คำพังเพยไทยหมวดหมู่ ช. ชาติเสือจับเนื้อกินเอง
ชาติเสือจับเนื้อกินเอง หมายถึง
คำพังเพย “ชาติเสือจับเนื้อกินเอง” หมายถึง คนที่เชื่อมั่นและถือศักดิ์ศรีของตน แม้จะลำบากยากแค้นก็ไม่ยอมรบกวนหรือเบียดเบียนใคร หรือการทำมาหากินด้วยความอุตสาหะไม่เบียดเบียนผู้อื่น เปรียบเสมือนเสือที่ต้องล่าเหยื่อด้วยตัวเอง ไม่รอให้ใครนำอาหารมาให้ มักใช้สอนนบุรุษให้รู้จักพึ่งพาตัวเอง ไม่พึ่งพาผู้อื่นจนเกินไป และรักษาศักดิ์ศรีของตน กล่าวคือ “บุคคลที่เชื่อมั่นและถือศักดิ์ศรีของตนมีความสามารถต้องพึ่งพาตนเอง ไม่รอพึ่งพาผู้อื่น” นั่นเอง
ที่มาของคำพังเพย
มาจากการเปรียบเทียบพฤติกรรมของเสือกับลักษณะของบุรุษในสังคมไทยโบราณ เสือเป็นสัตว์นักล่าที่มีความแข็งแกร่งและพึ่งพาตนเองในการหาอาหาร เสือที่แท้จริงต้องล่าเหยื่อเอง ไม่รอให้ใครนำอาหารมาให้ เปรียบได้กับบุรุษที่ต้องมีความสามารถ ยืนหยัดด้วยตนเอง ไม่พึ่งพาผู้อื่นมากเกินไป
แนวคิดนี้สะท้อนถึง ค่านิยมเรื่องความเป็นผู้นำและศักดิ์ศรีของบุรุษไทย ที่ต้องรู้จัก ขยันหมั่นเพียร สร้างชีวิตด้วยความสามารถของตนเอง ไม่เป็นภาระของผู้อื่น คำพังเพยนี้จึงมักถูกใช้เพื่อเตือนสติชายหนุ่มให้ พึ่งพาตัวเองและรักษาเกียรติของตน เหมือนเสือที่ต้องล่าเหยื่อเองเสมอ
ตัวอย่างการใช้คำพังเพย
- เขาไม่เคยขอเงินพ่อแม่ตั้งแต่เรียนจบ เพราะยึดหลักชาติเสือจับเนื้อกินเอง ต้องหาเลี้ยงตัวเองให้ได้ (หมายถึง คนที่มีความสามารถต้องพึ่งพาตัวเอง ไม่รอความช่วยเหลือจากผู้อื่น)
- พ่อสอนลูกชายเสมอว่าเป็นผู้ชายต้องขยันทำมาหากินชาติเสือจับเนื้อกินเอง อย่าหวังพึ่งพาคนอื่นจนเคยตัว (หมายถึง บุรุษต้องรู้จักพึ่งพาตนเอง ไม่รอให้ใครมาคอยช่วยเหลือ)
- แม้ต้องลำบากแค่ไหน เขาก็ไม่เคยขอความช่วยเหลือจากใคร เพราะถือคติว่าชาติเสือจับเนื้อกินเอง ต้องดิ้นรนด้วยตัวเอง (หมายถึง คนที่มีความสามารถต้องยืนหยัดด้วยตนเอง)
- ที่ไซต์งานก่อสร้าง บอยกับเต้พูดถึงหัวหน้าคนใหม่ “แกว่าหัวหน้าใหม่เป็นไงบ้าง?” เต้ตอบ “ก็โอเคนะ แกทำงานเอง ไม่โยนงานให้ลูกน้องชาติเสือจับเนื้อกินเองจริง ๆ” (หมายถึง คนที่มีความสามารถต้องลงมือทำเอง ไม่พึ่งพาคนอื่นเกินไป)
- ในสนามแข่งรถ ก้อยกับเมย์กำลังดูนักแข่งที่ซ่อมรถเอง “ทำไมเขาไม่ให้ช่างทำให้ล่ะ?” เมย์ตอบ “แกไม่รู้เหรอ? เขาเป็นพวกชาติเสือจับเนื้อกินเองทุกอย่างต้องทำเองถึงจะมั่นใจ” (หมายถึง คนที่มีความสามารถต้องพึ่งพาตัวเอง ไม่ให้ใครทำแทน)
คำพังเพยที่ความหมายคล้ายกัน
- ชาติเสือต้องไว้ลาย ชาติชายต้องไว้ชื่อ หมายถึง: ลูกผู้ชายต้องทำตัวอย่างเสือ ถ้าเป็นเสือก็ต้องรักษาลายของเสือไว้ ถ้าเป็นชายก็ต้องรักษาความดี เป็นคนดี รักษาชื่อเสียงเกียรติยศของตนเองและวงศ์ตระกูลไว้