สุภาษิตไทยหมวดหมู่ ป. ไปตายเอาดาบหน้า
ไปตายเอาดาบหน้า หมายถึง
สุภาษิต “ไปตายเอาดาบหน้า” หมายถึง การตัดสินใจทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยไม่มีการวางแผนล่วงหน้า ปล่อยให้อนาคตหรือสถานการณ์ข้างหน้ามากำหนดเอาเองว่าจะเป็นอย่างไร ใช้เมื่อต้องเสี่ยงกับโชคชะตาหรือไม่มีทางเลือกอื่น
เปรียบเสมือนเหมือนนักรบที่ไม่มีทางถอย ต้องวิ่งเข้าสู้ศัตรูโดยไม่รู้ว่าจะรอดหรือไม่ แต่ก็เลือกจะไปเผชิญหน้ากับดาบข้างหน้าด้วยความจำยอม กล่าวคือ “การยอมไปเผชิญกับความทุกข์และความลำบากข้างหน้า” นั่นเอง
ที่มาของสุภาษิต
มาจากวิถีชีวิตนักรบในสมัยโบราณ เมื่อต้องออกรบแต่ไม่มีการเตรียมการที่ดี หรือไม่อาจหลีกเลี่ยงสถานการณ์ได้ ก็จำเป็นต้องบุกตะลุยไปข้างหน้าโดยไม่รู้ชะตากรรมว่าจะรอดหรือตาย เหมือนกับการ “วิ่งเข้าหาดาบของศัตรู” ซึ่งเป็นการยอมฝากชีวิตไว้กับโชคชะตาและสิ่งที่จะเกิดขึ้นข้างหน้า
และในกองทัพสมัยโบราณ มักมีนายกองขี่ม้าถือดาบคอยควบคุมกองกำลังอยู่ หากการรบเริ่มขึ้นแล้ว ทหารคนใดหันหลังหนี ย่อมถูกนายกองฟันคอทันที เพราะถือว่าผิดอาญาศึก
นอกจากนี้ ยังมีบทลงโทษที่เข้มงวดกว่านั้น หากทหารแถวหน้าแตกทัพหรือหนีทัพ ทหารแถวหลังก็มีสิทธิ์ฟันคอผู้ที่หนีได้เช่นกัน ดังนั้นทหารทุกคนจึงไม่อาจถอยหลังหรือหลีกเลี่ยงการต่อสู้ได้ ทางเดียวคือเดินหน้าสู้ตาย แม้ต้องเสี่ยงเผชิญหน้ากับดาบของศัตรูข้างหน้าก็ตาม
ต่อมา คนสมัยก่อนจึงนำมาเปรียบเปรยกับการใช้ชีวิตหรือการตัดสินใจแบบไม่มีการวางแผนล่วงหน้า ยอมเสี่ยงดวงหรือฝากอนาคตไว้กับเหตุการณ์ที่กำลังจะเกิดขึ้น คล้ายการบอกว่า “ทำไปก่อน แล้วค่อยว่ากันทีหลัง”
ตัวอย่างการใช้สุภาษิต
- สมชายเพิ่งเรียนจบและยังไม่มีงานทำที่บ้านเกิด เขาจึงตัดสินใจเก็บเสื้อผ้าเข้ากรุงเทพฯ เพื่อหางาน แม้จะยังไม่รู้ว่าจะได้ทำงานที่ไหน เขาบอกกับครอบครัวว่า “ยังไงผมก็ต้องลองไปตายเอาดาบหน้าดูสักครั้ง” (การยอมเสี่ยงทำสิ่งที่ไม่แน่นอน)
- นักศึกษากลุ่มหนึ่งเล่นเกมทั้งคืน ไม่อ่านหนังสือ พอถึงเวลาสอบก็พูดติดตลกว่า “ไปตายเอาดาบหน้าเอา” (ยอมลุยทั้งที่ไม่ได้เตรียมตัว)
- ธุรกิจสตาร์ทอัพระดมทุนทั้งที่ยังไม่มีกำไร “สตาร์ทอัพไทยระดมทุนรอบใหม่ ทั้งที่ยังไม่เห็นทางชัดเจน นักลงทุนบอกไปตายเอาดาบหน้า” (หมายถึงการเสี่ยงลงทุนทั้งที่ยังไม่แน่ว่าจะสำเร็จ)
- หมอต้องผ่าตัดผู้ป่วยที่อาการหนักมาก ทั้งที่ความพร้อมไม่เต็มร้อย แต่ไม่มีเวลาให้เลือก หมอพูดกับทีมว่า “คงต้องไปตายเอาดาบหน้าแล้ว” (จำเป็นต้องทำ แม้ไม่รู้ผลจะออกมาอย่างไร)
- สุรีย์สารภาพรักกับเพื่อนสนิท ทั้งที่ไม่รู้ว่าอีกฝ่ายจะคิดเหมือนกันหรือไม่ เธอปลอบใจตัวเองว่า “ก็แค่ไปบอกก็แค่นั้น ผลเป็นอย่างไร ไปตายเอาดาบหน้าเอาแล้วกัน” (ยอมเสี่ยง ไม่รู้ผลจะสมหวังหรือผิดหวัง)