สำนวนไทยหมวดหมู่ ป. ปลาหมอแถกเหงือก
ปลาหมอแถกเหงือก หมายถึง
สำนวน “ปลาหมอแถกเหงือก” หมายถึง การดิ้นรนกระเสือกกระสนเพื่อให้อยู่รอดหรือเพื่อให้ได้สิ่งบางอย่าง พยายามหาทางออกจากปัญหาอย่างเต็มที่ แม้จะอยู่ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก เปรียบเสมือนปลาหมอที่พยายามเอาชีวิตรอดด้วยการย้ายถิ่นไปยังแหล่งน้ำที่มีความอุดมสมบูรณ์กว่า โดยใช้เหงือกหรือแก้มไสไปกับพื้นดินหรือพื้นหญ้าที่มีน้ำไหล ซึ่งเป็นการดิ้นรนที่ยากลำบากเพราะปลาหมอถนัดในการว่ายน้ำมากกว่าการเคลื่อนไหวบนพื้น กล่าวคือ “การกระเสือกกระสนดิ้นรน” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากพฤติกรรมของปลาหมอที่ต้องดิ้นรนเอาชีวิตรอดในช่วงน้ำแห้ง, หน้าแล้ง ซึ่งมันจะพยายามย้ายถิ่นไปยังแหล่งน้ำที่มีความอุดมสมบูรณ์กว่า โดยใช้เหงือกหรือบริเวณแก้มไสไปกับพื้นดินพื้นหญ้า การกระทำนี้เป็นการดิ้นรนเพื่อหาทางรอดจากสถานการณ์ที่ยากลำบาก เนื่องจากปลาหมอโดยธรรมชาติจะถนัดในการว่ายน้ำมากกว่าการเคลื่อนไหวบนพื้นดินหรือหญ้า
สำนวนนี้จึงเปรียบเปรยถึงปลาหมอที่ต้องกระเสือกกระสนดิ้นรนที่ไม่สะดวกและเต็มไปด้วยความยากลำบาก เปรียบเสมือนการพยายามเอาตัวรอดในสถานการณ์ที่ไม่เอื้ออำนวยหรือยาก
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- เมื่อบริษัทเริ่มประสบปัญหาทางการเงิน พนักงานทุกคนต้องกระเสือกกระสนดิ้นรนทำงานหนัก เหมือนปลาหมอแถกเหงือกเพื่อให้อยู่รอด (พนักงานทุกคนต้องดิ้นรนและทำงานหนักเพื่อหาทางออกจากสถานการณ์ที่ยากลำบาก)
- หลังจากที่สมชายเสียงานไป เขาก็ต้องดิ้นรนหางานใหม่ทุกวิถีทาง เหมือนปลาหมอแถกเหงือกในน้ำที่แห้ง (สมชายต้องพยายามหางานใหม่หลังจากสูญเสียงานไป และมองว่ามันยากเหมือนปลาที่ต้องดิ้นรนเพื่อความอยู่รอด)
- ตอนที่ธุรกิจของกิตติพงษ์ ตกต่ำ เขาต้องหาวิธีที่ยากลำบากเพื่อเอาตัวรอด เหมือนปลาหมอแถกเหงือกที่ต้องเคลื่อนไปบนพื้นหญ้า (กิตติพงษ์ต้องดิ้นรนหาทางใหม่เพื่อให้อยู่รอดในสถานการณ์ที่ยากลำบาก)
- นักเรียนคนนี้ต้องเรียนหนักทุกวิชาเพื่อให้ได้เกรดดี แม้จะรู้ว่าเป็นการดิ้นรนที่ยากเหมือนปลาหมอแถกเหงือก (การเรียนที่หนักหน่วงเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีแม้จะเป็นการพยายามที่ยากลำบาก)
- การที่มานะ ต้องพยายามขายสินค้าในตลาดที่แข่งขันสูง ก็เหมือนปลาหมอแถกเหงือก ที่ต้องดิ้นรนเพื่อให้อยู่รอดในตลาดนั้น (มานะต้องทำงานหนักเพื่อให้ธุรกิจอยู่รอดในสภาวะการแข่งขันที่สูง)