สำนวนไทยหมวดหมู่ ต. ตีบทแตก
ตีบทแตก หมายถึง
สำนวน “ตีบทแตก” หมายถึง คนที่ทำการแสดงบทบาทได้อย่างยอดเยี่ยม เข้าถึงอารมณ์และความรู้สึกของตัวละครอย่างลึกซึ้ง จนผู้ชมเชื่อและประทับใจ แสดงออกได้อย่างแนบเนียนจนคนอื่นคล้อยตาม ทั้งดีใจและเสียใจ โดยมักใช้กับนักแสดงที่เล่นได้สมจริง ไม่หลุดจากบทบาท เปรียบเสมือนการตีบทละครจน “แตกละเอียด” เข้าใจบทอย่างทะลุปรุโปร่ง กล่าวคือ “ผู้ที่แสดงได้แนบเนียนสมบทบาท” นั่นเอง
ที่มาของสำนวน
มาจากวงการละครและการแสดง โดยคำว่า “บท” หมายถึง บทบาทหรือตัวละคร ที่นักแสดงได้รับ ส่วนคำว่า “ตี” ในที่นี้หมายถึง การตีความ วิเคราะห์ หรือทำความเข้าใจ
เมื่อนักแสดงสามารถตีความบทบาทได้อย่างลึกซึ้ง แสดงออกได้สมจริง เข้าถึงอารมณ์ตัวละครอย่างเต็มที่ ก็จะเรียกว่าคนนั้น “ตีบทแตก” เปรียบเสมือนตีบทออกมาได้ละเอียดจนแตกกระจาย เห็นทุกแง่มุมของตัวละคร ทำให้คนดูรู้สึกเชื่อและอินไปกับการแสดง
ต่อมา สำนวนนี้ถูกนำไปใช้ในบริบททั่วไป เช่น การพูดนำเสนอ พิธีกร การสื่อสาร หรือแม้กระทั่งการแสดงออกทางอารมณ์ในชีวิตจริง เมื่อทำได้โดดเด่นและเข้าถึงใจผู้ฟัง
ตัวอย่างการใช้สำนวน
- ในละครเมื่อคืน ฉากที่นางเอกรู้ว่าแม่แท้ ๆ ของตัวเองตาย น้ำตาไหลพรากพร้อมเสียงสั่นเครือ คนดูทั้งบ้านเงียบกริบ ต่างก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าเธอตีบทแตกจริง ๆ (แสดงอารมณ์ได้สมจริงและเข้าถึงใจคนดู)
- ตอนที่พี่ป้อมพูดสุนทรพจน์บนเวทีวันเกษียณ ทุกคำพูดของเขาทำให้เพื่อนร่วมงานน้ำตาซึม ไม่ต่างจากนักแสดงมืออาชีพ ใคร ๆ ก็ชมว่าตีบทแตกแม้ไม่ใช่นักแสดง (ถ่ายทอดอารมณ์ได้กินใจเหมือนนักแสดงมืออาชีพ)
- น้องพลอยรับบทเป็นคนบ้าครั้งแรกในการแสดงของมหาวิทยาลัย แต่เล่นได้สมจริงจนคนดูขนลุก อาจารย์ยังต้องลุกขึ้นปรบมือ บอกว่าตีบทแตกตั้งแต่ปี 1 (สื่อว่ามีพรสวรรค์ด้านการแสดง และเข้าใจบทลึกซึ้ง)
- งานนำเสนอของทีมเราโดดเด่นมาก เพราะเจนรับหน้าที่พูดปิดท้ายได้อย่างมั่นใจ น้ำเสียง สีหน้า ท่าทาง เป๊ะทุกอย่าง เรียกว่าตีบทแตกในเวทีประชุมก็ไม่ผิด (ใช้ในบริบทการพูดนำเสนอได้อย่างน่าประทับใจ)
- แนนรับบทเป็นคุณแม่ใจร้ายในละครเวทีโรงเรียน พอแสดงจบมีเพื่อนนักเรียนตามมาบอกว่าเกลียดเธอเลยจริง ๆ แสดงว่าตีบทแตกมาก (เล่นได้สมบทบาทจนคนดูอินและเชื่อในตัวละคร)