าอาจออกมาไม่สมบูรณ์หรือไม่แข็งแรงพอ เปรียบเสมือน การทำสิ่งใดก็ตาม หากทำด้วยความรอบคอบและอดทน ย่อมได้ผลลัพธ์ที่ดีและมีคุณภาพกว่า
นอกจากนี้สุภาษิตนี้ยังปรากฏในวรรณคดีไทยเรื่อง “ขุนช้างขุนแผน” ตอนกำเนิดพลายงาม โดยมีข้อความว่า “ว่าช้าช้าจะได้พร้าสองเล่มงาม หรือเนื้อความขวางไว้ให้นางแขวน มิใช่ไม้ปักเลนเอนคลอนแคลน เห็นผัวเปรี้ยงก็จะแปร้นพิไรพลอย” สะท้อนแนวคิดว่าการรอคอยและการทำอะไรอย่างรอบคอบย่อมให้ผลลัพธ์ที่ดีกว่าเร่งรีบโดยไม่ไตร่ตรอง
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- แม้จะใช้เวลานานกว่าคนอื่น แต่พิมพ์เลือกศึกษาข้อมูลอย่างละเอียดก่อนลงทุน ทำให้เธอประสบความสำเร็จโดยไม่ต้องเสียเงินไปกับความผิดพลาด นี่แหละช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม (ความรอบคอบย่อมนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ดีกว่า)
- ครูบอกให้ติณทำการบ้านอย่างละเอียดไม่ต้องรีบส่ง เพราะงานที่ทำอย่างตั้งใจย่อมออกมาดีกว่าช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม (การทำงานอย่างรอบคอบจะให้ผลที่มีคุณภาพ)
- กว่าจะสร้างบริษัทให้มั่นคง พี่เด่นต้องใช้เวลาหลายปี ค่อย ๆ วางแผนและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง แต่ผลที่ได้ก็คุ้มค่า สมกับที่ว่าช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม (ความสำเร็จต้องใช้เวลาและการวางแผนที่ดี)
- ฝ้ายบ่นกับเพื่อนว่า “ทำไมน้ำหนักไม่ลดสักที เราควบคุมอาหารมาตั้งนานแล้ว” กานต์หัวเราะก่อนตอบว่า “ลดน้ำหนักต้องใช้เวลา อย่าใจร้อนช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม เดี๋ยวก็เห็นผลเอง ไม่มีทางลัดสำหรับการลดน้ำหนักนะ จำไว้” (บางอย่างต้องใช้เวลา ไม่สามารถเร่งให้สำเร็จได้ทันที)
- โอ๋พูดกับน้องชายว่า “อย่าเพิ่งรีบซื้อรถโดยไม่ศึกษาให้ดีนะ จะได้ไม่ต้องมานั่งเสียใจทีหลัง” น้องพยักหน้าก่อนตอบว่า “เข้าใจแล้วพี่ช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม ใช่ไหมล่ะ” (การตัดสินใจที่ดีต้องใช้เวลา ไม่ควรเร่งรีบ)
สุภาษิตที่ความหมายคล้ายกัน
- ช้าเป็นการ นานเป็นคุณ หมายถึง: การค่อยคิดค่อยทำย่อมดีกว่าด่วนตัดสินใจทำ