Tag: สุภาษิตไทย ถ.
-
รู้จักสุภาษิตถลำร่องชักง่าย ถลำกายชักยาก ที่มาและความหมาย
สุภาษิตไทยหมวดหมู่ ถ. ถลำร่องชักง่าย ถลำกายชักยาก, ถลำร่องชักง่าย ถลำกายใจยาก ถลำร่องชักง่าย ถลำกายชักยาก หมายถึง สุภาษิต “ถลำร่องชักง่าย ถลำกายชักยาก” หมายถึง การพลั้งพลาดเล็กน้อยในตอนแรก ยังพอแก้ไขหรือถอนตัวได้ง่าย แต่หากปล่อยให้เลยเถิดจนลึกซึ้งหรือผูกพันมากขึ้น การจะกลับตัวหรือถอนใจย่อมยากกว่าเดิมหลายเท่า เปรียบเสมือนการเดินพลาดตกลงไปในร่องพื้น ยังสามารถชักเท้ากลับขึ้นมาได้ง่าย แต่หากถลำทั้งกายลงไป หรือถลำใจไปกับความรัก ความหลง หรือการกระทำบางอย่าง การจะดึงตัวเองกลับออกมา ย่อมลำบากกว่ามาก กล่าวคือ “การพลาดถลำตกลงไปในร่องพื้นยังสามารถชักเท้ากับขึ้นมาได้ แต่ถ้าถลำใจหลงรักมาก ๆ เข้าจะถอนออกได้ยาก” หรือ “การตกหลุมรักใครไปแล้ว ย่อมที่จะตัดใจไม่ให้รักได้ยาก” นั่นเอง ที่มาของสุภาษิต สุภาษิตนี้เกิดจากการสังเกตพฤติกรรมของมนุษย์และธรรมชาติของการดำเนินชีวิต โดยนำคำว่า “ถลำ” ซึ่งหมายถึง การพลาดตก หรือลื่นไถลลงไป มาใช้เปรียบเทียบถึงการเริ่มต้นทำบางสิ่งโดยไม่ได้ตั้งใจ หรือเผลอไผลเข้าไป ดังนั้นแล้วจึงเปรียบเปรยถึงการตกลงไปในร่องพื้นดิน ที่แม้จะพลาดพลั้ง แต่ยังสามารถชักเท้ากลับขึ้นมาได้ง่าย เปรียบเหมือนความผิดพลาดเล็กน้อยในตอนต้นที่ยังแก้ไขได้ แต่ถ้าถลำทั้งกาย หรือถลำใจลงไปลึก เช่น หลงรัก หลงผิด หรือเผลอทำสิ่งไม่ดีซ้ำ ๆ จนผูกพันหรือฝังรากลึกในจิตใจแล้ว…
-
รู้จักสุภาษิตถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น
สุภาษิตไทยหมวดหมู่ ถ. ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น หมายถึง สุภาษิต “ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น” หมายถึง การที่บางสิ่งดูเหมือนจะละเอียดถี่ถ้วนหรือรอบคอบ แต่จริง ๆ แล้วมันยังมีช่องโหว่หรือข้อบกพร่องที่อาจทำให้เกิดความเสียหายได้ เปรียบเสมือนการตรวจสอบที่ถี่ แต่ช้างยังลอดได้ และการมองอย่างห่าง ๆ แต่ตัวเล็นกลับรอดไปโดยไม่เห็น กล่าวคือ “คนที่ทำอะไรดูเหมือนจะรอบคอบถี่ถ้วนแต่เอาเข้าจริงกลับไม่รอบคอบถี่ถ้วน มีช่องโหว่ ช่องว่างที่อาจส่งผลให้เกิดความเสียหายได้” สำนวนนี้ เดิมใช้ว่า “ถี่ลอดตัวช้าง ห่างลอดตัวเล็น” ที่มาของสุภาษิต สุภาษิตนี้มีที่มาจากการเปรียบเทียบระหว่างสิ่งที่ดูเหมือนละเอียดและถี่ถ้วน แต่จริง ๆ แล้วไม่สามารถตรวจสอบหรือป้องกันข้อผิดพลาดได้ตามที่คิด สุภาษิตนี้จึงเตือนให้รู้ว่าความละเอียดถี่ถ้วนที่แท้จริงต้องรอบด้าน ไม่ใช่แค่ทำให้ดูละเอียด แต่ต้องไม่มีช่องโหว่ และไม่ละเลยสิ่งที่สำคัญกว่าท่ามกลางรายละเอียดเล็กน้อย คนโบราณมักจะใช้คำพูดในการสอนหรือบอกกล่าวกันด้วยถ้อยคำที่สละสลวย คล้องจ้อง ฟังแล้วชวนให้คิดตาม มีแง่คิดสอนใจ ทั้งแบบตรงไปตรงมาและในแบบที่ต้องหยุดคิดซักนิด จึงจะได้คำตอบที่แยบยล ดังเช่นสำนวนนี้ ตัวอย่างการใช้สุภาษิต