รวมคำพังเพยไทย ก-ฮ

คำพังเพยไทย

คำพังเพยไทย

หมวดหมู่ ก.

  • กระเบื้องจะเฟื่องฟูลอย น้ำเต้าน้อยจะถอยจม หมายถึง: การที่คนไม่ดีหรือไม่มีความสามารถได้รับความสำเร็จหรือการยกย่อง ในขณะที่คนดีหรือมีความสามารถถูกลืมเลือนหรือไม่ได้รับการสนับสนุน
  • กลับเนื้อกลับตัว หมายถึง: การปรับปรุงตัวใหม่ เลิกทำสิ่งที่ไม่ดีหรือสิ่งผิด แล้วเริ่มต้นทำในสิ่งที่ถูกต้องและเหมาะสมกว่าเดิม
  • ก่อร่างสร้างตัว หมายถึง: การเริ่มต้นสร้างฐานะหรือชีวิตด้วยความพยายาม ตั้งตัวได้ด้วยตนเองจนประสบความสำเร็จในชีวิตหรือหน้าที่การงาน
  • กำปั้นทุบดิน หมายถึง: การพูดแบบกว้าง ๆ อาจจะตรงประเด็นหรือไม่ตรง เป็นการตอบที่ไม่ใช่คำตอบที่ผิด แต่เป็นการตอบที่ไม่ได้ประโยชน์แก่ผู้ฟัง
  • กำแพงมีหูประตูมีตา / กำแพงมีหู ประตูมีช่อง หมายถึง: การที่จะพูดหรือทำอะไร ให้ระมัดระวัง แม้จะเป็นความลับเพียงไรก็อาจมีคนล่วงรู้ได้ กล่าวอีกนัยความลับไม่มีในโลก
  • กินที่ลับไขที่แจ้ง หมายถึง: คนที่ทำสิ่งไม่ดีลับหลังผู้อื่น แต่แสดงออกให้ดูดีในที่สาธารณะ หรือทำสิ่งที่ไม่เหมาะสมโดยไม่ให้ใครรู้ แล้วค่อยนำผลลัพธ์หรือผลประโยชน์ที่ได้มาประกาศให้คนอื่นรับรู้
  • กินน้ำไม่เผื่อแล้ง หมายถึง: การใช้ทรัพยากรอย่างฟุ่มเฟือยโดยไม่คำนึงถึงอนาคต หรือการทำสิ่งต่าง ๆ โดยไม่วางแผนรับมือกับความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น
  • กินน้ำเห็นปลิง หมายถึง: รู้สึกตะขิดตะขวงใจในสิ่งของที่มีมลทิน เหมือนเวลาจะกินน้ำแล้วเห็นปลิงอยู่ในน้ำทำให้กินไม่ลง
  • กินน้ำตาต่างข้าว หมายถึง: การที่คนต้องเผชิญกับความทุกข์อย่างมากถึงขั้นที่ไม่สามารถกินข้าวหรืออาหารได้ กลับกินแต่น้ำตาที่ไหลด้วยความโศกเศร้า
  • กินเหมือนหมู อยู่เหมือนหมา หมายถึง: มีความเป็นอยู่อย่างสกปรก เละเทะ ไม่มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย
  • กินอยู่กับปาก อยากอยู่กับท้อง หมายถึง: รู้เห็นเหตุการณ์หรือความลับที่เกิดขึ้นแต่ไม่ยอมพูด
  • เกี่ยวแฝกมุงป่า หมายถึง: การพยายามทำสิ่งที่ไม่มีทางสำเร็จหรือเกินกำลังของตนเอง เป็นการกระทำที่ไม่มีประโยชน์ เพราะเปรียบเสมือนการใช้หญ้าแฝกเล็กๆ ซึ่งไม่เพียงพอที่จะมุงป่ากว้างใหญ่ได้
  • แกว่งเท้าหาเสี้ยน หมายถึง: การที่คนทำสิ่งที่ก่อให้เกิดปัญหาหรือความเดือดร้อนให้กับตนเอง ทั้ง ๆ ที่รู้ว่าการกระทำนั้นมีความเสี่ยงหรืออันตรายอยู่ เปรียบเหมือนการแกว่งเท้าไปในที่ที่มีเสี้ยน ซึ่งอาจทำให้เสี้ยนไม้ทิ่มแทงเข้าไปในเท้าได้
  • แก่เพราะกินข้าว เฒ่าเพราะอยู่นาน หมายถึง: คนที่มีอายุมากแล้ว แต่ทำตัวไม่มีประโยชน์อะไรเลย
  • ไก่อ่อนสอนขัน หมายถึง: ผู้มีประสบการณ์น้อยยังไม่รู้ทันเล่ห์เหลี่ยมของคน หรือคนที่พยายามไปสอนหรือชี้แนะผู้อื่นที่มีประสบการณ์หรือความรู้มากกว่า
  • ใกล้เกลือกินด่าง หมายถึง: ผู้ที่อยู่ใกล้สิ่งที่ดีมีคุณค่า แต่มองไม่เห็นคุณค่านั้น กลับไปหลงชื่นชมกับสิ่งที่ไร้ค่าด้อยราคา หรือมองข้ามของดีที่อยู่ใกล้ตัวซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่ตน แต่กลับไปแสวงหาสิ่งอื่นที่ด้อยกว่า

หมวดหมู่ ข.

หมวดหมุ่ จ.

หมวดหมู่ ช.

  • ชั่วช่างชี ดีช่างสงฆ์ หมายถึง: การปล่อยไปตามเรื่องตามราว จะดีหรือชั่วก็เป็นเรื่องของเขา ไม่เอาเป็นธุระ จะดีหรือชั่วก็เป็นเรื่องของเขา
  • ชั่วเจ็ดที ดีเจ็ดหน หมายถึง: คนเรามีขึ้นมีลง เปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลา ทั้งดีและร้ายสลับกัน
  • ชี้ต้นตาย ชี้ปลายเป็น หมายถึง: การว่าอย่างไรก็เป็นไปตามนั้น ชี้ให้ตายให้เป็นได้ ทำอะไรก็ได้ ว่าอย่างไรเป็นอย่างนั้น
  • ชาติเสือต้องไว้ลาย ชาติชายต้องไว้ชื่อ หมายถึง: ลูกผู้ชายต้องทำตัวอย่างเสือ ถ้าเป็นเสือก็ต้องรักษาลายของเสือไว้ ถ้าเป็นชายก็ต้องรักษาความดี เป็นคนดี รักษาชื่อเสียงเกียรติยศของตนเองและวงศ์ตระกูลไว้
  • ชาติเสือจับเนื้อกินเอง หมายถึง: คนที่เชื่อมั่นและถือศักดิ์ศรีของตน แม้จะลำบากยากแค้นก็ไม่ยอมรบกวนหรือเบียดเบียนใคร หรือการทำมาหากินด้วยความอุตสาหะไม่เบียดเบียนผู้อื่น
  • ชาติหมาอดกินขี้ไม่ได้ หมายถึง: คนที่มีพื้นฐานเลว แม้จะเอามาอบรมบ่มนิสัยเพื่อให้เป็นคนดี แต่อดไม่ได้ที่จะทำเลวเหมือนที่เคยทำมาแต่อดีต

หมวดหมู่ ด.

หมวดหมู่ ต.

หมวดหมู่ ฤ

  • ฤาษีเลี้ยงลิง ความหมาย: ผู้ที่เลี้ยงเด็กซุกซน หรือปกครองคนหมู่มากที่ไม่อยู่ในระเบียบวินัย ซึ่งจะทำให้เกิดความเดือดร้อน

หมวดหมู่ ท.

  • ทำนาล่าเป็นข้าควาย มีเมียสายเป็นข้าลูก ความหมาย: เลือกทางผิดทั้งเรื่องการทำงานและการใช้ชีวิตครอบครัว ทำให้ต้องเป็นทุกข์และเหนื่อยล้า
  • ทำนาบนหลังคน ความหมาย: หาผลประโยชน์โดยเอาเปรียบผู้อื่น
  • ทำบุญเอาหน้า ความหมาย: ทำบุญหรือทำความดีเพื่อให้ผู้อื่นชื่นชม แต่ไม่ได้มาจากใจจริง
  • ทำคุณบูชาโทษ ความหมาย: ทำดีแล้วไม่ได้รับผลดี กลับถูกตำหนิหรือได้รับโทษแทน
  • ทูตลิ้นทอง ความหมาย: ผู้ที่มีวาจาอ่อนหวานและโน้มน้าวใจคนได้ดี

หมวดหมู่ น.

  • นอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น ความหมาย: ไม่รู้เรื่องราวหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเลย
  • นายว่าขี้ข้าพลอย ความหมาย: ทำตามผู้บังคับบัญชาโดยไม่คิดพิจารณา
  • น้ำขึ้นให้รีบตัก ความหมาย: เมื่อโอกาสมาถึงควรรีบคว้าไว้
  • น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง ความหมาย: พูดมากแต่เนื้อหาสาระน้อย
  • น้ำลดตอผุด ความหมาย: เมื่อสถานการณ์คลี่คลาย ความลับหรือความจริงก็ถูกเปิดเผย
  • น้ำตาลใกล้มด ใครจะอดได้ ความหมาย: คนที่อยู่ใกล้สิ่งที่เย้ายวนใจมักจะอดใจไม่ไหว
  • น้ำสั่งฟ้า ปลาสั่งฝน ความหมาย: ปรากฏการณ์ที่ธรรมชาติมีการเปลี่ยนแปลงตามกัน
  • น้ำถึงไหน ปลาถึงนั่น ความหมาย: ทำตามความสามารถหรือโอกาสที่ได้รับ
  • เนื้อไม่ได้กิน หนังไม่ได้รองนั่ง เอากระดูกมาแขวนคอ ความหมาย: ไม่ได้ผลประโยชน์ใด ๆ แต่ต้องรับภาระหรือความเดือดร้อน

หมวดหมู่ บ.

  • บอกหนังสือสังฆราช ความหมาย: สอนหรืออธิบายสิ่งที่ผู้อื่นรู้ดีกว่าตนเองอยู่แล้ว
  • บวชก่อนเบียด ความหมาย: บวชก่อนที่จะใช้ชีวิตแต่งงานหรือเข้าสู่ชีวิตครอบครัว
  • บุ่มบ่ามทำการ จะพาเสียการใหญ่: หมายถึง การทำอะไรอย่างรีบร้อนหรือไม่พิจารณาให้รอบคอบจะนำไปสู่ความล้มเหลว

หมวดหมู่ ป.

  • ปลูกเรือนผิด คิดจนเรือนทลาย ความหมาย: ตัดสินใจผิดหรือทำสิ่งใดผิดพลาด จนทำให้เกิดความเสียหายอย่างใหญ่หลวง
  • ปลูกเรือนตามใจผู้อยู่ ผูกอู่ตามใจผู้นอน ความหมาย: ทำสิ่งใดให้เหมาะสมตามความต้องการหรือความพอใจของผู้ที่เกี่ยวข้อง
  • เป็นคนอย่าให้เขาสนสะพาย ความหมาย: อย่าทำตัวให้ใครมาดูถูกหรือเอาเปรียบ ต้องรักษาศักดิ์ศรีและเกียรติของตนเอง
  • เป็นเรืออย่าทิ้งท่า เป็นเสืออย่าทิ้งป่าใหญ่ ความหมาย: อย่าทิ้งถิ่นฐานหรือที่อยู่ที่เหมาะสมกับตนเอง
  • ปูนอย่าขาดเต้าข้าวอย่าขาดโอ่ง ความหมาย: สิ่งที่จำเป็นในชีวิตไม่ควรขาด เพราะเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต

หมวดหมู่ ผ.

  • ผัวหาบ เมียคอน ความหมาย: สามีภรรยาต่างช่วยกันทำงานแบ่งเบาภาระซึ่งกันและกัน
  • ผักต้มขนมยำ ความหมาย: เรื่องที่หลากหลาย หรือหลายอย่างรวมกันจนสับสน
  • ผีถึงป่าช้า ความหมาย: คนที่ถึงคราวต้องเจอกับสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้
  • ผีไม่มีศาล ความหมาย: คนที่ไม่มีหลักแหล่งแน่นอน ไม่มีที่พึ่งพา
  • ผู้ดีแปดสาแหรก ความหมาย: คนที่สืบสายตระกูลมาจากตระกูลผู้ดี มีความภาคภูมิใจในชาติตระกูล
  • ผู้ดีจะเดินตรอก ขี้ครอกจะเดินถนน ความหมาย: ยุคหรือสมัยที่คนดีไม่กล้าแสดงตน ไม่กล้าเผยตัว

หมวดหมู่ ฝ.

  • ฝนตกก็แช่ง ฝนแล้งก็ด่า ความหมาย: คนที่ไม่พอใจอะไรง่าย ๆ ต่อให้เกิดสิ่งใดก็ไม่สามารถทำให้พอใจได้

หมวดหมู่ พ.

  • พ่อพวงมาลัย ความหมาย: ชายเจ้าชู้ที่มีหญิงหลายคน และมักประพฤติไปในทางเจ้าชู้
  • พระยาเทครัว ความหมาย: ชายที่เข้าหาหรือมีความสัมพันธ์กับผู้หญิงหลายคนในครอบครัวเดียวกัน

หมวดหมูา ม.

  • มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก ความหมาย: คนที่พูดจาเยิ่นเย้อหรือพูดมาก แต่ไม่มีสาระสำคัญ
  • มากขี้ควาย หลายขี้ช้าง ความหมาย: เรื่องราวหรือปัญหาที่ใหญ่โตเกินความจำเป็น
  • มั่งมีในใจ แล่นใบบนบก ความหมาย: คนที่ฝันเฟื่องหรือคิดสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
  • ไม่ได้เบี้ยเอาข้าว ความหมาย: เมื่อไม่สามารถได้สิ่งที่ต้องการ ก็เลือกเอาสิ่งที่มีค่ารองลงมาแทน
  • ไม่เอาถ่าน ความหมาย: คนที่ขาดความรับผิดชอบหรือทำตัวไม่ดี ไม่มีความตั้งใจ
  • เมื่อพีเนื้อหอม เมื่อผอมเนื้อเหม็น ความหมาย: เมื่อมีฐานะหรืออำนาจ คนมักชื่นชม แต่เมื่อขาดฐานะหรืออำนาจ คนมักไม่สนใจ
  • มือไม่พาย เอาเท้าราน้ำ ความหมาย: ไม่ช่วยเหลือ แถมยังขัดขวางหรือทำให้เกิดปัญหา

หมวดหมู่ ย.

  • ยกหางตัวเอง ความหมาย: กล่าวถึงตนเองในทางที่ดีหรือยกย่องตนเอง
  • ยุให้รำตำให้รั่ว หมายถึง: ยุให้แตกกัน, ยุให้ผิดใจกัน

หมวดหมู่ ร.

  • รักพี่เสียดายน้อง ความหมาย: ลังเลใจเมื่อเลือกสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพราะทั้งสองอย่างมีความสำคัญหรือดีพอ ๆ กัน
  • รักดีหามจั่ว รักชั่วหามเสา ความหมาย: คนที่ทำดีจะได้รับผลดี แต่คนที่ทำชั่วจะได้รับผลตามการกระทำของตนเอง
  • รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง ความหมาย: ทำอะไรไม่สำเร็จแล้วโทษสิ่งอื่นหรือคนอื่น แทนที่จะโทษตนเอง
  • รู้หลบเป็นปีก รู้หลีกเป็นหาง หมายถึง: สอนให้รู้จักหลบหลีกหรือหาวิธีป้องกันตนเองจากอันตราย
  • รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง หมายถึง:
  • แรกรักน้ำต้มผักก็ว่าหวาน รักจืดจางน้ำตาลยังว่าขม หมายถึง:

หมวดหมู่ ล.

  • ลงเรือแป๊ะ ตามใจแป๊ะ ความหมาย: เมื่อเข้าร่วมกับใครในการทำสิ่งใด ต้องยอมรับการนำของเขาและทำตาม
  • เล่นเอาเถิดเจ้าล่อ ความหมาย: ทำอะไรโดยคอยหลบหลีกไปมา หรือพยายามหลบเลี่ยงไม่ทำจริงจัง
  • เล่นกับหมา หมาเลียปาก ความหมาย: คบหรือทำตัวสนิทสนมกับคนที่มีพฤติกรรมไม่ดี อาจถูกมองไม่ดีหรือถูกล่วงเกิน
  • เลือกที่รักมักที่ชัง ความหมาย: ปฏิบัติต่อคนไม่เท่าเทียมกัน มักทำดีเฉพาะกับคนที่ชอบ และทำไม่ดีกับคนที่ไม่ชอบ
  • เลือกนักมักได้แร่ ความหมาย: เลือกมากจนพลาดสิ่งดีไป สุดท้ายกลับได้สิ่งที่ไม่ดี

หมวดหมู่ ว.

  • เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร หมายถึง: การให้อภัย คือการยุติความบาดหมางทั้งปวง ไม่จองเวรจองกรรมกัน เวรกรรมก็จะไม่เกิดขึ้นใหม่

หมวดหมู่ ศ.

  • ศิษย์คิดล้างครู ความหมาย: ลูกศิษย์ที่คิดทรยศหรือหักหลังครูบาอาจารย์ที่เคยสอนมา
  • ศิษย์นอกครู ความหมาย: ลูกศิษย์ที่ไม่ทำตามคำสอนของครูบาอาจารย์ หรือละทิ้งวิชาที่ได้เรียนมา

หมวดหมู่ ส.

  • สวยแต่รูป จูบไม่หอม ความหมาย: คนที่มีหน้าตาหรือรูปลักษณ์ภายนอกสวยงาม แต่จิตใจหรือกิริยาไม่ดี
  • สามเพลงตกม้าตาย ความหมาย: พ่ายแพ้อย่างรวดเร็ว ใช้เวลาเพียงไม่นานก็แพ้หรือจบลง
  • สีซอให้ควายฟัง ความหมาย: สอนหรือพูดสิ่งที่ดีให้กับคนที่ไม่สนใจหรือไม่มีความสามารถที่จะเข้าใจ
  • เสียน้อยเสียยาก เสียมากเสียง่าย: หมายถึง เมื่อไม่ยอมเสียสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ตอนแรก แต่ภายหลังกลับต้องเสียสิ่งที่มากกว่าหลายเท่า

หมวดหมู่ ห.

  • หนุ่มทั้งแท่งมากินแตงเถาตาย ความหมาย: ชายหนุ่มที่ไปหลงรักหรือแต่งงานกับหญิงที่ไม่สดใสหรือหมดเสน่ห์แล้ว
  • หมาบ้าพาลกระแซง ความหมาย: คนที่มีนิสัยดุร้ายและก้าวร้าว โวยวายโดยไม่มีเหตุผล
  • หมายมั่นปั้นมือ ความหมาย: ตั้งใจทำสิ่งใดอย่างแน่วแน่และเต็มที่
  • หวานลิ้นกินตาย ความหมาย: คำพูดที่หวานหู แต่แฝงด้วยอันตรายหรือเจตนาร้าย
  • หมูเขาจะหาม อย่าเอาคานเข้าไปสอด ความหมาย: อย่าเข้าไปยุ่งเกี่ยวหรือขัดขวางสิ่งที่คนอื่นกำลังทำดีอยู่
  • หัวไม่ส่าย หางไม่กระดก หมายถึง:

หมวดหมู่ อ.

  • อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย ปั้นวัวปั้นควายให้ลูกท่านเล่น ความหมาย: เมื่อไปอาศัยหรืออยู่ในสถานที่ของคนอื่น ควรแสดงน้ำใจและช่วยงานที่ทำได้ ไม่ควรอยู่เฉย ๆ
  • อย่าแหย่เสือหลับ หมายถึง: เป็นคำพังเพยที่เตือนให้ระมัดระวังในการกระทำเมื่อเจ้าของอำนาจหรือสิ่งที่แข็งแกร่งอยู่ในสภาพอ่อนแอ ไม่ควรยุแหย่หรือแตะต้อง
  • อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง หมายถึง: ไม่ควรไว้วางใจใครมากจนเกินไป เพราะจะทำให้เราเดือดร้อนในภายหลังได้